1
Crna smrt je ostavila tako neverovatan genetski trag na čovečanstvu da još utiče na naše zdravlje, gotovo 700 godina nakon što je harala Evropom.
Kuga je krenula iz jugozapadne Azije, proširila se po Evropi kasnih 1340-ih kada je došlo do vrhunca pandemije, a u 18. veku dobila ime Crna smrt. Konačan broj smrti koje je ta pandemija izazvala širom sveta procenjuje se na oko 75 miliona ljudi, odnosno oko polovine tadašnjeg stanovništva Evrope što je čini jednom od najrazornijih pandemija u istoriji čovečanstva.
Međutim, izgleda da nije ostala u prošlosti.
Naučnici su u novom istraživanju analizirali DNA starih kostura i otkrili mutacije koje su pomogle ljudima tog vremena da prežive kugu. A iste mutacije su povezane s autoimunim bolestima koje se pojavljuju u moderno vreme, piše BBC.
Stručnjaci su pretpostavili da je događaj kakav je Crna smrt morao na neki način uticati na ljudsku evoluciju. Zato su analizirali DNA iz zuba 206 drevnih kostura i uspeli precizno da datiraju ljudske ostatke pre, tokom i posle doba kuge.
Otkrili su da su oni s mutacijama na genu ERAP2 imali veću verovatnoću preživljavanja kuge, prenosi Index.hr. Naime, geni stvaraju proteine koji komadaju neprijateljski nastrojene mikrobe i pokazuju njihove ostatke imunološkom sistemu, podstičući ga da time učinkovitije prepozna i neutrališe napadača.
Geni dolaze u različitim verzijama, neki su aktivni i učinkoviti, a neki ne rade ništa. S obzirom na to da od roditelja nasleđujete njihove kopije, srećnici iz doba kuge su od svojih dobili visoko funkcionalnu verziju gena, s korisnim mutacijama, i to kasnije „podarili“ vlastitim potomcima.
Naučnici su rezultate potvrdili i u laboratoriji. Uzorci krvi ljudi s korisnim mutacijama bili su otporniji na bakteriju kuge Yersinia pestis. Dodatno, danas su te mutacije češće prisutne među populacijom nego što su bile pre Crne smrti.
Pročitajte još:
„To je kao da gledate crnu smrt u Petrijevoj šolji“, rekao je evolucijski genetičar Hendrik Poinar sa Univerziteta Mekmaster.
Međutim, problem je u tome što su pomenute mutacije povezane s autoimunim bolestima kao što je Kronova bolest, koja posebno pogađa mlade. Dakle, ono što je pomagalo našim precima pre 700 godina danas može naštetiti vašem zdravlju.
Istraživanje naslova Evolution of immune genes is associated with the Black Death objavljeno je u časopisu Nature.
***
Bonus video: Priča Ivane Stojanović o borbi sa progerijom
