Ozloglašene kasetne bombe nedavno su stigle u Ukrajinu, nakon što je predsednik Sjedinjenih Američkih Država Džozef Bajden doneo, po mnogima kontroverznu odluku, da Ukrajini pošalje upravo ove bombe. Nekoliko zemalja se usprotivilo ovoj odluci, imajući u vidu da su kasetne bombe po mnogim konvencijama zabranjene, ali su one i ranije korišćene u brojnim ratovima.
Vašington je prošlog petka potvrdio da će Kijevu isporučiti bombe koje se naširoko osuđuju, kao deo novog bezbednosnog paketa od 800 miliona dolara.
Američki predsednik Džozef Bajden branio je svoju odluku kao tešku, ali neophodnu, rekavši da su Ukrajini te bombe potrebne. Ukrajina je istakla da ove bombe neće biti korišćene za gađanje teritorije u Rusiji.
Više od 100 zemalja, uključujući Ujedinjeno Kraljevstvo, Nemačku i Kanadu, potpisalo je sporazum u okviru Konvencije o kasetnoj municiji o zabrani proizvodnje, skladištenja, upotrebe i prenosa kasetnih bombi, prenosi Al Džazira Ingliš.
Pol Hanon iz Koalicije za kasetnu municiju (CMC) rekao je da će ovaj potez SAD „dovesti do strašnih žrtava“.
Kasetna municija obično oslobađa veliki broj manjih bombi koje mogu da ubiju neselektivno na širokom području, ali imaju visoku stopu neuspeha, ostavljajući one koje ne eksplodiraju da predstavljaju opasnost decenijama nakon završetka sukoba.
Evo vremenske linije upotrebe ovog oružja kroz istoriju:
Kurska bitka 1943. (Drugi svetski rat):
Sovjetske snage su bacile kasetnu municiju na nemačke snage u Kursku, na zapadu Rusije.
Velika Britanija 1943. (Drugi svetski rat):
Nemačka je bacila 1.000 leptir bombi na Grimsbi, lučki grad na severoistoku Engleske.
Vijetnamski rat 1960-ih i 70-ih:
Američke snage su gađale Kambodžu, Laos i Vijetnam kasetnom municijom tokom Hladnog rata.
Prema navodima posmatrača, SAD su bacile 413.130 tona kasetne municije iznad Vijetnama između 1965. i 1973. godine.
Pozivajući se na vlasti, Crveni krst je izvestio da je Laos kontaminiran sa oko 80 miliona kasetne podmunicije, koja pogađa svih 17 provincija i rezultira sa 300 žrtava godišnje.
Zapadna Sahara 1975-88:
Marokanske snage koristile su kasetnu municiju protiv nedržavnih oružanih grupa.
Liban 1978:
Tokom izraelske invazije, Tel Aviv je koristio kasetnu municiju u južnom Libanu.
Avganistan 1979-89:
Sovjetske snage su koristile kasetnu municiju u Avganistanu od 1979. do 1989. godine.
Foklandski rat 1982:
Britanske snage su bacile kasetne bombe na položaje argentinske pešadije tokom 10-nedeljnog neobjavljenog rata, u kome su poginule stotine.
Zalivski rat 1991:
Prema Hjuman Rajts Voču, 61.000 kasetne municije koju su SAD i njeni saveznici isporučili iz vazduha čini „oko četvrtine bombi bačenih na Irak i Kuvajt“.
Rat u Bosni i Hercegovini 1992-95:
Jugoslovenske snage su koristile raspoloživu kasetnu municiju tokom rata. Prema dostupnim podacima, 95 ljudi u Bosni i Hercegovini je stradalo od kasetnih bombi.
Prvi čečenski rat 1994-96:
Ruske snage su koristile kasetnu municiju protiv čečenskih grupa za nezavisnost.
Hrvatska 1995:
U maju 1995. u napadu Srpske vojske Krajine (SVK) i Zagreb je napadnut kasetnim bombama.
Sudan 1996-99:
Snage sudanske vlade bacile su kasetnu municiju iz vazduha u južni Sudan.
Etiopsko-eritrejski rat 1998:
Etiopija i Eritreja razmenile su bombe, pri čemu je Etiopija napala aerodrom Asmara, a Eritreja gađala aerodrom Mekele.
Jugoslavija 1999:
NATO saveznici su bacili 1.765 kasetnih bombi.
Rat u Avganistanu 2001-02:
SAD su bacile 1.228 kasetnih bombi na Avganistan između oktobra 2001. i marta 2002. godine.
Rat u Iraku 2003-06:
Skoro 13.000 kasetne municije koristile su Velika Britanija i SAD tokom tri nedelje borbe.
Gruzijski rat 2008:
Rusija je koristila kasetne bombe iz vazduha i zemlje tokom sukoba u Južnoj Osetiji. Gruzija je takođe koristila kasetnu municiju.
Zajedno, njihova kasetna municija ubila je najmanje 16 civila i ranila još 54.
Libija 2011:
Snage tadašnjeg predsednika Moamera Gadafija koristile su kasetnu municiju u jednom selu u Misrati u Libiji.
Sirija od 2012:
Upotreba kasetne municije u sirijskom sukobu počela je 2012. godine.
Krim 2014-15:
Rusija je koristila kasetnu municiju tokom invazije na Krim.
Jemenu2015-18:
Saudijska Arabija je koristila kasetne bombe proizvedene u Velikoj Britaniji protiv Huti pobunjenika u Jemenu.
Rat u Ukrajini 2022:
Prema navodima Huma Rights Watch, Rusija i Ukrajina uveliko koriste kasetne bombe tokom sukoba.
BONUS VIDEO:Zelenski u Bahmutu