0
Novosadski slikar, rođen pre jednog veka, a umro pre 40 godina, Boško Petrović izbacivan je s Likovne akademije, borio se u ratu, hapšen je, da bi postao potom postao jedan od najuglednijih likovnih umetnika u nas, profesor i osnivač znamenitog "Ateljea 61" na Petrovaradinskoj tvrđavi čija se izložba otvara u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine.
Izložba „Boško Petrović (1922–1982): umetnički radovi od 1956. do 1978. Poklon Višnje Petrović i Mirka Petrovića Muzeju savremene umetnosti Vojvodine“ biće otvorena sutra u 19 časova u Muzeju savremene umetnosti Vojvodine, u kojem će publika biti u prilici da je vidi do 28. avgusta.
Ove godine obeležavaju se dva značajna datuma – jedan vek od rođenja Boška Petrovića i četiri decenije od smrti. A postavka je pred posetiocima zahvaljujući dragocenom poklonu ćerke i sina velikog umetnika Višnje i Mirka, koji je oktobra 2020. uručen MSUV-u, saopšteno je iz ovog muzeja.
Na izložbi, koju je priredila kustoskinja Tatjana Panić, naći će se 33 rada, koji su nastali, kako i kazuje naslov postavke, u periodu od 1956. do 1978. godine.
Među njima su pet uljanih slika velikog formata, 14 kolaža, osam monotipija, četiri tempere i dva akvarela.
Za šezdesetak godina jedan od najznamenitijih novosadskih likovnih umetnika Boško Petrović proživeo je više nego buran život… Koliko je žudeo da se bavi umetnošću, toliko su ga kroz život vodili bunt i nemir. I koliko je njegov umetnički opus bio slojevit, toliko je bila i njegova ličnost.
Izbačen s Akademije i zatvoren
Slikar i profesor rođen je u Novom Sadu 1922. godine. Nakon što je završio gimnaziju u rodnom gradu, upisuje 1940. godine Akademiju likovnih umetnosti. No, rat prekida studije. Vraća se u Novi Sad, ali zapućuje se 1941. godine u Budimpeštu, kako bi tamo nastavio studije slikarstva. Međutim, ni tu se nije zadržao…
Zbog članstva u SKOJ-u biva izbačen s tamošnje Akademije i uhapšen po povratku u Novi Sad, gde ga stavljaju iza rešetaka u zloglasni zatvor Armija. Ali, ni posle zatvaranja mladi i ambiciozni umetnik nije poklekao i bio član Propagandnog odeljenja glavnog štaba Vojvodine u Narodnooslobodilačkom ratu. Bio je i rukovodilac Odeljenja za dokumentarne i umetničke izložbe Agitpropa JNOF-a.
Po okončanju rata vraća se studijama, i to na Beogradskoj akademiji, u klasi Mila Milunovića, ali 1949. prelazi u slikarevu i profesorovu Državnu majstorsku radionicu, opet ne dovršivši školovanje.
Već tada dobija i prvi posao – u Kulturno-prosvetnoj zajednici Vojvodine, a onda postaje i profesor Škole za primenjenu umetnost u Novom Sadu. Radio je tri godine i kao kustos u Vojvođanskom muzeju, a studije je konačno finiširao u Beogradu tek 1969. godine.
Protivnik socijalističkog realizma
Petrović je pripadao generaciji posleratnih umetnika koja se početkom pedesetih godine usprotivila dogmama socijalističkog realizma krenuvši u potragu za novim, autentičnim slikarskim izrazom.
Ali, nije mu bilo dovoljno samo slikarstvo – bavio se i mozaikom, crtežom, akvarelom, temperom, kolažom, grafikom, a važi za pionira afirmacije tapiserije u nas. Naime, s 1961. sa dizajnerkom tekstila Etelkom Tobolk osnovao je prvu jugoslovensku radionicu za izradu tapiserija „Atelje 61“ na Petrovaradinskoj tvrđavi.
I u tom jedinstvenom miljeu izrađivane su tapiserije velikih formata po nacrtima nekih od najpoznatijih umetnika s ovog tla, kakvi su bili Stojan Ćelić, Jagoda Buić, Lazar Vujaklija, Milan Konjović, Sava Šumanović, Mladen Srbinović, Boško Karanović…
Atelje 61 – unikatna institucija
I danas, šest decenija kasnije, sa gotovo hiljadu otkanih tapiserija, „Atelje 61“ je unikatna institucija, jedna od pet u Evropi, među kojima su Tapiserijski centar „Obison“ u Francuskoj i salon „Dovecot“ u Edinburgu.
Osim što je zaslužan za ovaj podvig, Boško Petrović osnovao je za života i nekoliko umetničkih kolonija, bio je redovni profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu, imao je 36 samostalnih izložbi i učestvovao na velikom broju grupnih postavki u zemlji i inostranstvu.
Samo nekoliko godina pre smrti poklonio je Galeriji savremene likovne umetnosti u Novom Sadu (danas MSUV) 24 ulja na platnu, a zahvaljujući daru njegovih potomaka poklon zbirka Boška Petrovića danas broji 59 radova.
Boško Petrović preminuo je 1982. godine u Novom Sadu.
Bonus video: Sava Šumanović, teška sudbina jednog genija
