0
Tokom proteklih godinu dana u Crnoj Gori bilo je burno. Od litija do nedavnih događaja u Tuzima, imali smo priliku da vidimo da se situacija u ovoj zemlji s vremena na vreme zaoštravala i da je bilo dosta pitanja o kojima su građani, ali i politički lideri imali drugačije stavove. Građani su izlazili na ulice, protestvovali, dizali svoj glas, a neretko je reagovala i policija, zbog čega je Crna Gora bila vrlo zastupljena u svim medijima u regionu.
PROČITAJTE JOŠ:
Zakon o slobodi veroispovesti
Protesti u Crnoj Gori 2019—2020. godine nastali su na inicijativu Vlade Crne Gore da imovinu Mitropolije crnogorsko-primorske koja je defakto oko 1.000 godina i dejure tačno 800 godina pod upravom Srpske pravoslavne crkve, Zakonom o verskim slobodama svrsta pod državnu svojinu. Potez crnogorskih vlasti izazvao je veliko negodovanje kako u društvenim i intelektualnim krugovima tako i kod pravoslavnih vernika u Crnoj Gori.
Krajem marta 2019. godine, urbanistički građevinski inspektor iz Herceg Novog najavio je rušenje krstionice na Miholjskoj prevlaci kod Tivta za 2. april, jer je, kako smatra, nelegalno izgrađena. Zbog rušenja krstionice, koja ima 11 metara kvadratnih, vernici su najavili okupljanje noć uoči 2. aprila. Narod se u masovnom broju okupio 2. aprila i u narednih nekoliko nedelja sprečio rušenje krstionice.
Skupština Crne Gore usvojila je u noći između 26. i 27. decembra 2019. godine Zakon o slobodi veroispovesti posle čijeg usvajanja je usledio niz protesta pravoslavnih vernika i građana širom zemlje. Mitropolija crnogorsko-primorska smatra da se ovim zakonom samo želi doći do crkvene imovine i da mu nije cilj nikakav verska sloboda.
Oko stotinu građana okupilo se 27. decembra oko 18.00 časova ispred Hrama Svetog Vasilija u Nikšiću, u znak protesta zbog usvajanja Zakona o slobodi veroispovesti u parlamentu, a ubrzo je došlo do sukoba građana i policije. Kako se navodi, policija je u sukobu upotrebila pendreke.
Predsednik Crne Gore Milo Đukanović potpisao je 28. decembra Zakon o slobodi veroispovesti ili uverenja i pravnom položaju verskih zajednica. Zakon je ubrzo objavljen u Službenom listu.
Episkopski savet Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori pozvao je 29. decembra 2019. godine vernike da se sabiraju u hramovima na molitvama, a policijske snage i njihove starešine „da ne primenjuju silu, pa eto, čak i nad episkopima, koji se mirno okupljaju radi odbrane i ostvarivanja svojih verskih prava“. Episkopskom savetu prisustvovali su mitropolit Amfilohije, episkop mileševski Atanasije, episkop budimljansko-nikšićki Joanikije, episkop zahumsko-hercegovački i primorski Dimitrije i episkop umirovljeni zahumsko-hercegovački Atanasije.
Nakon sednice Saveta je saopšteno da su sve crkvene zajednice slobodne da „u duhu hrišćanskog mira i bratske sloge, na prikladan način, molitveno iskazuju svoj stav protiv ugrožavanja osnovnih prava i sloboda vernika“.
Dana 31. decembra, povodom izglasavanja Zakona o slobodi veroispovesti u Skupštini Crne Gore i masovnih protesta širom Crne Gore, lideri Demokratskog fronta pozvali su diplomatski kor u Crnoj Gori da reaguje kako bi se zaustavili potezi režima koji vode oduzimanju crkvene imovine.
Dana 9. januara, Sveštenstvo Sabornog hrama Hristovog vaskrsenja u Podgorici pozvalo je vernike na molitvenu šetnju sa ikonama, koja je najavljena nakon večernjeg molebana. Dana 12. januara, vladika Joanikije poručio je da je spreman da sa vernim narodom brani svetinje, kao i naši preci, od otimanja i skrnavljenja, ako bude trebalo i svojim životima.
U Crnoj Gori je istog dana održana jedanaesta i po nekim procenama do tada najmasovnija litija u odbranu srpskih svetinja. Gradovima je prošla reka ljudi koji su još jednom izrazili svoje neslaganje sa usvojenim Zakonom o slobodi veroispovesti. Dan je počeo sa velikom litijom u Baru, koja je po svojoj brojnosti nazvana i istorijskom, a za njom su usledile Podgorica, Berane, Bijelo Polje i Herceg Novi.
Litije su usledile i u februaru i martu, a onda se sve malo stišalo zbog izbijanja pandemije koronavirusa. Litije i protesti su nastavljeni u maju.
Hapšenje sveštenika i vladika
Crnogorsko Javno tužilaštvo je, u noći između 12. i 13. maja prošle godine, uhapsilo vladiku i sedam sveštenika Srpske pravoslavne crkve zbog kršenja zdravstvenih propisa uvedenih zbog korone, javlja nemačka agencija dpa pozivajući se na državnu televiziju RTCG.
Veliki broj vernika prisustvovao je službi u manastiru Ostrog, a prema tužiocu iz Nikšića, tamo je prekršena zabrana okupljanja. Kako piše dpa, vernici se nisu pridržavali propisa o bezbednoj udaljenosti, niti su nosili zaštitne maske. Vladiki budimljansko-nikšićkom Joanikiju i ostalim sveštenicima određeno je zadržavanje do 72 sata.
Srpska pravoslavna crkva, objašnjava dpa, odbacuje opasnost od pandemije, a nekoliko njenih poglavara tvrdi da su molitve i liturgije „najbolja vakcina“ protiv potencijalno smrtonosne bolesti pluća.
Odmah po privođenju, ispred policije se okupilo na stotine građana koji su pevali o Kosovu i skandirali: „Ne damo svetinje, ne damo vladiku“, a Joanikije ih je zamolio da se raziđu i da ne vređaju policajce.
Istovremeno, Hitna pomoć je morala da intervenište u Centru za bezbednost Nikšić, jer je dvojici sveštenika pozlilo.
Predsednik Srbije Aleksandar Vučić i pokojni patrijarh Irinej izrazili su tada veliku zabrinutost povodom hapšenja vladike Joanikija i sveštenika SPC u Crnoj Gori i nadu da će srpski narod postupati mirno i pribrano u trenucima u kojima niko razuman ne priželjkuje bilo kakve nemire i sukobe.
U Nikšiću, Pljevljima, Beranama i Budvi organizovani su protesti zbog hapšenja episkopa budimljansko-nikšićkog Joanikija i sedmorice sveštenika Srpske pravoslavne crkve. Tokom dana su jake policijske snage suzavcem i upotrebom sile razbile blokadu magistralnog puta kod Andrijevice i tom prilikom uhapšeno je više ljudi.
Drama u Budvi
Sredinom juna svedočili smo novoj drami u Crnoj Gori. Ovog puta je reč o događajima u opštini Budva.
Policija je rano ujutru 17. juna privela u to vreme smenjenog, predsednika opštine Budva Marka Carevića i smenjenog predsednika Skupštine opštine Budva Krsta Radovića.
Pored Carevića i Radovića, uhapšeni su i menadžer opštine Milo Božović, sekretar Sekretarijata za investicije Mladen Mikijelj, šef kabineta predsednika opštine Nikola Jovanović, kao i Carevićev brat i sin.
Policija je odbornika Demokratskog fronta Đorđija Vujovića iznela iz zgrade i on je takođe uhapšen. Pre hapšenja, policija je pokušala da u zgradu opštine uvede Upravnu inspekciju.
„Policija je upotrebila hemijska sredstva, a polomljena su i stakla na zgradi opštine“ prenosili su mediji.
Građani Budve su se rano ujutru okupili oko zgrade opštine Budva, zajedno sa opštinskim funkcionerima, nakon što je u Budvu došlo nekoliko policijskih kombija koji su opkolili opštinsku zgradu.
Policijski kordoni opkolili su zgradu opštine sa svih strana. Ova drama se nastavila i u narednih nekoliko dana.
U Budvi je 22. juna ponovo došlo do incidenata oko preuzimanja vlasti jer su poslanici i odbornici Demokrata i Demokratskog fronta probili kordon privatnog obezbeđenja u SO Budva i ušli u zgradu Opštine.
Oni su saopštili da neće izaći iz Opštine dok se ne razreši lokalna politička kriza. Nova opštinska vlast, koju predvodi Demokratska partija socijalista, angažovala je privatno obezbedjenje opštinske zgrade.
Oni su ušli u kancelariju predsednika Opštine, a lider Demokrata Aleksa Bečić je, kako prenose lokalni mediji, s prozora poručio okupljenim gradjanima da su se „probudili i da su odbranili izbornu volju“.
„Nama je Crna Goru u srcu, a njima u džepu“, rekao je tada Bečić o rivalima.
Protesti zbog događaja u Budvi
Policija je 24. juna u Budvi bacila suzavac nakon što je građanima koji su opkolili stanicu policije izdato upozorenje da se raziđu. Policija je bacila suzavac i u sportski centar u kome su deca trenirala. Predsednik opštine i više odbornika SNP i DF-a koji su bili uhapšeni pušteni su večeras. U međuvremenu građani su počeli protste u više gradova.
Na slobodu su, nakon privođenja, pušteni predsednik opštine Marko Carević i predsednik Skupštine opštine Krsto Radović, i odbornici DF-a Đorđije Vujović i Đorđe Pribilović, i odbornik SNP-a Krsto Rađenović.
Policija je odbila okupljene ispred zgrade Opštine, kod koje je bio bačen suzavac. Građani su izgurali nekoliko kontejnera na ulice u čin protesta, blokirajući saobraćaj u pojedinim ulicama čak i svojim telima.
Prethodno je gađan jajima automobil u kome je prevožen lider Crnogorske u Budvi Vladimir Bulatović. Građani su pevali Bulatoviću ispred stanice policije: „Izađi mala“.
Sekretari opštinskih sekretarijata podneli su krivičnu prijavu Upravi policije protiv NN lica pripadnika neidentifikovanog obezbeđenja zbog zabrane ulaska na svoja radna mesta u Opštini Budva.
Izbori u Crnoj Gori i skup u Podgorici
Izbori za poslanike u Skupštini Crne Gore 2020. održani su 30. avgusta 2020. godine.
Nakon punih 30 godina, 30. avgust doneo je prvi poraz Demokratskoj partiji socijalista (DPS) Mila Đukanovića na parlamentarnim izborima u Crnoj Gori. Opozicija je osvojila tesnu većinu od jednog mandata u crnogorskom parlamentu, što je najveći događaj u crnogorskoj politici još od referenduma 2006. godine, na kojem je Crna Gora obnovila nezavisnost.
Đukanović je indirektno priznao poraz u izbornoj noći, a opozicija najavila da će brzo sastaviti novu Vladu.
Više hiljada građana okupilo se u nedelju (6. septembra) uveče na podgoričkom Trgu nezavisnosti odakle su poručili da „neće dati Crnu Goru“.
Oni su se, kako su ranije naveli organizatori, okupili da dignu glas u odbranu „jedine istinske svetinje – nezavisne, građanske, sekularne, multikulturne i antifašističke Crne Gore“.
„Patriotski skup“ održan je sedam dana nakon što je vodeća Demokratska partija socijalista (DPS) Mila Đukanovića na izborima izgubila većinu za formiranje vlade.
Organizovala ga je grupa, kako je navedeno, crnogorskih patriotskih organizacija, a završen je mirno i bez incidenata, uz pevanje himne i bakljadu na kraju.
Učesnici su pevali patriotske pesme, nosili crnogorske državne i krstaš zastave, a većina je bila obučena u crvenoj boji nacionalne zastave.
Skandirali su „Ustala je Crna Gora, država se branit mora“, „Ne damo državu“, „Da je večna Crna Gora“. Skupu su prisustvovali i građani iz drugih crnogorskih gradova.
Drama u Tuzima
Građani opštine Tuzi u Crnoj Gori, blokirali su pre dva dana međunarodni put, a sve zato što se ne slažu sa merama Vlade, koje su donete zbog aktuelne epidemiološke situacije. Na licu mesta je i Nik Đeljošaj, predsednik opštine Tuzi, koji je naglasio da se građani neće pomeriti dok ne dođu Zdravko Krivokapić i Dritan Abazović. Međutim, u toku dana, Đeljošaj je izjavio da će odluka o merama, nakon pobune građana, ipak biti promenjena i da će lokali u gradu ostati otvoreni.
Policija je juče došla u Tuzi kako bi zatvorila ugostiteljske objekte koji su tog jutra otvoreni uprkos merama koje je donelo Ministarstvo zdravlja.
Naime, lokali su nastavili sa radom, a građani su se okupili i pružili podršku rukovodstvu opštine. Đeljošaj je tražio da se dovede prevodilac “jer hoće da razgovara na maternjem jeziku”.
Đeljošaj je rekao policajcima da traži od njih da obaveste tužilaštvo da će, “ako se ovo nastavi”, pozvati građane Tuzi da pruže otpor.
“Ova odluka je lična, kao osveta za postavljanje kosovske zastave. Nijedna opština iz prve grupe nije zatvorena, jedino smo mi izdvojeni iz prve grupe. Neprijatelji su oni koji se svete, a to su premijer Zdravko Krivokapić i potpredsednik Dritan Abazović. Krivokapić se sveti jer sam ga prozvao jer nije čestitao Dan državnosti Kosova”, rekao je Đeljošaj.
On je poručio da će se boriti “protiv diskriminacije” i da svi budu jednaki.
BONUS VIDEO
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
