Gluma je poslednji korak ka šizofreniji, što je opasan teren na koji ne smem zakoračiti, ali prema tome treba ići da bi se nešto dobro sa ulogom moglo uraditi, rekao je u jednom intervjuu veliki glumac Mustafa Nadarević, preminuo danas u 78. godini. Za sobom je ostavio brojne uloge po kojima će biti zapamćen.
U karijeri dužoj od pola veka, Mustafa Nadarević je glumio u 70 filmova, igrao je u nebrojenim pozorišnim predstavama i za svoj rad nagrađen je najvišim priznanjima. Okušao se u različitim žanrovima, od zahtevnih dramskih uloga pa do sitkoma po kojima ga pamti najšira publika. Bilo da je igrao glavne ili epizodne uloge, uspevao je da ostavi kreacije koje traju. Odabrali smo 10 njegovih uloga u filmovima i serijama koje pokazuju svu raskoš njegovog glumačkog dara.
„Već viđeno“ (1986)
Verovatno najupečatljiviju ulogu u karijeri Mustafa Nadarević ostvario je u filmu „Već viđeno“ u režiji Gorana Markovića. Igrao je Mihaila, nekadašnjeg darovitog pijanistu i potomka „narodnog neprijatelja“, a potom usamljenog, čudnog profesora klavira u obrazovnom centru. Kada u isti taj centar dođe mlada profesorka baleta Olgica (Anica Dobra) i nakon što iz dosade provede noć sa njim, taj njihov odnos postaje okidač za Mihailove traume iz detinjstva, i psihičke i političke. A kada Olgica započne vezu sa trenerom karatea (Milorad Mandić Manda), Mihailu popuste nervi i napravi pokolj: brutalno mačem ubije njenog oca, odseče ruku karatisti, pa ubija i nju pre nego što bude uhapšen i završi u duševnoj bolnici, odakle ga mnogo godina kasnije dovode u salu da odsvira koncert.
„Otac na službenom putu“ (1984)
Mustafa Nadarević odigrao je u filmu „Otac na službenom putu“ Emira Kusturice upečatljivu ulogu Zijaha Zije Zulfikarpašića, šefa sarajevske Ozne, koji zbog ljubavnice šalje u zatvor Mešu (Miki Manojlović), muža svoje rođene sestre (Mirjana Karanović). Film je nagrađen Zlatnom palmom u Kanu i Zlatnim arenama u Puli za najbolji scenario, režiju i glavne uloge.
„Glembajevi“ (1988)
U filmu snimljenom prema drami „Gospoda Glembajevi“ Miroslava Krleže, u režiji Antuna Vrdoljaka, Nadarević je igrao Leona Glembaja. Vrativši se kući deceniju nakon što mu je umrla majka, kod kuće ga progone uspomene i sećanje na sestru koja se ubila, kao i baronica Kasteli (Ena Begović), druga žena njegovog oca. Ovaj film osvojio je tri Zlatne arene u Puli 1988. godine, a jedna od njih pripala je Nadareviću, za najboljeg glumca. „Glembajevi“ su 1999. godine proglašeni i najboljim hrvatskim filmom svih vremena.
„Gluvi barut“ (1990)
U filmu „Gluvi barut“ Bate Čengića, zasnovanom na romanu Branka Ćopića, Nadarević je igrao Španca, prekaljenog ratnika i ideološkog dogmatu koji pokušava da sa saborcima i partijom, osim što se bori protiv nacista, izvede i komunističku revoluciju. Filmski Španac sukobljava se sa nepoverljivim meštanima i oficirom kraljeve vojske Radekićem (Branislav Lečić), sve dok na kraju, zbog svojih metoda i fanatičnih uverenja, ne bude i među svojima ostavljen na cedilu i podmuklo ubijen. Za ovu ulogu Nadarević je nagrađen na festivalu u Moskvi.
„Kuduz“ (1989)
Sporednu, ali zapamćenu ulogu Mustafa Nadarević odigrao je i u filmu „Kuduz“ Ademira Kenovića, pored Snežane Bogdanović i Slobodana Ćustića. U ovom filmu, rađenom prema istinitom događaju, Nadarević igra policajca Šemsa.
„Horvatov izbor“ (1985)
U seriji „Putovanje u Vučjak“ i filmu nastalom od te serije pod nazivom „Horvatov izbor“, Nadarević igra Vinka Benčinu, nekadašnjeg austrougarskog vojnika koji se po povratku sa fronta na istoku skriva u bolnici u Zagrebu i planira osnivanje pokreta otpora i revoluciju. Serija i film nastali su po drami „Vučjak“ Miroslava Krleže, a u glavnim ulogama su Rade Šerbedžija, Milena Dravić, Mira Furlan, Fabijan Šovagović i Nadarević.
„Miris dunja“ (1982)
U „Mirisu dunja“, u režiji Mirze Idrizovića, po scenariju Zuke Džumhura, Nadarević igra Mustafu, beskrupuloznog biznismena koji se u Sarajevu 1941. bogati i druži se sa nacistima, ali je opčinjen Lunom, Jevrejkom koju kriju njegovi brat i sestra. Kada mu nacisti ubijaju oca, on ubija nacističkog oficira…
„Kad svane dan“ (2012)
Nadarević u jednoj od poslednjih filmskih uloga, u ostvarenju Gorana Paskaljevića po romanu pisca Filipa Davida, igra penzionisanog profesora muzike Mišu Brankova. Profesor saznaje da se kao dečak zvao Isak Vajs i da su ga roditelji poverili prijateljima pre nego što su odvedeni u logor. Tada postaje opsednut idejom da sklopi kockice o svom identitetu i dovrši kompoziciju svog oca…
„Nepokoreni grad“ (1982)
U seriji od 14 epizoda smeštenoj u Zagreb pod okupacijom tokom Drugog svetskog rata, Nadarević glumi Brku Serdara, organizatora akcija ilegalaca po nalogu partije. Serija je delimično zasnovana na istinitim događajima i ličnostima.
„Velo misto“ (1981- 1982)
Serija „Velo misto“ nastala po romanu Miljenka Smojea često se smatra nezvaničnom verzijom istorije grada i, posebno, fudbalskog kluba Hajduk. U mnoštvu živopisnih likova, tu je i Duje, koga igra Mustafa Nadarević, uglađeni predsednik fudbalskog kluba. Lik je, inače, građen prema braći Kaliterna, splitskim sportskim legendama.
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare