0
Zašto je Srpska napredna stranka počela da koristi simbol vuka – poslednjih dana pitali su se mnogi. Odgovor na ovo pitanje je kroz niz na Tviteru dao predsednik beogradskog odbora Pokreta slobodnih građana (PSG) Vladimir Pajić, koji je inače i master konzervator restaurator.
Objašnjenje koje je dao prenosimo u celosti:
„U slovenskoj mitologiji a i kasnije kroz srednji vek simbol vuka je, pored Dažboga kao animističkog boga, bio i svojevrstan opšti simbol srpskog naroda. Centralna Srbija, većinski stočarska, ustanovila je odnos prema ovom predatoru koji je uvek bio ritualan ili teistički.
U slovenskoj mitologiji a i kasnije kroz srednji vek simbol vuka je, pored Dažboga kao animističkog boga, bio i svojevrstan opšti simbol srpskog naroda. Centralna Srbija, većinski stočarska, ustanovila je odnos prema ovom predatoru koji je uvek bio ritualan ili teistički. pic.twitter.com/YSWsdV6Fyb
— Vladimir Pajić (@VladPajic) January 20, 2023
Kao i svaki ritual ukorenjen u kulturi, i ritualni odnos ‘umirivanja vukova’ poticao je iz straha i potencijalne štete koju je on izazivao. Naročito u teškim godinama velikih zima. Nasuprot tome, u želji da se strah smanji ili odagna dolazi do poistovećivanja sa izvorom straha.
Tako dolazi do imena a kasnije i prezimena koja potiču upravo od pomenute životinje. Poistovećivanjem sa vukom ukorenjeni strah će postati simbolom snage a u drugim varijantama simbolom hrabrosti i usamljenost.
Ove tri osobine, snaga, hrabrost i usamljenost, biće neke od glavnih poželjnih osobina/motiva srednjevekovnih vitezova pa će tako vojni narativ i heraldička predstava vuka uzeti kao važnu sliku i ilustraciju. Vuk će postati simbol važnih kuća i porodica od Španije pa nadalje.
Pročitajte još:
Posebno mesto vuk će naći u kućama slovenskog porekla i među državama istočne Evrope.
Ali to je istorija simbola. Od srednjeg veka do nas će doći vuk kao simbol hrabrosti, snage, usamljenosti i istrajnosti. O tome će pisati i Čajkanović.
Kada danas govorimo o simbolu vuka moramo uzeti u obzir nekoliko pseudoistorijskih konotacija. Lažnih, romantiziranih tumačenja ovog simbola koji su proizvod nespretnog i brzopletog čitanja nacionalnog duha i borbe.
Prva među tim konotacijama je lažna istorijska pesma Cara Dušana gde on ‘okuplja čopor svoj’ koju smo mogli naći po nacionalističkim časopisima a kasnije po portalima i blogovima. Ta identifikacija sa Dušanom je u ovom trenutku važnija nego stara simbolika srednjeg veka.
Aludirajući na ovakvo tumačenje simbola, koje je ponovo popularno, Vučić pogađa najdesniji deo svog biračkog tela koje mu, u susret pritisku vezanom za Kosovo, otkazuje poverenje. Tu leži i najekstremniji deo društva koje on najbolje poznaje jer ih koristi već decenijama.
Druga lažna slika i ilustracija je da je vuk ‘borac protiv vitoperenja koje dolazi sa zapada’ kako se najčešće vuk tumači na daljem istoku Evrope. Ponajviše u Rusiji. U tom simbolu on se predstavlja kao usamljeni, hrabri, borac za Srbiju tradicije, protiv ‘trulog Zapada’.
Na taj način, kampanja u koju su ušli svi funkcioneri SNS, deleći sliku čopora vukova sa srpskom zastavom i pretećim pogledom jednog od vukova, poručuje jednu romantizovanu, emotivnu jaku a politički slabu poruku sigurnosti i borbe i podseća na “stare dane”.
Poslovično da ‘vuk dlaku menja ali ćud nikada’ Vučić govori svom ekstremnom krilu da je i dalje isti i da se bori, ali da nekada mora izgledati drugačije. Rekli bi ‘mudrost od dva dinara’ da ne poznajemo snagu prostih, starih simbola.
Da takva kampanja ne daje rezultate, siguran sam da se ne bi ni dešavala. Zato treba biti oprezan sa olakim tumačenjem i kritiziranjem ovakvih poruka. Ona je mljackava, sladunjava, kičasta i romantična. I time posebno precizna.
Ono što zabrinjava u ovom trenutku je to što se politika unutrašnje komunikacije kosovskog problema svodi na heraldičko-simboličke kampanjice na društvenim mrežama a ne na državništvu. I ta će igrarija upravo biti razlog velikog razočarenja u narednom periodu.
Građani, iako ponekad skloni emotivnom tumačenju istorije i politike i otvoreni za komunikaciju simbolima, ipak vide realne rezultate. Problem je što ih često vidimo prekasno pa istorijsku klizavicu ili gubitak naknadno prisilno menjamo u sliku pobede. Iz simbola u simbol.
Sve u svemu, ovakva mikro kampanja može sugerisati samo jedno.
Naredni period biće period nove, sveobuhvatne, veće kampanje koja će u stopu pratiti razvoj i ‘rasplet’ kosovskog problema i tražiti pukotine u biračkom telu SNS-a kojih će sigurno biti.
Tako ova slika strašnih namrštenih vukova više govori o nadolazećim gubicima koji se preveniraju nego o realnoj snazi, istrajnosti i borbi. A ponajmanje o hrabrosti.
Nažalost u tome će najveći gubitnik biti Srbija i njeni građani.“
BONUS VIDEO Vučić: Spremni smo da prihvatimo sporazum o Kosovu
