2
U ovo vreme prošle godine Bojko Borisov bio je premijer Bugarske i nesumnjivo najmoćniji, ali i najkontroverzniji političar te zemlje. Danas bivši premijer predmet je istrage, koja se prema navodima bugarskih medija, vodi zbog iznude novca zbog čega je i priveden sinoć. Ova istraga nije prva koja je vođena protiv njega poslednjih godina, a da li će dovesti do optužnice ili suđenja biće poznato u narednom periodu.
„Brutalno, gadno, vratili su nas u komunizam“, rekao je Borisov po izlasku iz pritvora gde je proveo 24 sata.
Iz pritvora su pušteni i bivši ministar finansija Vladislav Goranov i Sevdalina Arnaudova, koji su privedeni iste večeri kada i Borisov.
Njegova stranka GERB iskoristila je privođenje kao povod da napadne novu vlast od koje je izgubila na poslednjim parlamentarnim izborima koji su, inače, tri puta organizovani tokom 2021. godine zbog nemogućnosti da se nakon prva dva glasanja sastavi vlada.
Borisov je do 2021. godine čvrstom rukom vodio Bugarsku više od decenije. Tri mandata Bojka Borisova na mestu predsednika obeležili su korupcionaški skandali i činjenica da je Bugarska ostala najsiromašnija članica EU, sa skoro četvrtinom stanovništva koje živi ispod nacionalne granice siromaštva.
PROČITAJTE JOŠ:
Borisov višegodišnji boravak u fotelji premijera počinje pobedom na parlamentarnim izborima 2009. godine. Do tada bio je gradonačelnik glavnog grada Sofije, ali je na to mesto podneo ostavku da bi položio zakletvu na mesto premijera.
U prvom mandatu je bio usmeren na suzbijanje korupcije u javnoj upravi i izgradnju infrastrukture. Sprovođene su policijske akcije vezane za korupciju, ali istovremeno vlada je kritikovana zbog erozije slobode medija, pada privlačnosti za investitore i veza sa mafijaškim organizacijama. Godine 2010. vlada se suočila sa protestima lekara i drugih zdravstvenih radnika zbog neuspeha reformi u zdravstvenom sektoru.
Početkom 2011. godine, određeni broj istraživačkih centara i analitičara je izrazio zabrinutost zbog degradacije slobode medija u Bugarskoj. Iste godine su se pojavili izveštaji da je Borisov platio novinarima u gotovini da ga prikažu u pozitivnom svetlu i da je pretio onima koji su kritikovali još 2005. godine.
Vatrogasac, profesor, karatista
Zanimljiv detalj iz biografije Borisova je da je jedno vreme bio vatrogasac, a kasnije i profesor na Policijskoj akademiji u Sofiji. Godine 1991. napustio je ministarstvo unutrašnjih poslova, nakon što je odbio da se odrekne članstva u komunističkoj partiji ili da se depolitizuje.
Iste godine osniva privatnu firmu za obezbeđenje Ipon-1, a kasnije je postao telohranitelj bugarskog komunističkog lidera Todora Živkova. Učestvovao je na brojnim karate prvenstvima od 1978. godine, kao trener bugarske reprezentacije. Čak, bivšem predsedniku SAD Baraku Obami rekao je da ima crni pojas, ali je njegov trener to demantovao i rekao da Borisov nikada nije bio karate takmičar.
Bojko je bio glavni sekretar bugarskog ministarstva unutrašnjih poslova od 2001. do 2005. godine sa činom generala. Za gradonačelnika Sofije je izabran 2005. godine, pa ponovo 2007. Na toj poziciji ostaje do 2009. godine kada postaje premijer Bugarske.
Ostavku je podneo posle protesta 2013. godine. U aprilu te godine bivši ministar poljoprivrede je otkrio da je vlada špijunirala nekoliko ministara iz kabineta, poslovne ličnosti i opoziciju po nalogu Cvetana Cvetanova, zamenika predsednika GERB-a. Nekoliko poslanika je potvrdio ove tvrdnje, kao i pripadnici jedinice za prisluškivanje u Ministarstvu unutrašnjih poslova.
Ali već na narednim izborima Borisov je ponovo pobedio i vratio se na poziciju premijera. Drugi put ostavku na mesto premijera podneo je 2017, ali ovog puta zbog poraza GERB-a na predsedničkim izborima. Međutim, na vanrednim parlamentarnim izborima 2017. godine zabeležio je još jednu pobedu i ponovo postao premijer.
Kontroverze su pratile Borisova i pre nego što je postao premijer. U vreme kada je bio gradonačelnik Sofije, 2007. godine, jedan časopis je optužio Borisova da je direktno povezan sa najvećim mafijašima u Bugarskoj. Tvrdili su da je „najmoćniji političar u Bugarskoj blizak saradnik mafijaša” koji je navodno povezan sa skoro 30 nerešenih ubistava.
Prema najvišim bivšim zvaničnicima američke agencije za sprovođenje zakona, Borisov je iskoristio svoju tadašnju poziciju glavnog sekretara u bugarskom ministarstvu unutrašnjih poslova da pomogne bosovima organizovanog kriminala da napadnu njegove protivnike.
Kako je Borisov uspevao da pobedi na praktično svim izborima od 2009. godine d 2021. godine? Uspon duguje imidžu “čoveka iz naroda” koji je imao dok je bio gradonačelnik uz čestu prisutnost u javnosti.
Borisov i njegova partija su u potpunosti domirali medijskim izveštajima u Bugarskoj. Zanimljivo je da je 2012. godine uvršten u udžbenike za istoriju srednjih škola kao „istorijska ličnost“.
„Bojko želi da bude svima najbolji prijatelj. On želi da čuje sve strane, da ih natera da veruju da je stao baš na njihovu stranu. On misli da treba da zauzme sve pozicije odjednom… On je više više proamerički, proruski i proevropski orijentisan nego bilo ko drugi“, opisao ga je politikolog Ivan Krastev.
Sumnjiva prodična istorija
Borisov je rođen 1959. godine. Otac Metodije Borisov je bio funkcioner ministarstva unutrašnjih poslova, a majka Veneta Borisova je bila nastavnica u osnovnoj školi. Bojko je tvrdio da su njegovog dedu ubili komunisti jer je bio pristalica Nikole Petkova nakon bugarskog državnog udara 1944. godine. Međutim, mnogi u to sumnjaju jer je Petkov bio blizak komunističkim vlastima, a kasniji uspon Borisova u vreme komunista ne bio moguć sa takvom porodičnom istrijom.
Međutim, zbog brojnih skandala popularnost Bojka Borisova počinje da opada, pa je 2021. godine, uprkos i dalje dobrim rezultatima na izborima ostao bez vlasti jer nije imao dovoljno poslanika da formira vladu, ali ni dovoljno koalicionih partnera koji bi mu omogućili da ima većinu.
BONUS VIDEO: Zajedničko bojevo gađanje sa Bugarskom armijom
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
