Mađarski premijer Viktor Orban, koji se smatra velikim prijateljem Srbije, na jubilej 100. godina od potpisivanja Trijanonskog sporazuma, otvorio je spomenik koji vapi za "amputiranim" mađarskim teritorijama i time stavio do znanja da se ne odriče pretenzija na delove današnjih država Srbije, Hrvatske, Slovenije, Slovačke, Rumunije i Ukrajine, da se vrate matici.
Mađarski premijer Viktor Orban već godinama svoju politiku gradi na revizionističkom stavu da je sporazum u Trijanonu bolna nepravda prema mađarskom narodu i da je ovaj versajski sporazum istorijska nepravda koja mora da se revidira. otuda i njegva krilatica da je: „Mađar samo onaj koga boli stotinu godina star versajski mir“. Počelo je prvo sa kartama „Velike Mađarske“, koja prikazuje pripojene teritorije susednih država, koje se mogu kupiti svuda, od trafika, do benzinskih pumpi. Neki Mađari koji žive u susednim državama, a protive se njegovoj politici već ga porede sa liderom radikala Vojsilavom Šešeljom i idejom „Velike Srbije“.
Orban koji na sva usta hvali svoje komšije, sa kojima želi da gradi zajedničku budućnost, mir i privrednu saradnju s druge strane kako piše Slobodna Dalmacija otvoreno obnavlja i kult mađarskog regenta i nacističkog sluge Mikloša Hortija koji se naziva „vrhunskim državnikom“. Hortijevo rodno mesto postalo je masovno okupljalište političkih hodočansika i nosalgičara koji vape za „Velikom Mađarskom“.
S druge strane Orban otovreno Versajski mir i Trijanon sve češće uporešuje sa Briselom i optužuje ih za tamošnju antimašarsku politiku, a a zanimljivo je da neretko ističe i kako njegove stavove o politici EU-a dele Srbija, Hrvatska i Slovenija, upravo zemlje za čijim delovima Orban iskazuje najveće aspiracije.
Zato je orban odlučio da podigne kompleks u Budimpešti u kome je ukleasno 12.500 gradova, sela i opština koje su do 1920. godine pripadale Mađarskoj, odnosno Austrougarskoj, upisano je slovima od nerđajućeg čelika na monumentu koji je sagrađen, odnosno ukopan u zemlju, nedaleko od glavnog ulaza u budimpeštanski parlament. Orbanova Vlada platila ga je 16 miliona evra, a u centru granitnog kompleksa, Spomenika nacionalnog jedinstva, gori večni plamen. Za događaj je komponovana posebna opera, po uzoru na Riharda Vagnera a, prisutnim zvanicama na otvaranju Orban je delilo i trake žalosti.
Podsećamo, Trijanonski sporazum koji je potpisan 4. juna 1920. u palati Veliki Trijanon u Versaju, između sila Antante i Mađarske, reguliše granicu prema susednim državama. Njime je Mađarska izgubila izlaz na more, a njena teritorija razdeljena je i predata ondašnjim državama Kraljevini SHS, Čehoslovačkoj, Ukrajini, Rumuniji,
Projekat Orbana je posvećen „mirovnom diktatu“ iz Velikog Trijanona i mađarskim narodnim žrtvama. Pre tačno sto godina delegacije sila Antante i Mađarske tamo su potpisale smanjivanje nekadašnje kraljevine Ugarske na trećinu nekadašnje veličine, čime je oko tri miliona Mađara ostalo van državnih granica.
„Istorija ne poznaje nijednu naciju koja je preživela takav gubitak krvi“, Orbanova je poruka narodu koga poziva na ponovno ujedinjenje oko svoje figure.
Danas u susednim zemljama živi oko dva miliona Mađara, najviše u Rumuniji, Vojvodini i Slovačkoj, a Orban s njima ozbiljno računa kao s najlojalnijim biračkim telom: deli im pasoše i dvojno državljanstvo, što Bratislava i Bukurešt sve teže podnose.
Uzalud mu iz Austrije i drugih zemalja poručuju da u tim delovima nekadašnje Austrougarske nisu živeli samo Mađari i da gotovo nigde nisu bili većina: uskrsnuće „carstva“ i povratak istorijskih granica deklarisani je cilj mnogih ekstremista i desne subkulture koju pothranjuje režim, piše Slobodna Dalmacija.
Rumunija, Ukrajina i Austrija, za razliku od Orbanovih saveznika i simpatizera na Balkanu, ne krije zvaničnun netrpeljivost prema njegovim stavovima. Rumuni čak planiraju uskoro da proglase praznikom datum najveće mađarske istorijske frustracije – dan potpisivanja sporazuma iz Trijanona. Mađarska opoziciona stranka Demokratska koalicija uzalud upozorava sunarodnike kako patetični žal za Trijanonom ne može biti žarištem moderne mađarske politike.
(Izvor Slobodna Dalmacija)
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare