Meridijan koji je polovio nekadašnju SFRJ i zbog koje je ona bila smeštena u srednjoevropsku vremensku zonu, nalazi se na zapadu u odnosu na Srbiju, što služi kao povod da astronomi povremeno raspravljaju da li Srbija pripada toj vremenskoj zoni.
Dodatnu zabunu unosi i činjenica da pojedine države koje se nalaze na istoj geografskoj dužini kao Srbija uveliko koriste istočnoevropsku vremensku zonu. Takva je situacija sa Grčkom.
Međutim, za razliku od Grčke, Srbija se nalazi uz istočni obod zone koja koristi srednjoevropsko vreme, a na krajnjem istoku je presečena meridijanom koji označava prelazak u istočnoevropsku vremensku zonu.
Na Međunarodnoj meridijanskoj konferenciji, koja se održala 1884. godine u Vašingtonu, za početni je izabran meridijan koji se nalazi u Griniču, čime je definisana nulta vremenska zona koja obuhvata oblast od 7,5 stepeni istočno i 7,5 zapadno od Griniča. Vreme u toj zoni naziva se univerzalno koordinirano vreme (UTC). Pomeranjem od Griniča prema istoku, u svakoj narednoj zoni dodaje se po jedan sat.
Iako rasprave o promeni vremenske zone nisu često predstavljane javnosti, ono sa čime su građani upoznati jeste sve prisutnija ideja o ukidanju prakse promene sata. Ukoliko bi došlo do napuštanja te prakse, došlo bi do dve mogućnosti.
Prva jeste je da se u Srbiji trajno zadrži zimsko računanje vremena, čime bi se i radno vreme pomerilo za jedan čas unazad, a svetli deo dana bi se bolje iskoristio. Nasuprot tome, druga mogućnost predstavlja prelazak na letnje računanje vremena, čime bi Srbija iz srednjoevropske prešla u istočnoevropsku vremensku zonu.
U Srbiji se debate u pogledu pomeranja sata i promene vremenske zone vode, jer bi, ukoliko se usvoji jedna od te dve ideje, došlo do produženja obdanice, što bi nadalje dovelo i do ekonomske uštede jer bi se manje koristila energija potrebna za proizvodnju svetla u domaćinstvima.
Španija i Severna Koreja – države u kojima politika diktira vremensku zonu.
Španija geografski spada u zapadnoevropsku vremensku zonu, ali se zapravo nalazi u srednjoevropskoj, poput Srbije. Iako se nalazi na istoj geografskoj dužini kao Velika Britanija koju preseča nulti meridijan, diktator Fransisko Franko doneo je odluku da trajno pomeri kazaljke u čitavoj zemlji.
Razlog za takvu odluku je, kako brojni izvori navode, da bi se u celoj Španiji vreme računalo kao u nacističkoj Nemačkoj. U Španiji do danas nije došlo do promene vremenske zone.
Severna Koreja predstavljala je drugi drastičan primer, pošto je ta država 2015. godine odlučila da uvede svoju „vremensku zonu Pjongjanga”.
To su uradili pomeranjem časovnika za 30 minuta iza Japana i Južne Koreje, sa kojima su dotad delili vremensku zonu. Tu praksu Pjongjang je ipak ukinuo 2018. godine, zbog poboljšanja odnosa na Korejskom poluostrvu.
BONUS VIDEO: Dr Katarina Bajec: Šta stres radi našem organizmu
Pratite portal Nova.rs i na društvenim mrežama Instagram, Fejsbuk i Tviter.
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare