4
Nagrada “Biljana Jovanović” za 2023. godinu ravnopravno je dodeljena knjigama “Ruski vrtlar” Bore Ćosića i “Srećni dani” Srđana Vučinića, saopštilo je danas Srpsko književno društvo. SKD dodeljuje to priznanje radi afirmacije književnih vrednosti koje su deo autentičnog književnog govora Biljane Jovanović – modernog i urbanog senzibiliteta i duha pobune protiv malograđanskog morala, konvencija i normi, tabua i zabrana svih vrsta, društvenih i književnih.
“Ruski vrtlar” Bore Ćosića (Lom, Beograd, 2023), prema navodima žirija, obogaćuje domaću literaturu onim čega u njoj danas nema – istančane naracije, eliptične fabule, sofisticiranog stila, fragmentarne strukture (“Sve se”, u ovom romanu “događa u skraćenju, u izvodima”).
“Da je ovaj roman pisan na nemačkom ili francuskom jeziku, uklopio bi se u tradiciju romana svedene i suptilne naracije u kojoj mi i istorijski oskudevamo. Reflektujući, takođe, u svom narativu dubinske autopoetičke ali i opšte literarne i kulturne niti, Ruski vrtlar je pisan kao roman koji rezimira Ćosićevu poetiku. Sa lakoćom i odmerenošću prekaljenog pripovedača, Ćosić romaneskno zbivanje premešta u drugi plan, a sav užitak prelazi na narativno tkanje, na stil: ono humano u tekstu”, istakao je žiri koji su činili: Dragan Bošković (predsednik), Danica Vukićević i Tijana Matijević, a jednoglasno je odlučio o dobitnicima.
Žiri je ukazao da iz jednog drugog, “unutrašnjeg” egzila, progovaraju “Srećni dani” Srđana Vučinića (Književna radionica Rašić, Beograd, 2023).
“Eruptivna, euforična, na momente košmarna proza toka svesti, satkana od distorzije žanra (roman ili knjiga priča?) i narativa (diktat nesvesnog, bajkovita formulativnost, apokaliptička proza, futuristička fantastika, (trans)monološki pasaž…), ova proza hvata himeru egzistencije istovremeno je gubeći. Srećni dani su napuklina: vremena, čoveka, sećanja, postojanja, kulture, uspomena, naracije, nas samih, da se na kraju ne zna za čim je naracija u potrazi: za onim drugim sebe kao naracije, drugim prostorom ovog istog grada, drugim dimenzijama ovog našeg postjugoslovenskog doba, nekom drugom budućnošću, drugim ljudima. Narativna potraga za svim i svačim, nekim uvek novim himerama, dakle, ni za čim; potraga bez sopstvene odgonetke. Samo transavangardni narativni simulakrum koji plastično objavljuje naš slobodan pad u ništa. I to jeste sreća”, istakao je žiri.
Na konkurs za nagradu “Biljana Jovanović” pristiglo je 207 naslova najrazličitijih žanrova, a žiri je u širi izbor uvrstio bio 17 naslova, dok je u uži ušlo šest – osim nagrađenih, to su i “D Studžis i pohovane tikvice” Stevice Šepre Mihajlova (Niški kulturni centar, Niš, 2023), “Istorija baštovanstva” Dubravke Matović (KOV, Vršac, 2023), “Fjodorov džez” Dragoslava Dedovića (Narodna biblioteka “Stefan Prvovenčani”, Kraljevo, 2023) i “Master klas” Dragice Stojanović (Poetikum, Kraljevo, 2023).
Bonus video: „Sa Cvejom“, knjiga o Branku Cvejiću
