Mesto gde sunčevi zraci neguju zasade maslina izrasle u pukotinama milenijumima starog mermera...
Turski Egej, mesto ranog razvoja civilizacije, dom je stotinama arheoloških i prirodnih lokaliteta, i fantastična destinacija koja nudi jedinstveno iskustvo putovanja kroz istoriju. Sa brojnim lokalitetima uvrštenim na Uneskovu listu svetske baštine, ovaj region je poput muzeja na otvorenom, u kom možete korak po korak otkrivati istoriju čovečanstva među arheološkim ostacima.
Prostrano arheološko nalazište Troje, upisano na Uneskovu listu svetske baštine, najbolji je svedok duge istorije različitih civilizacija koje su se razvijale na ovim prostorima. Kao što kaže istraživač Gert Jan van Vijngarden: „Ne postoji jedna Troja; ima ih najmanje 10, koje leže u slojevima jedna na drugoj.”
Drevna Troja bila je poprište jednog od najpoznatijih mitova u istoriji čovečanstva, ispevanog kroz reči antičkog lirskog pesnika obližnje drevne Smirne, Homera, koji je živeo pored reke Meles u današnjem egejskom gradu Izmiru. Priče o kralju Prijamu, Hektoru, Ahileju i prelepoj Jeleni Trojanskoj, se dešavaju upravo u ovom regionu okruženom planinom Idom uz moreuz Dardanele. Put koji prolazi kroz netaknuta egejska sela na jugu vodi do Asosa (Behramkala) – doma drevnih filozofa, sofisticirane luke i prelepog grada sa prvim i jedinim poznatim dorskim hramom u Anadoliji i drevnim pozorištem sa pogledom na tursko Egejsko more.
Noseći tragove velikih civilizacija, Pergam je bio „najslavniji grad u Maloj Aziji“, prema antičkom istoričaru Pliniju Starijem, a ovaj pridev zadržao se do današnjih dana, obzirom da se Pergam nalazi Uneskovoj listi svetske baštine. Poznat kao jedan od najstarijih centara lečenja antičkog sveta, rodno je mesto Galena, velikog lekara, koji je utro put moderne medicine danas. Klasični sjaj se toliko odrazio na gradsku arhitekturu, umetnost, medicinu, kulturu i obrazovanje da je pronalazak pergamskog papira, poznatog kao pergament, učinio je da Pergamska biblioteka sa preko 200.000 knjiga bude druga po veličini u antičkom svetu iza Aleksandrijske.
Akropolj grada, izgrađen na terasama iznad prostrane ravnice, koju su od davnina ukrašavale reke, nudi posetiocima jedinstven pogled sa najstrmijeg pozorišta na svetu. Smeštena u podnožju Akropolja – gornjeg grada i prvobitno posvećena egipatskim božanstvima, Crvena sala je kasnije funkcionisala kao crkva i džamija. Predstavljajući tragove nekoliko verovanja i religija, Pergam je jedna od sedam crkava Otkrovenja o kojima je Sveti Jovan pisao u Bibliji.
Savremeni grad Bergama baca svetlo na multikulturalne slojeve naselja sa Crvenom salom čija se jedna kula i danas koristi kao džamija kao i ruševinama drevne sinagoge u blizini. Bergama velikodušno predstavlja skrivena blaga Egeja sa svojim ćilimima, lokalnim delikatesima poput čigirtme – patlidžana u sosu od paradajza i belog luka, vodopadima i platoom Kozak koji okružuje naselje i nudi putovanje kroz zelenilo borova, prelepim malim uvalama sa najfinijim peščanim plažama, kao i ostrvom Kalem gde vas čekaju nijanse plave i zelene za kratke pauze na vašem putovanju kroz prirodu i kulturu turskog Egejskog mora.
Nekada važan lučki grad, u kome su nađena naselja čak iz doba neolita, poznat je kao rimska prestonica Male Azije. Prostrano arheološko nalazište – antički grad Efes danas je pod zaštitom UNESCO-a, a ukoliko posetite ovaj grad očaraće vas plodno tlo pod voćnjacima bresaka, maslinjacima i topolama koji se protežu dokle god pogled seže.
Efes nudi jedinstveno putovanje stopama ranog hrišćanstva. Nekad igrajući bitnu ulogu u širenju hrišćanstva, Efes je bio dom dva velika sabora rane Crkve i jedna je od sedam crkava pomenutih u Otkrovenju. Posetio ga je Sveti Pavle na svojim misionarskim putovanjima, a i poslednje je počivalište Device Marije u pratnji Svetog Apostola Jovana.
Glamur antike na ovom području vidljiv je i danas, kroz veličanstveno pozorište u kome se još uvek održavaju koncerti i događaji, Celzijusovu biblioteku, dobro očuvane rimske kuće i ostatke Artemidinog hrama, jednog od sedam svetskih čuda starog veka. Podni mozaici rimskih kuća otkrivaju estetiku i umetnost tog perioda, a mermeri koji sijaju pod egejskim suncem i efeske mačke koje čekaju posetioce u senkama maslina i smokava odvešće vas na putovanje stopama drevnog života.
Na samo 10 kilometara od Efesa, nalazi se malo selo Širindže, koje nudi mogućnosti smeštaja u tradicionalnim kućama, uz panoramske poglede na vinograde i maslinjake.
Krećući se ka unutrašnjosti regije, posetioce dočekuju još dva veličanstvena mesta sa liste svetske baštine Uneska. Jedna od njih je svakako Pamukale, u doslovnom prevodu „zamak od pamuka“, koji se nalazi unutar granica grada Denizlija. Pamučno-bele terase Pamukalea su gotovo nadrealne, jer se na svakoj kaskadi formiraju bazeni s toplom vodom koji se prelivaju do zemlje poput vodopada iz drevnog frigijskog grada Hijerapolisa. Prostrane ruševine Hijerapolisa uključuju impresivno pozorište, kompleks kupatila, agoru i vizantijsku crkvu. Pored izuzetnih primera arhitektonskih ostataka, kao što su katedrala, krstionica i crkve, koji bacaju svetlo na rano hrišćanstvo, Hijerapolis je i dom izuzetnog osmougaonog martirijuma Svetog Filipa apostola.
Tradicija tkanja i tekstilne industrije u ovom regionu je stara već milenijum, a zahvaljujući visokokvalitetnom pamuku koji se uzgaja u Egejskom regionu, Denizli je bio tekstilna prestonica regiona više od 4000 godina. Svetski poznata tkanina Buldan, nazvana po istoimenom gradu u porvinciji Denizli, proizvodi se posebnim postupkom tkanja i zadržava svoju teksturu dugo vremena zahvaljujući prirodnim sirovinama i bojama. Buldan tkanina se može koristiti za zavese, bade mantile, prekrivače, posteljinu, postave kao i odevne predmete kao što su bluze, haljine i suknje.
Afrodizija, grad Afrodite, je još jedan lokalitet na listi svetske baštine Uneska, koji morate videti u unutrašnjosti Egeja. Smešten u dolini koju napaja pritoka reke Meandar u gradu Ajdin, nekada glavni grad rimske provincije Karije u Maloj Aziji, Afrodizija je bila važan centar umetnosti, sa svojom školom skulpture koja je stekla široku slavu u antičko doba. Afrodizijanci su imali sreće u zadivljujućem obilju egejskog mermera visokog kvaliteta, od kojeg su stvorili spektakularan mermerni grad i skulpture koje ga ukrase. Reljefi Sebastiona, grandioznog hramskog kompleksa posvećenog Julio-Klaudijskim carevima i Afroditi, istinsko su svedočanstvo predanosti stvaranja mitoloških, carskih i ornamentalnih reljefa.
Pored fascinantnih skulptura, Afroditin hram, stadion, Odeon i Tiberijev portik su arheološka blaga koja se moraju videti u drevnom gradu Afrodizije.
Drevni grad Knid nalazi se na najudaljenijoj tački poluostrva Datča, gde se susreću tirkizne vode dva mora. Povezan je sa kopnom uskom, peščanom prevlakom, a cela unutrašnja oblast antičkog lokaliteta Knid prošarana je ostacima arhitekture.
Knid je u antičkom svetu postao poznat po statui Afrodite Knidske, drevne boginje ljubavi i lepote, i prve kultne statue boginje prikazane golom, koju je izvajao čuveni antički skulptor Praksitel sredinom četvrtog veka pre nove ere, a koja je stotinama godina služila kao inspiracija i uzor za nebrojene proistekle kopije.
Zabeleženo je i da su se brojni astronomi, uključujući matematičara Eudoksa, antički lekari i arhitekte, rado okupljali u obezbeđenim lukama Knida.
Lepota Knida parira lepoti pejzaža u kom se nalazi, a luke drevnog grada su sada popularna sidrišta za drvene gulete i jedrilice na krstarenjima koji se zaustavljaju u njima radi kupanja i poseta drevnim ostacima Knida.
Putovanje kroz vekove koje nudi Egej čeka vas na linku https://gounescoturkiye.com/aegean-turkiye.
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Ostavi prvi komentar