Nagrada „Raša Plaović“ koja afirmiše najveće vrednosti pozorišne glume na području Beograda u prošloj sezoni dodeljena je danas u Narodnom pozorištu na proslavi 154. rođendana dramskoj umetnici Vanji Ejdus za ulogu u predstavi „Uspavanka za Aleksiju Rajčić“.
U svečanoj atmosferi kakva i dolikuje proslavi rođendana nacionalnog teatra, danas je obeleženo 154 godina Narodnog pozorišta u Beogradu. Zvezda je bila Vanja Ejdus kojoj je dodeljena Nagrada „Raša Plaović“ za naslovnu ulogu u predstavi „Uspavanka za Aleksiju Rajčić“.
Nakon što je odigrala deo ovog magičnog komada, Ejdus je primajući nagradu od čuvene koleginice Branke Petrić, predsednice žirija, pozdravljena stajaćim ovacijama, rekla:
– Premijere se nižu, festivali niču… Uprkos tome, prostor za umetnost je sve manji i gledalac je danas pogubljen. Pored televiziijskih serija, filmova, rilova, storija, i svega što je deo te sadašnjice, čovek ne zna šta će da gleda i na šta će da potroši pare. Pozorište je dužno da neguje svoju publiku. Čast mi je što primam nagradu koja nosi ime Raše Plaovića, koji je bio veliki stvaralac i čuvar pozorišta. Ponosna sam na ovu nagradu za ulogu koja mi intimno mnogo znači. Čuvajmo umetnost, pozorište, glumca, publiku i prave vrednosti.
„Uspavanka za Aleksiju Rajčić“, po tekstu Đorđa Кosića i u režiji Juga Đorđevića, u koprodukciji sa Sterijinim pozorjem i Fondacijom „Novi Sad – Evropska prestonica kulture“ i Narodnim pozorištem u Beogradu, donela je brojna priznanja i Vanji Ejdus i ansamblu.
Žiri za dodelu nagrade „Raša Plaović“ u sastavu: dramska umetnica Branka Petrić, dramaturg Željko Hubač i članovi – novinarka Borka Trebješanin, glumica Bojana Stefanović i reditelj Andrej Nosov, ovu odluku je obrazložio rečima:
“Igrajući izuzetno zahtevnu ulogu Aleksije Rajičić, Vanja Ejdus je pažljivo odabranim, ubedljivim glumačkim sredstvima, uzbudljivom, iskrenom i nadasve tananom emocijom, u brojnim subklimaksima ove, po formi i na svaki drugi način nesvakidašnje predstave, proizvela moćno katarzično dejstvo, sve vreme imajući u vidu da se ono što nazivamo merom u emotivnoj ekspresiji sadrži u čvrsto utemeljenoj psihološkoj karakterizaciji lika. S tim u vezi, u režiji koja je vodila računa da dramska akcija ne bude u drugom planu u odnosu na izuzetno vešto plasiranu dramsku atrakciju, Ejdusova je racionalno i stupnjevito apostrofirala sve nijanse Aleksijinog karaktera, u čijoj slojevitosti se „krije“ i osnovni kvalitet drame, čime je tumačenju dala notu istinski uzbudljivog i promišljenog.
U suštini, Ejdusova je uspela da „proizvede“ – da namerno upotrebimo taj Rasinovski izraz za pročišćenje – ganuće, stavljajući nam u prvi plan ono najvažnije za ideju ovog dramskog teksta, a to je paradoks u kojem se nalazi Aleksija, koja je tražeći slobodu u konvencionalnim, građanskim okvirima porodice, u jednom trenutku shvatila da njoj taj nametnuti društveni narativ ne dozvoljava da bude slobodna i zbog toga ona odlučuje da pređe na drugu stranu zakona, a kako to obično biva (eto paradoksa) u ovakvim okolnostima zatvor za nju predstavlja jedinu slobodu koju može, ali i mora, da osvoji.
Čitajući ovaj sjajan komad Đorđa Кosića, moguće je da vam se nametne potreba da polemišete sa piscem na planu ideje komada, posebno ako robujete svakovrsnim moralnim skrupulama, ali nakon odgledane predstave, tu potrebu čak i tim moralnim čistuncima u potpunosti „potapaju“ moćni talasi velikog mora emocija koje Vanja Ejdus, na način na koji smo to već opisali, izrači sa scene.
Takav pristup ovogodišnjeg laureata Nagrade ’Raša Plaović’ daje ovoj predstavi izuzetan kvalitet, čineći je važnim, ne samo glumačkim već i repertoarskim iskorakom u ovogodišnjoj teatarskoj ponudi beogradskih pozorišta”.
Svečani događaj u Narodnom pozorištu, kojem je prisustvovao i v.d upravnika nacionalnog teatra Svetislav Bule Goncić, vodili su glumci Nina Nešković i Petar Strugar.
Nagradu za najbolju predstavu u repertoaru nacionalnog teatra u sezoni 2021/2022 osvojio je komad „Rat i mir“ Lava Nikolajeviča Tolstoja u dramatizaciji Fedora Šilija i režiji Borisa Liješevića.
Nagrade za najbolja individualna premijerna umetnička ostvarenja dobili su Ivan Tomašev, prvak Opere, Sofija Matjušenskaja, solistkinja Baleta, Irena Dragović za pionirski umetnički podhvat – predstavu „Deca“ po romanu Milene Marković, Tanja Mandić Rigonat za moderno i autentično rediteljsko čitanje predsatave „Nora“ Henrika Ibzena, glumci Hadži Nenad Maričić i Кalina Кovačević.
Dodeljene su i nagrade za izuzetan značajan ukupan umetnički i radni doprinos, plakete i pohvale kao i pečat za doprinos radu Narodnog pozorišta u Beogradu.
Bonus video: Vanja Ejdus o Nagradi za najbolje glumačko ostvarenje na Danima Zorana Radmilovića
