Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije (Radović), koji je preminuo u petak 30. oktobra 2020. u Kliničkom centru u Podgorici, rođen je na Božić 7. januara 1938. godine u Barama Radovića u Donjoj Morači. Svetovno ime mu je bilo Risto.
Budući mitropolit osnovnu školu završio je u manastiru Morači, a Bogosloviju Sv. Save u Rakovici u Beogradu. Diplomirao je na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu 1962. godine. Uporedo sa Bogoslovskim fakultetom, studirao je klasičnu filologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu.
Veliki uticaj na duhovno uzrastanje mitropolita Amfilohija izvršili su otac Justin Popović i svetogorski starac Pajsije.
Posle završenog fakulteta, postdiplomske studije nastavlja u Bernu i Rimu, gde je magistrirao na Istočnom pontifikalnom institutu (1965). Odatle odlazi u Pravoslavnu crkvu Grčke, gde boravi sedam godina i prima sveštenički čin. U tom periodu, u Atini je odbranio doktorat o Sv. Grigoriju Palami, koji je privukao pažnju ondašnje evropske teološke javnosti. Posle godinu dana provedenih na Svetoj Gori, odlazi za profesora na Pravoslavni institut Sv. Sergija u Parizu, a od 1976. godine postaje docent, pa redovni profesor na Bogoslovskom fakultetu Sv. Jovana Bogoslova u Beogradu (kasnije Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu), na katedri za Pravoslavnu pedagogiju sa metodikom nastave. U dva mandata bio je i dekan fakulteta. Doktorat Moskovske duhovne akademije primio je 2003. godine, Instituta teologije Beloruskog državnog univerziteta u Minsku 2008. godine, Pravoslavnog teološkog instituta Sv. Sergija u Parizu 2012. i Sankt-peterburške duhovne akademije 2014. godine.
Odlukom Nacionalnog komiteta društvenih nagrada Ruske Federacije 2001. godine odlikovan je i Ordenom Lomonosova, koji mu je uručen na svečanosti u Kremlju. Za počasnog člana Slovenske akademije književnosti i umetnosti izabran je 2015. godine.
Govorio je grčki, ruski, italijanski, nemački i francuski jezik, a u naučnom radu koristio je starogrčki, latinski i crkvenoslovenski.
Sveti arhijerejski sabor Srpske pravoslavne crkve izabrao ga je maja 1985. godine za Episkopa banatskog.
Odlukom Svetog arhijerejskog sabora SPC episkop banatski Amfilohije decembra 1990. godine izabran je za mtropolita crnogorsko-primorskog sa sedištem na Cetinju. Svečano ustoličenje izvršio je Patrijarh srpski Pavle sa episkopima 30. decembra 1990. godine u Cetinjskom manastiru.
Mitropolit Amfilohije je bio nosilac drevnih titula: Egzarh Sveštenog trona pećkog, kao i Arhiepiskop cetinjski.
Mitropolit Amfilohije je bio član Svetog arhijerejskog sinoda SPC u više saziva. Bio je zamenik obolelog patrijarha Pavla od kraja 2007. godine do njegove smrti, kao i mestobljustitelj Patrijaraškog trona od upokojenja patrijarha Pavla, 16. novembra 2009. do izbora novog patrijarha Irineja 22. januara 2010. godine.
Administrirao je Eparhijom raško-prizrenskom od maja 2010. godine do ustoličenja episkopa raško-prizrenskog i kosovsko-metohijskog Teodosija, krajem decembra iste godine, kao i Eparhijom buenosaireskom i južno-centralnoameričkom od njenog osnivanja u maju 2011. do danas.
Posle dugogodišnjeg protivljenja komunističke vlasti, mitropolit Amfilohije je ustoličen u Cetinjski tron u vrlo teško vreme po Mitropoliju crnogorsko-primorsku i uopšte pravoslavlje u Crnoj Gori. Većina crkava i manastira bila je zapuštena, a Mitropolija je imala mali broj sveštenika.
Amfilohije je od samog ustoličenja krenuo u sveukupnu obnovu, kao i podizanje novih pravoslavnih crkava i manastira u Crnoj Gori. Za poslednjih 20 godina sanirano je, rekonstruisano i izgrađeno 652 crkvena zdanja. Iz dana u dan povećavao se i broj sveštenika i monaha.
Po dolasku na Cetinjsku katedru, mitropolit Amfilohije, pokreće pitanje obnove rada Bogoslovije, ukinute od strane komunista 1945. godine. Najstarija, i po mišljenju mnogih najbolja prosvetna institucija u istoriji Crne Gore obnovila je rad u septembru 1992. g, i ubrzo postala rasadnik svešteničkog kadra i jedan od temelja duhovnog preporoda ovih prostora, a i šire.
Ubrzo po dolasku u Crnu Goru, mitropolit Amfilohije je na Cetinju osnovao Izdavačko-informativnu ustanovu „Svetigora“ u okviru koje funkcioniše Radio Svetigora, kao i Svetigora–pres, informativna agencija, koja o izveštava o svemu onome što se dešava u Mitropoliji.
Mitropolit Amfilohije se pored teologije i filosofije bavio i esejistikom, prevodilaštvom i poezijom. Objavio je desetine dela. Bio je član Udruženja književnika Srbije i Udruženja književnika Crne Gore, i dobitnik mnogih književnih nagrada.
Preminuo je 30. oktobra 2020. godine, u Kliničkom centru u Podgorici.
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare