Skoro dve nedelje nakon ruske invazije na Ukrajinu, broj lažnih vesti i obmanjujućih informacija o ratu ne jenjava, a sada se na društvenim mrežama dele čudne teorije. Neki su počeli da pričaju da je ceo rat prevara, medijska izmišljotina ili da ga je Zapad preuveličao u smislu njegovih razmera.
Snimak mlade žene i mladića koji imaju lažnu krv nanetu na lica imao je milionski broj pregleda na više platformi. Deli se kao navodni dokaz da je rat u Ukrajini prevara i da su civile žrtve zapravo glumci – ljudi angažovani da glume scene napada.
Bts from set of Contamin tv series. #backstage #unitstillsphotography #onset #bts #setlife #hvozdkov #ukrainian @FujifilmX_US @_fujilove_ #fujixt30 pic.twitter.com/8xBY0HTjkk
— CinemaPeople (@CinemaPeople_) December 7, 2020
Međutim, video nije povezan sa ratom. Snimljen je 2020. godine na produkcijskom setu ukrajinske serije „Contamin“.
Video reportera koji izveštava dok se iza njega nalaze navodno leševi u vrećama, postao je viralan na nakoliko društvenih mreža, a nalozi bliski Kremlju su ga proširili, prenosi BBC.
Nekoliko sekundi nakon što snimak počne, jedan od ljudi koji su se nalazili u vreći počinje da se pomera. Objave na društvenim mrežama tvrde da je video snimljen u Ukrajini i da pokazuje da rat ili prevara ili da ga je prizvela „zapadna propaganda“.
Ah ???? what!! pic.twitter.com/8N4YLvf3tn
— STEVANO ?? ?? (@_Stevemensa) March 7, 2022
Ali ove tvrdnje su lažne. Snimak je sa klimatskih protesta u Beču i snimljen je početkom februara. U organizaciji klimatskih aktivista „Petak za budućnost“, prokazane su kese za tela i cilj je bio da se predstavi okoliko su emisije ugljenika opasne po ljduski život.
Snimak Foks njuza na kojem se vide dvojica Ukrajinaca koji drže nešto što liči na drvenu pušku, postao je viralan na društvenim mrežama. Često je praćen lažnim tvrdnjama da je rat u Ukrajini prevara i da je oružje sa slike dokaz za to. Međutim, snimak zapravo datira od sredine februara, još pre nego što je počeo rat.
Cardboard guns??? Wow you are hard up for fake news. Pathetic ? people wake the F up pic.twitter.com/7QWKkGKY9q
— Tom (@TomTom25551353) March 1, 2022
Slike su nastale tokom kursa obuke za dobrovoljnce u Harkovu, kako bi bili spremni da brane sebe i svoja naselja u slučaju ruske invazije.
Lažni tvit – koji dolazi sa samo naizgled verifikovanog naloga – tvrdi da je američki glumac Stiven Sigal primećen među ruskim specijalnim snagama u blizini glavnog grada Ukrajine Kijeva. Zajedno sa običnim korisnicima, tvit su podelili i brojne poznate ličnosti koje imaju veliki broj pratilaca.
It's day six of Russia's invasion of Ukraine.
— Shayan Sardarizadeh (@Shayan86) March 1, 2022
A fake CNN report about actor Steven Seagal, a dual US-Russian citizen, fighting alongside Russian forces in Ukraine spread so widely that Joe Rogan fell for and shared it with his 14.7 million followers on Instagram. It's a hoax. pic.twitter.com/2YLe2MHkfu
Ipak, Stiven Sigal se ne bori sa ruskim snagama i tvit je lažna vest koja kruži po mrežama. Stiven Sigal je prošle nedelje rekao za Foks njuz da obe zemlje gleda kao jednu porodicu i da se nada pozitivnom i mirnom rešenju.
Ruski diplomata je podelio slike na kojima se vidi izmišljena priča o ubijenom novinaru u Ukrajini tokom ruske invazije.
„Kako napraviti lažni tvit… Kolege pazite, glavna bitka nije u Ukrajini, već sa lažima i falsifikatima“, tvitovao je Dmitrij Poljanski, zamenik ambasadora Rusije u UN-u.
Also ...@CNN reports that #Bernie Gores was executed by #Taliban in #Afganistan ..
— TheWhiskyPriestAged (@ParetoSimplifed) March 8, 2022
Came back from the dead only to be killed by a landmine planted by #Russian soldiers pic.twitter.com/nBiZogWs5E
Njegov post je propraćen tvitom u kojem se navodi da je CNN navodno izvestio o smrti „Bernija Goresa“ u Ukrajini, nakon što je podelio priču o smrti istog čoveka u Avganistanu tokom talibanskog preuzimanje vlasti prošle godine.
Međutim, ove slike i tvrdnje potiču sa lažnog naloga CNN-a. Čovek koji je na slikama predstavljen kao Berni Gores je zapravo jutjuber koji je se zove Džordi Džordan.
Različite verzije snimaka na kojima se vide gomile ljudi od kojih reditelj traži da vrište i trče, prikupili su stotine hiljada pregleda na brojnim platformama. Tvrdi se da je snimak navodno procurio iz Ukrajine, što sugeriše da su lažne neke od uznemirujućih scena koje gledamo u medijima.
Međutim, ovaj video je snimljen 2013. godine na trgu Viktorija u Birmingemu za naučno-fantastični film „Invazija planete Zemlje“. Režiser filma Sajmon Koks rekao je na Tviteru da je „šokiran kada je video da se njegov snimak koristi na ovakav način“.
Russian propaganda/invading another country = bad
— Daniel Miles (@Danielsdunkings) March 8, 2022
Invasion Planet Earth= good.
Hopefully the bad will lead to more people seeing this good little film and helping fund his next. https://t.co/D8SaVILK1P
Korisnici društvenih mreža dele sliku na kojoj se navodno vidi žena „ukrajinskog potpredsednika“ koja se pridružila oružanim snagama zemlje u borbi protiv ruske invazije.
Međutim, Ukrajina nema potpredsednika.
#WebQoof | A photo of a female Ukrainian soldier is doing the rounds on social media, with users falsely claiming that it shows the wife of 'Ukraine's Vice President' taking up arms amid the #UkraineCrisis. Read our fact-check here.https://t.co/Qwa0h86rKy
— WebQoof (@QuintFactCheck) March 8, 2022
Druga verzija priče je da je na slici žena ukrajinskog predsednika Vladimira Zelenskog. Kontrolori činjenica su utvrdili da je pomenuta fotogafija nastala 2021. godine. Originalna fotografija je snimljena tokom probe za vojnu paradu u Kijevu.
BONUS VIDEO: Potresni snimci raketriranja Irpina
***
Pratite nas i na društvenim mrežama: