1
Mart mesec posvećen je multiplom mijelomu, malignom oboljenju koštane srži. Iako je dve trećine obolelih od ove maligne bolesti starije od 65 godina, ni mladi ljudi nisu pošteđeni, upozorili su iz Udruženja obolelih od multiplog mijeloma, koje će 18. marta u IN Hotelu u Beogradu organizovati godišnji sastanak u cilju kontinuirane edukacije javnosti, članova Udruženja i njihovih porodica o samoj bolesti, dijagnostici i dostupnim modalitetima lečenja u Srbiji.
Na sastanku, kom će se priključiti i predstavnici više udruženja iz regiona deleći iskustva iz svojih zemalja, eminentni hematolozi, vodeći stručnjaci u oblasti multiplog mijeloma, će održati predavanja o dijagnostici, kliničkoj slici, lečenju i praćenju pacijenata, što će biti praćeno panel diskusijom sa drugim predstavnicima stručne javnosti.
Šta je mijelom?
Mijelom čini 1 % svih maligniteta uopšte i drugi je po učestalosti rak krvi.
“Multipli mijelom je maligna bolest koštane srži koja zahvata krvnu lozu odgovornu za imunitet i odbranu od infekcija i drugih tumora. Ova bolest skraćuje životni vek i negativno utiče na kvalitet života obolelih, na radno i socijalno funkcionisanje”, objašnjava prof. dr Jelena Bila, predsedavajuća Aktiva za multipli mijelom Srpskog lekarskog društva.
Normalni plazmociti proizvode antitela (koja se takođe zovu i imunoglobulini) koja pomažu u borbi protiv virusnih infekcija. Kod mijeloma, maligno izmenjeni plazmociti oslobađaju samo jednu vrstu antitela poznatog pod imenom paraprotein koji nema nikakvu korisnu funkciju. Mijelom se često dijagnostikuje i prati upravo merenjem ovog paraproteina.
Većina medicinskih problema u vezi sa mijelomom su izazvana sve većim brojem ćelija mijeloma u koštanoj srži i prisustvom paraproteina u krvi ili urinu. Uobičajeni problemi su bolovi i spontani prelomi kostiju, umor zbog malokrvnosti, učestale infekcije, oštećenje bubrega i visok nivo kalcijuma u krvi.
„Međutim“, kako ističe prof. dr Bila, „postoji čitav niz novina u lečenju mijeloma tokom poslednjih par godina koje su imale značajnog uticaja na tok bolesti i učinile ga dobro kontrolisanim hroničnim stanjem.„
“Lečenje mijeloma može biti veoma efikasno u zaustavljanju njegovog napredovanja, kontrolisanju simptoma i unapređenju kvaliteta života. Ali čak i nakon uspešnog inicijalnog lečenja potrebno je redovno praćenje zbog mogućnosti novog zamaha bolesti”, rekla je hematološkinja.
Nema novih lekova na listi RFZO
Kako ističe Snežana Doder, predsednica Udruženja obolelih od multiplog mijeloma, od suštinskog je značaja unapređenje lečenja obolelih od mijeloma, što se postiže primenom efikasnih i bezbednih novih terapijskih modaliteta čime bi se omogućio kvalitetan životni vek jednak sa prosečnom dužinom života opšte ljudske populacije.
“U terapiji multiplog mijeloma u svetu je ostvaren veliki napredak poslednjih petnaest godina, uz mogućnost izlečenja kod 15 procenata bolesnika. Potreba za dostupnošću visoko efikasnih savremenih lekova u Srbiji je velika, posebno kada se govori o bolesnicima kojima se bolest vratila, odnosno koji su u relapsu bolesti. Od 2015. godine nije bilo novih lekova za mijelom, iako postoje lekovi novije generacije za lečenje ove bolesti”, ističe Doder.
“Udruženje insistira na prioritizaciji multiplog mijeloma za uvođenje novih lekova na listu Fonda. Oko 30 odsto obolelih ima bolest visokog rizika i njima je u našoj zemlji potrebno omogućiti lečenje novim terapijama, koje u kombinaciji sa već dostupnim lekovima odlažu vreme do pogoršanja i progresije bolesti i značajno produžavaju životni vek u odnosu na trenutno dostupne terapije”, rekla je ona.
“Lekovi novije generacije, koji trenutno nisu na listi Fonda, daju obolelima od mijeloma veće šanse za uspešno lečenje i neophodno je staviti ih što pre na listu, naročito imajući u vidu činjenicu da je starosna struktura pacijenata, na žalost, promenjena i da čak 40 odsto obolelih danas zapravo predstavljaju pacijenti mlađi od 65 godina, odnosno, radno sposobna populacija”, kaže Doder.
Šta izaziva mijelom?
Kako bi se ispitali potencijalni uzroci mijeloma, naučnici su sproveli veliki broj istraživanja, međutim do danas ništa nije dokazano.
Potencijalni uzročnici ove bolesti su, smatraju stručnjaci, pojedine hemikalije, radijacija, virusi, kao i oslabljen imunološki sistem.
Verovatnoća da će se mijelom u nekim porodicama češće javljati u odnosu na druge je mala. Čak i kada se mijelom pojavljuje više od jednog puta u porodičnoj anamnezi, to može biti usled zajedničke izloženosti obolelih članova faktorima životne sredine, pre nego usled naslednosti bolesti.
BONUS VIDEO: Intervju dr Milana Žegarca, direktora Instituta za onkologiju
