Književni program "Grada teatra" u Budvi počeće večeras u 21 čas na Trgu pesnika, a gost je Slobodan Šnajder, romanopisac i dramski pisac, dobitnik nagrade "Stefan M. Ljubiša" za 2022/2023. godinu. Takođe, na sceni između crkava biće održana prva repriza predstave „Nadpop Kojović“ u režiji Vide Ognjenović.
Šnajderu će članovi žirija, u sastavu književni kritičar i leksikograf Velimir Visković, naučni savetnik dr Dragana Kujović i pisac i profesor dr Saša Radojčić, uručiti nagradu, ali i ukazati na poetičke tokove ne samo njegove proze, već i dramske književnosti.
– Svojim polivalentnim, bogatim opusom i celokupnim književnim i intelektualnim delovanjem Šnajder je ostavio snažan trag ne samo u hrvatskoj kulturi već na kulturnom prostoru cele bivše zajedničke zemlje. Stoga mislimo da nagrada „Stefan Mitrov Ljubiša“ dolazi u prave ruke – navodi se u odluci žirija.
Slobodan Šnajder, rođen u Zagrebu, istaknuti je, međunarodno izvođeni i objavljivan hrvatski dramski pisac, prozaista, teoretičar i publicista. Diplomirao je filozofiju i anglistiku na Filozofskom fakultetu u Zagrebu. Bio je suosnivač i urednik teatrološkog časopisa „Prolog“ i urednik edicije izdavačke kuće „Cekade“ (Centar za kulturnu djelatnost omladine, Zagreb). Od januara do juna 1993. bio je kolumnista dnevnika „Glas Slavonije“ (Početnica za melankolike), a od 1994. do 2013. riječkog „Novog lista“ (Opasne veze). Od 2001. do 2004. bio je direktor Zagrebačkog kazališta mladih. Čest je saradnik 3. programa Hrvatskoga radija.
Vrlo rano započinje uspešnu karijeru dramskog pisca. Već 1969. renomirani reditelj Dino Radojević u Dramskom kazalištu Gavella postavio je njegovu debitansku dramu “Minigolf”. Ugled dramskog pisca potvrđuje započevši sredinom sedamdesetih niz dramskih tekstova zasnovanih na biografijama poznatih ličnosti iz umetničkog i političkog života.
Najveći uspeh iz te serije dramskih tekstova doživeli su „Kamov, smrtopis“ i „Hrvatski Faust“. Iz ove serije „drama biografije“, kako ih je nazvao sam Šnajder, treba još spomenuti “Metastaze”, “Konfiteor”, “Držićev san”, “Gamllet”, “Dumanske tišine”, “Nevjesta od vjetra” i “Kosti u kamenu”. Izbor političkih kolumni koje je pisao u riječkom „Novom listu” od 1994. do 1999. objavio je u knjizi “Kardinalna greška”, a od 1999. do sredine 2004. u knjizi “Umrijeti pod zvijezdom”.
Zadnjih petnaestak godina, Šnajder se sve više posvećuje pisanju proze, najpre kratkim proznim zapisima “Knjiga o sitnom” te novelama “505 sa crtom”, a potom i romanima. Prvi roman “Morendo”, zasnovan na spoju klasične mitologije i prizora iz savremenog života, objavio je 2012. godine, sledeći, “Doba mjedi”, koji tematizuje turbulentnu sagu o Šnajderovoj porodici izazvao je veliku pažnju, a ubrzo je započelo i njegovo prevođenje na strane jezike (dosad na čak 13 jezika) otvarajući mu prostor svetske recepcije.
Godine 2023. Šnajder je objavio novi roman “Anđeo nestajanja”, koji opisuje zbivanja u Zagrebu u doba Drugog svetskog rata. Za crnu komediju „Enciklopedija izgubljenog vremena“ dobio je priznanje za najbolji dramski tekst inspirisan delom i životom Danila Kiša, na osnovu takmičenja Kraljevskog pozorišta Zetski dom sa Cetinja. Dobitnik je Gaveline nagrada za dramu (SFRJ) i trostruki Držićeve nagrade (RH). Dobio je počasni doktorat Univerziteta za audiovizuelne umetnosti ESRA sa sedištem u Skoplju 2011. godine. Dobio je 2016. regionalnu nagradu „Meša Selimović” (Tuzla) za roman “Doba mjedi”.
Gost večeri je Bora Babić, direktorka i glavna urednica izdavačke kuće Akademska knjiga, a moderator prof. dr Vladislava Gordić Petković, profesorka, istoričarka i teoretičarka književnosti, književna kritičarka i prevodilac.
U isto vreme, od 21 čas, na sceni između crkava, biće izvedena prva repriza predstave „Nadpop Kojović“, koprodukcija JU „Grad teatar“ sa Gradskim pozorištem iz Podgorice. Predstavu je režirala Vida Ognjenović, koja se po narudžbi “Grada teatra” još jednom latila znamenitih istorijskih ličnosti grada Budve i napisala dramu po motivima književnog opusa i života budvanskog kanonika Antuna Kojovića.
„Grad teatar“ i ovim projektom nastavlja misiju negovanja lokalne kulturne baštine, ali i istraživanja mogućnosti njene implementacije u savremene pozorišne forme, navodi se u saopštenju organizatora.
Vida Ognjenović se za pisanje ovog teksta opredelila jer je, kako je istakla, „Antun Kojović na briljantan način u svojim dnevnicima objašnjavao svoje doba, svoje savremenike, ali i susedno okruženje i Evropu.“
– Fascinanta je njegova obaveštenost i volja da bude u toku zbivanja u doba velikih promena krajem osamnaestog veka. Za divljenje su njegovi stavovi i promišljanja čija zrelost uveliko nadilazi njegovo doba. Čovek koji se po svemu izdvajao iz sredine, a toliko joj je bio privržen.
Ognjenovićeva je dodala i to da iz priče o svestranoj ličnosti budvanskog plemića Antuna Kojovića, učimo da čovek našeg doba kao izumitelj sve više postaje rob svojih izuma, a sve manje humanista.
– Industrija razonode je u punom zamahu, raspojasana i besprizorna, a pozorište, film, književnost, slikarstvo, umetnost uopšte, jedino pribežište pred napadima banalnosti, agresije i poluistina svake vrste.
Pored Vide Ognjenović koja potpisuje tekst i režiju, autorski tim čine i Vladislava Kanington (Cunnington), scenografkinja, Marija Pupučevska, kostimografkinja, Damjan Jovičin, kompozitor i Sonja Vukićević, scenski pokret.
U predstavi igraju: Nebojša Dugalić, Pavle Popović, Mišo Obradović, Pavle Ilić, Davor Dragojević, Danilo Čelebić, Vukan Pejović, Ognjen Sekulić, Branka Femić Šćekić, Vanja Jovićević, Lara Dragović, Mina Mićović, Itana Dragojević, Anđela Radović.
Predstava je na programskom repertoaru i 7. jula, na sceni Između crkava, sa početkom u 21 čas.
Bonus video: Radovan Vujović o svom prelasku u Narodno pozorište