Da li ste se nekad upitali otkuda izreka "poslednji neka ugasi svetlo"? Ona nema veze sa aktulenim vapajima nadležnih i odgovornih za upropašćeni elektroenergetski sistem i njihovim apelima da se "odvrću" sijalice.
Da je reč o mnogo ozbilnijem ekonomskom, razvojnom i demografskom problemu pokazao je ovih dana Geografski institut „Jovan Cvijić“ iz Beograda, kad je na osnovu satelitskih snimaka analizirao osvetljena i područja u Srbiji koja su tokom noći u totalnom mraku.
Noćna svetla ilustruju jasnu polarizaciju Srbije na „osvetljeni“ centar i „ugašenu“ periferiju. Najintenzivnija su u visokourbanim područjima (Beograd, Novi Sad i Niš), što je posledica višedecenijskog trenda doseljavanja, iniciranog i permanentno održavanog različitim društvenim procesima (urbanizacija, deagrarizacija).
Visok intenzitet noćnih svetala uočava se i u drugim gradskim sredinama i prigradskim zonama u podunavskom, posavskom, kolubarskom i pomoravskom pojasu, ukazujući na njihovu ekspanziju, usled priliva stanovništva i dislokacije ekonomskih aktivnosti. Tu su, of course, i najpoznatiji turistički centri…
Prostori gde se svetla postepeno gase i naselja odumiru su na perifernim i ruralnim delovima zemlje, tako da u 60,4 odsto naselja Srbije imamo nizak intenzitet noćnog svetla. Tu se izdvajaju demografski ugrožena naselja u jugozapadnom delu Srbije i području valjevskih planina, Braničevu, homoljskom i staroplaninskom području, u pograničnom pojasu jugoistočne Srbije i u kontaktnoj zoni sa Kosovom i Metohijom.
Davno je još pesnik Dobriša Cesarić (1902-1980) pisao kako “lije na uglu petrolejska lampa, svjetlost crvenkastožutu”, odnosno da “uvijek ista sirotinja uđe, u njezinu svjetlost iz mraka, i s licem na kojem su obično brige, pređe je u par koraka”.
BONUS VIDEO – Ivan Mrđen: Šta je nama naša „Borba“ dala?