Sa uređenjem visoko decentralizovane parlamentarne republike čiji je ustavni režim deo Dejtonskog mirovnog sporazuma, politički odnosi u BiH i dalje ostaju zatočeni između zastoja koje prave političke stranke.
Država u kojoj je korupcija značajan problem i u kojoj vlast radi u svačijem, samo ne u interesu građana, platforma je koja ostaje nedostižna svima onima koji se nalaze izvan nacionalističkog političkog spektra.
Opozicone političke partije najčešće ostvaruju značajnije političke rezultate tokom jednog ili dva kruga izbora na kojima učestvuju nakon što su njihovi članovi buntovnički napustili dominantne stranke i odlučili osnovati vlastite, hrabro izjavljujući kako će sada biti totalna suprotnost onim strankama iz kojih su krenuli sa razvojem svojih političkih karijera.
Freedom House index, neprofitna organizacija čiji se izveštaji koriste od strane najvećih i najznačajnijih međunarodnih ustanova kao i u akademskim krugovima, svake godine donosi izveštaj o stanju sloboda u političkom životu država sveta.
Za proteklu godinu najveće zamerke koje rezultiraju neslobodama su na rad Centralne izborne komisije BiH, za koju ne smatraju da jeste niti da u ovakvim okolnostima može da bude lišena političkih umešanosti u rad kao što je to slučaj i sa mesnim izbornim komisijama. Ocena slobode u ovome smislu je dva od moguća četiri boda.
Ono što ističu da je pozitivno jeste to da političke partije, pokreti i organizovanje stanovništva mogu da rade bez ograničenja iako bez obzira na tu činjenicu u FBiH dominiraju Bošnjaci i Hrvati dok je u RS-u to slučaj sa predstavnicima srpskog naroda.
Na izborima 2020. godine, prema izveštaju CIK-a o izbornim pokazateljima, a po zbirnoj statistici političke reprezentacije te godine, učestvovalo je ukupno 574 overenih političkih subjekata. Ukupno je na prošlim izborima bilo 3.384.244 birača u BiH.
Iz Freedom Housa ukazuju na pravne barijere koje onemogućavaju predstavnike opozicionih stranaka da čine vlast zbog ekstenzivnih prava ulaganja veta od strane onih koji su označeni kao „konstitutivni narodi“. I u ovome smislu ocena za BiH je dva od mogućih četiri.
„Pored domaćih problema kao što su politizacija javnih resursa i uticaj korumpiranih mreža pokroviteljstva, određene strane sile imaju ogroman uticaj u političkoj sferi BiH. Vlade Srbije i Hrvatske ostvaruju uticaj preko svojih lokalnih saveznika, SNSD-a i HDZ-a BiH. Ruska i turska vlada takođe su ponudile podršku preferiranim strankama i kandidatima“, navodi se u izveštaju.
Freedom House takođe navodi kako je korupcija široko rasprostranjena. Građanima je i dalje uglavnom nedostupan pristup ili nedostaje saznanja o tome šta i kako vlada radi.
Generalna ocena BiH jeste da se radi o delimično slobodnom društvu kada su u pitanju kako politička tako i građanska prava i već godinama nema napretka.
Ukoliko pritisak međunarodne zajednice urodi plodom i CIK-u BiH bude uplaćen novac za organizovanje opštih izbora koji bi trebalo da se održati ove godine, građani će imati priliku da odluče da li će još jednom birati po tradiciji vlastitog glasanja čiji motiv ostaje nepoznat ili će se odlučiti o tome da li u BiH postoji istinska alternativa dosadašnjem haosu.
Bonus video: Republika Srpska, sankcije i „zezanje“
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Ostavi prvi komentar