0
“Memorijal Sonje S.” naziv je 32. izdanja Memorijala Nadežde Petrović i odnosi se na dve značajne žene rođene u Čačku, ključne umetnice u svojoj oblasti u istoriji Jugoslavije.
Prva je Nadežda Petrović (1873–1915), jedna od najznačajnijih ekspresonista, impresionista i fovista iz regiona, a druga je legendarna glumica Sonja Savić (1961–2008). Obe su bile ne samo izuzetne umetnice, već i društveno aktivne žene i feministkinje.
Sam naziv, koji se odnosi na glumicu Sonju Savić, služi kao metafora za ulogu koja definiše okvir ovog koncepta, objasnila je selektorka Zdenka Badovinac.
“Memorijal Sonje S.” se bazira na ideji umetnika kao nekoga ko osporava opšte prihvaćena pravila društvenih, rodnih, klasnih i geopolitičkih uloga, čak i uloga koje prevazilaze puke ljudske odnose i zadiru u polje odnosa među vrstama. U pogledu klasnih uloga, radovi sa ove izložbe bave se različitim uslovima rada i kulturnom produkcijom. Što se tiče rodnih uloga, naše umetnike i umetnice zanima položaj žena i kvir osoba u određenim istorijskim situacijama. U pogledu vrsta, ova izložba će pratiti posthumanističke stavove, a u svetlu geopolitičkih uloga različite minorne položaje ljudi i njihovih zemalja, napomenuli su organizatori.
Spominjanje dve heroine u nazivu izložbe, istakla je selektorka, sugeriše feministički pristup njenom konceptu.
“U našem slučaju, feministička kritika služi ne samo za predstavljanje specifičnih uslova za žene, već i kao sredstvo za povezivanje različitih minornih pozicija. Još uvek imamo naviku da govorimo o ulozi žena u društvu, u ratu, u zdravstvu itd, ali nikada ne govorimo o ulozi muškaraca u društvu, u ratu, u zdravstvu, svaki put naglašavajući specifičnost identiteta žena, dok uloga muškaraca vrlo često ostaje univerzalna. Delovanje ljudi koji su na vlasti, kao i onih na dominantnim političkim ili ekonomskim pozicijama, najčešće se popularizuju kao univerzalno dobro, a nikada u pogledu uloga koje služe interesima pojedinaca. Naprotiv, pojedinačne grupe podređene različitim pozicijama moći nemaju problem da se otvoreno bore za ozbiljniju ulogu u društvenom životu. Samo oni koji su bez značajnije uloge u društvu mogu zaista osetiti da između fikcije i stvarnosti nema razlike i da je došlo vreme za veću ulogu u toj fatalnoj igri oko nas”, zaključila je Zdenka Badovinac.
Bonus video: Nadežda Petrović dobija trg u Čačku: Saobraćaj izbačen iz strogog centra grada na Moravi
