Euronews tvrdi da nezavisna uređivačka politika tog medija nije ugrožena nakon najave da će medijsku kompaniju kupiti portugalska firma koja ima bliske porodične veze sa mađarskim premijerom Viktorom Orbanom i jake korporativne veze sa poslovnim ekosistemom oko njega.
Veze „Alpac Capital“ sa Mađarskom postale su glavna tema diskusije da je čak i Orban ušao u polemiku, umanjujući svaki nagoveštaj političkog uplitanja u višejezičnu radiodifuziju i šaleći se da njegova stranka Fides nema planove da stvori „svetsko carstvo“.
Panevropski TV kanal je u petak objavio da je menadžer fonda „Alpac Capital“ potpisao ugovor o sticanju 88 odsto akcija Euronews koje poseduje egipatski biznismen Nagib Saviris. Osetljivost oko akvizicije je usredsređena na Orbanove bliske veze sa Marijom Davidom, bivšim poslanikom u Evropskom parlamentu i ocem glavnog izvršnog direktora kompanije Alpac. Portugalska investiciona firma ima kancelariju u Budimpešti, dobila je kapital od velikih mađarskih kompanija, a ministar spoljnih poslova te zemlje Peter Sijarto pomogao je u promovisanju pokretanja fonda Alpac koji ima za cilj regionalne investicije u 2017. godini.
Kada su ga pitali o vezama kompanije „Alpac Capital“ sa Mađarskom, izvršni direktor Euronews-a Majkl Peters rekao je za Politiko da uprkos tome što generalni direktor kompanije i izvršni partner Pedro Vargas David ima „finansijske veze“ sa Mađarskom, on je „100 odsto siguran da njegovi finansijski projekti nikada neće ometati rad Euronews-a“.
„Imam garancije da ćemo moći da nastavimo sa uređivačkom nezavisnošću“, rekao je Peters.
Njegove komentare podržalo je nekoliko zaposlenih, koji su za Politiko rekli da su uvereni da novo vlasništvo neće zadirati u uređivačku nezavisnost nakon što se dogovor finalizira sledeće godine.
Ipak, kao deo promene vlasništva, nezavisni uređivački odbor Euronews-a sada će uključivati tri osobe koje je odabrao Alpac, potvrdio je Peters.
„Alpac Capital“ je sarađivao sa „4iG“ – mađarskom tehnološkom kompanijom. Firma je blisko povezana sa vladajućom partijom Fides, obzirom na to da je Orbanov bliski prijatelj iz detinjstva Lorinc Mesaros je imao udeo, a kompanija je prošle godine primila većinu svojih prihoda od mađarske države.
„Naša saradnja sa Alpac Capitalom je krucijalna za strategiju rasta 4iG-a“, rekao je ranije ove godine generalni direktor 4iG Gelert Jasai.
Izvršni direktor takođe ima porodičnu vezu sa donosiocima odluka u Mađarskoj.
Čak i dok su mađarske državne kompanije ulagale u Alpac, Davidov otac – Mario David, bio je Orbanov savetnik.
Kao bivši poslanik u Evropskom parlamentu iz portugalske Socijaldemokratske partije, stariji David se sprijateljio sa Orbanom početkom 1990-ih, a 2010-ih je bio glasni branilac mađarskog Fidesa u okviru Evropske narodne partije desnog centra.
Orban je 2016. godine lično Davidu uručio državnu nagradu „kao pravom prijatelju” zemlje, a bivši portugalski poslanik u Evropskom parlamentu putovao je u inostranstvo zajedno sa mađarskim liderom. Na primer, 2018. godine je pratio Orbana u Austriju, a 2019. bio je deo zvanične mađarske delegacije tokom posete mađarskog lidera Zelenortskim Ostrvima.
U intervjuu za portugalske medije 2018. godine, bivši evropski poslanik je rekao da je njegov rad za mađarskog lidera bio „pro bono“.
Uprkos negiranju bilo kakvog mešanja na najvišem nivou, veze između „Alpac Capitala“ i mađarskog rukovodstva izazvale su skeptične komentare brojnih posmatrača u Briselu i Budimpešti.
Agnes Urban, direktor istraživačkog centra Mertek Media Monitor, rekao je da bi pod novim vlasništvom Euronews mogao biti eksploatisan kao „pseudo-nezavisna” medijska ispostava mađarske vlade, gde održava privid nezavisnosti, ali ima „daleko manje kritičan” stav prema Mađarskoj i drugim takozvanim neliberalnim demokratijama.
„Nema poslovnog razloga za ovu akviziciju“, dodao je Urban, upoređujući akviziciju sa logikom stvaranja mađarske Centralnoevropske fondacije za štampu i medije (KESMA), Orbanove organizacije koja kontroliše oko 500 medijskih organizacija.
BONUS VIDEO Vučić i Orban na Dunavu
***
Pratite nas i na društvenim mrežama: