Prethodnih nekoliko dana puno je pisano o Internacionalnom festivalu filmske režije u Leskovcu – LIFFE čiji je slogan bio „Akcija“. Juče je završen 16. po redu dodelom nagrada na kojima je prikazano više od 50 filmova u četiri takmičarske kategorije, uz brojne prateće programe.
Piše: Dejan Šapić
Gran Pri ,,Živojin Žika Pavlović’’ koja se dodeljuje ze režiju u Glavnom takmičarskom programu pripao je reditelju Juraju Lerotiću za film ,,Sigurno mjesto’’. Druga nagrada dodeljena je Pjeru Žalici za režiju filma ,,Praznik rada’’, dok je treću osvojila rediteljka Nina Ognjanović za film ,,Ovuda će proći put’’. O pobedniku je odlučio žiri u sastavu: Damjan Kozole, reditelj, Nenad Pavlović, reditelj i scenarista i Ljubomir Bandović, glumac.
Uručene su i nagrade za glumu, za najbolju mušku ulogu Goranu Markoviću za ulogu u filmu ,,Sigurno mjesto’’, dok je nagrada za najbolju žensku ulogu pripala glumici Mariji Škaričić za ulogu u filmu ,,Tragovi’’.
U konkurenciji je bilo osam filmova iz regiona po izboru selektora, hrvatskog reditelja i scenariste Ognjena Sviličića, koji je naglasio da njegov izbor filmova u Leskovcu „slavi junake koji žele da žive kao ljudi i da ostave prošlost iza sebe i kako bivša Jugoslavija zbilja želi da živi punim plućima, međutim prošlost nam ne da. Borba čovjeka s prostora bivše Jugoslavije je uvijek borba s prošlošću, to nam je svima zajedničko. Ovi filmovi nas pozivaju da u toj borbi pobijedimo i zagrlimo život. Tako da je ime ovog festivala odnosno skraćenica LIFFE, jedan poziv na takvo druženje za našu bolju budućnost“.
I sve bi ovo ličilo na još jedan od mnogobrojnih revijalnih letnjih festivala koji kruže Srbijom sa već prikazanim filmovima iz Srbije i regiona da nije bilo internacionalne selekcije sa premijerno prikazanim filmovima. Već drugu godinu za redom se održava selekcija „Divlji film“ koja je od ove godine takmičarskog karaktera i nosi ime po legendarnom reditelju Dušanu Makavejevu i dodeljuju se za najbolju režiju u internacionalnoj selekciji. Tročlani žiri u sastavu Greta Skaki, glumica, Jan Dede, montažer i Rob Mos, reditelj, ovu nagradu dodelili su američkom reditelju Šonu Prajsu Vilijamsu za režiju filma ,,Slatki istok’’. Specijalna nagrada žirija za scenario dodeljena je filmu ,,Teheranske priče’’ rediteljskog dvojca Alireza Khatami i Ali Asgari iz Irana (njegov prethodni film “Until Tomorrow“ 2022. možete pogledati na platformi mojoff) , dok je specijalnu pohvalu dobio film ,,Lice meduze’’ rediteljke Melise Libental iz Argentine.
Zanimljivo je što su sva tri člana žirija bili prijatelji i saradnici pokojnog Makavejeva. Samim tim i izbor filmova kao i osvojene nagrade su bile dodeljene filmovima koje kao da je radio sam Makavejev. Reditelj Šon Prajs Vilijams obraćajući se preko video linka poručio je da je veliki obožavalac njegovih filmova i da je oduševljeno prihvatio da njegov film ,,Slatki istok’’ koji je pobedio u ovoj kategoriji učestvuje u selekciji. I zaista se vidi uticaj Makavejeva na Vilijamsovo ostvarenje. Gledajući ga Leskovcu imao sam utisak da gledam delove filmova „Slatki film“ i „Koka kola Kid“ čuvenog Maka.
Selektori ovog programa mladi reditelji Uroš Tomić i Marko Sopić odabrali su osam internacionalnih naslova, većina njih iz različitih programskih celina ovogodišnjeg Kanskog festivala, koji su imali premijeru u Srbiji na festivalu LIFFE u Leskovcu. Pokušavali su da pronađu filmove i autore sličnog senzibiliteta Dušanu Makavejevu, one koji istražuju teme od usamljenosti i otuđenja, preko političke represije i društvenih stega pa sve do seksualnih sloboda.Oni kroz svoje filmove istražuju egzistencijalne teme i ljudske drame trudeći se da njihovi filmovi istovremeno budu komunikativni i zabavni.
Tako je još jedna nagrada posle velikog Živojina Žike Pavlovića sada ustanovljena za filmove posebnog umetničkog pristupa i nosi ime Dušana Makavejeva koji je zajedno za Živojinom Pavlovićem započeo svoju karijeru u Kino Klubu Beograd. „Snimao je filmove širom sveta šireći svoj stil i duh i tako ostavljajući značajan pečat u istoriji svetske kinematografije. Upravo za takvim filmskim iskustvom, bez granica, u svakom smislu, traga i ovaj program“, naglasili su selektori.
Još jedna nagrada ustanovljena na 16. LIFFE je posvećena velikanu filma. Studentski program sa filmovima studenata državnih umetničkih fakulteta iz celog regiona borili su se za tri nagrade koje nose imena po čuvenom profesoru filmske režije na Fakultetu dramskih umetnosti, Radomiru Baji Šaranoviću.
U kategoriji studentskog filma, Grand Pri ,,Radomir Bajo Šaranović” za najuspešnijeg mladog reditelja osvojio je Bojan Radanović sa Akademije dramskih umjetnosti u Zagrebu, za režiju filma ,,Fender’’. Druga nagrada pripala je Đorđu Petroviću sa Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu za režiju filma ,,Mamut’’, a treću nagrada osvojila je Tina Veličković sa Fakulteta dramskih umetnosti u Skopju za režiju filma ,,Taga’’, odnosno ,,Tuga’’.
Svečanom ceremonijom dodele nagrada u Narodnom pozorištu Leskovac i prikazivanjem hrvatskog filma ,,Eskort’’ (van konkurencije) nedavno preminulog reditelja Lukasa Nole završeno je 16. izdanje festivala. Organizator Leskovačkog internacionalnog festivala filmske režije – LIFFE je Leskovački kulturni centar, a pokrovitelji manifestacije su Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije, Grad Leskovac i Filmski centar Srbije.
Bonus video: Vudi Alen u Veneciji