Gotovo da ne postoji dan da se u nekoj od prestoničkih ulica ne otvori novo gradilište stambene ili poslovne zgrade. Masovna gradnja za sobom povlači i građevinski otpad, a stručnjaci kažu da je u prethodnoj godini stvoreno od 10 do 20 odsto više građevinskog otpada nego lane. Inače, širom naše zemlje ima više od 3.000 divljih deponija, na kojima u dobroj meri završava i građevinski šut.
Zvanični podaci pokazuju da je vrednost građevinskih radova u prvom kvartalu 2021. godine u odnosu na kvartal pethodne godine – za 20 odsto veća, a količina otpada veća je za oko 10-20 odsto, upozorava profesor Mašinskog fakulteta Aleksandar Jovović u razgovoru za portal Nova.rs i ističe da je Beograd napravio akcioni plan u skladu sa nacionalnim programom za upravljanje otpadom koji pokriva period od 2020-2030. godine.
On dodaje da je u Beogradu prošle godine izdato oko 2.000 građevinskih dozvola.
„U svakom slučaju, vidljiv je porast gradnje u Beogradu u poslednjih deset godina, a treba i različiti ukupan građevinski otpad koji se deli na otpad nastao rušenjem i zemlju koju dobijamo kao posledicu iskopa“, navodi Jovović.
Pojava građevinskog otpada u vidu zemlje, primetna je u delovima uz reku Savu.
„Kada imamo velike količine rušenja, imamo i više građevinskog otpada. Trenutno je to na nivou 300.000-700.000 tona, a očekuje se oko milion i po tona otpada u nekom narednom periodu“, ističe Jovović.
Jovović navodi da je potrebno do kraja sprovesti akcioni plan i obezbediti mobilne površine za trajno i privremeno odlaganje otpada.
„Korišćenje zemlje iz iskopa na devastiranim lokacijama, a dobar primer za to je površina u Rakovici, koja je nekada bila kamelonom i koja je bombardovana tokom 1999. godine. Na tom mestu je ogromna rupa koja se može pokriti zemljom iz iskopa. A isto se može primeniti i na starim rudarskim kopovima“, zaključuje Jovović.
Igor Jezimirović, predsednik Upravnog odbora udruženja „Inženjeri zaštite životne sredine“, navodi za Nova.rs da građevinski šut uglavnom predstavlja inertan i neopasan otpad, ali se u njemu mogu naći i materijali koji mogu u sebi sadržati opasne materije, pa se građevinski otpad koji sadrži takve materije mora tretirati kao opasan.
„Većina građevinskog otpada se može ponovo koristiti, a inertan deo može da se koristi za nasipanje terena ili pokrivanje deponija“, kaže Jezimirović.
On ističe da u Srbiji ima više od 3.000 divljih deponija na kojima u dobroj meri završava i građevinski otpad.
Ceo sistem upravljanja otpadom u Srbiji je na jako niskom nivou, ocenjuje naš sagovornik.
„Samo u 2021. godini je po podacima MUP-a bilo 1.715 požara na deponijama, što je samo jedan od pokazatelja nebrige. Od komunalnog otpada koji se prikupi svega 19 posto završi na sanitarnim deponijama, dok preostali završi na nesanitarnim deponijama – smetlištima i divljim deponijama“, navodi Jezimirović za Nova.rs.
Ističe i da oko 15 posto teritorije nije obuhvaćeno sistemom prikupljanja komunalnog otpada pa veliki broj divljih deponija nastaje upravo u tim područjima.
„Nažalost ni zaštićene prirodne celine nisu pošteđene gomilanja otpada“, upozorava Jezimirović.
Na području bare Reve trenutno nema nikakvih radova i više se tu ne dovozi građevinski otpad iz drugih delova Beograda, ali još uvek nije uklonjen šut koji je ranije tu prebačen, ističe u razgovoru za Nova.rs Danijela Nestorović iz Ekološkog ustanka. Reva je prošle godine bila u žiži javnosti nakon niza protesta ekoloških aktivista.
Ona je istakla da nije urađena ni analiza zemljišta kako bi se videlo da li je ono na bilo koji način ugroženo otpadom koji je tu donet.
Planom detaljne regulacije predviđeno je da se Reva 1 proda i trenutno je na javnom oglašavanju Republičke direkcije za imovinu, upozorava Nestorović, iako je Zavod za zaštitu prirode prihvatio zahtev naše sagovornice da se razmotri da se bara Reva proglasi zaštićenim područjem.
„Ako se bara Reva uzima u razmatranje da se proglasi zaštićenim područjem, apsurdno je prodavati takvo zemljište“, ukazuje Nestorović.
Naša sagovornica navodi i da taj javni poziv za prodaju nisu mogli da spreče jer Srbija ima pravo da raspolaže imovinom na taj način, a u detaljnom urbanističkom planu područje gde je šut i dalje se vodi kao privredna zona, navodi ona.
Podsećanja radi, više građevinskih firmi je na području bare Reve dovozilo građevinski šut, odnosno sve ono što se skida sa starih zgrada – armature, staklo, azbest i drugo.
Uglavnom su ovde šut dovozile firme koje rade u Beogradu na vodi, ali i drugi izvođači širom Beograda, podseća naša sagovornica.
„Navodno je Gradska čistoća imala tu opciju da zaključuje ugovore sa raznim izvođačima u Beogradu“, kaže Nestorović za Nova.rs.
Bonus video – Bara Reva – odbrana prirodne oaze
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare