0
Danas se navršava 106 godina od smrti velike slikarke Nadežde Petrović, najznačajnije srpske slikarke s početka 20. veka.
Iako je tematski ostala verna nacionalnom, stilski se potpuno okrenula savremenim tokovima evropske umetnosti. U odnosu na ostale naše umetnike išla je znatno ispred svog vremena – sigurno da je i to jedan od razloga što od svojih savremenika nije bila dobro shvaćena, a u jednoj tradicionalno patrijarhalnoj srpskoj sredini.
Zahvaljujući njenom duhu koji je, iz male Srbije, stremio modernom svetu, ali i srećnim okolnostima da se, početkom 20. veka, školuje i da poseti likovne centre Evrope, njeno slikarstvo ide najvećim delom u korak sa evropskim ekspresionizmom, a ponekad se čak približava, tada još neafirmisanoj, apstrakciji.
Na njenim najboljim radovima dominiraju velike površine, njene omiljene užareno crvene boje i njoj komplementarna zelena. Ljubav prema bojama stvara na nekim platnima koloristički vrtlog gde se, pored ostalih, ističu fovistička ljubičasta, plava i crna boja.
Snažni potezi četkice i široki i gusti, pastuozni, namazi ponekad platno pretvaraju u dinamičnu reljefastu površinu. Volela je da slika portrete i pejzaže, a njen patriotizam ogledao se i u čestom izboru tema iz nacionalne istorije i slikanju ljudi i predela Srbije. Delo Nadežde Petrović, u celini, zrači strašnom ekspresijom, snagom i hrabrošću ove jedinstvene žene – slikara sa Balkana.
Školovanje u Minhenu, posete Parizu i Italiji i stalni povratak tradicionalnoj Srbiji ostavili su trag na njenim platnima, pa se njen opus može podeliti na nekoliko perioda. Tokom balkanskih i Prvog svetskog rata bavila se i fotografijom, kao prva žena ratni fotograf. Umetnička galerija iz Čačka, koja nosi njeno ime, proseduje dve slike koje su nastale u vreme Prvog balkanskog rata – „Stari šedrvan u Prizrenu“ i „Gračanicu“.
Rođena je u Čačku 12. oktobra 1873. godine od oca Dimitrija – Mite Petrovića i majke Mileve rođene Zorić, sestričine Svetozara Miletića. Porodica je imala 13 dece od kojih je devet preživelo, njena mlađa sestra je Milica Mišković, a najmlađi brat je književnik Rastko Petrović. Učestvovala je kao dobrovoljna bolničarka na frontu. Umrla je u Valjevu 3. aprila 1915. godine, od pegavog tifusa, kada je i bila na toj dužnosti.
