Predstavnici srpske i hrvatske Incijative mladih za ljudska prava apelovale su danas na ove dve države da upute jedna drugoj izvinjenje zbog zločina počinjenih u prošlosti, jer će to, kako navode, doprineti pomirenju u regionu.

Oni su zatražili da se u Hrvatskoj 2. maj proglasi danom sećanja na sve civilne žrtve rata i da se omogući njegovo obeležavanje na za to prilagođenom mestu.

„Povodom 25. godišnjice stradanja civila na području zapadne Slavonije i u Zagrebu, Inicijativa mladih za ljudska prava Hrvatska i Inicijativa mladih za ljudska prava Srbija zajedno se sećaju civilnih žrtava rata stradalih tih dana, kako bi doprineli procesu pomirenja u našem društvu, te promeni dominantnog narativa koji u centar stavlja vojne podvige, dok žrtve ni ne spominje“, navodi se u zajedničkom saopštenju ove dve organizacije.

Oni su poručili da identitet žrtava ne sme se svesti na njihovu nacionalnu pripadnost, te da njihova osnovna ljudska prava ne poštuju institucije ni Hrvatske ni Srbije.

Zbog toga su, kako navode, zatražili od vlasti dveju država da  javno i u prisustvu žrtava, u skladu sa Rezolucijom broj 60/147 Generalne Skupštine UN-a iz 2005. godine, izvine zbog onoga što su počinili pripadnici oružanih snaga kojima su komandovali njihovi prethodnici, da žrtvama isplate materijalne reparacije, kao i sa važećim pozitivnim nacionalnim propisima.

Oni zahtevaju i da se broj optužnica za ratne zločine poveća imajući u vidu da su mnogi od njih, kako ističu, ostali nekažnjeni.

Iz Incijative mladih za ljudska prava smatraju da je neophodno da se donoseu zakoni o civilnim žrtvama rata koji bi im omogućili i olakšali ostvarivanje prava, zagarantovanih ustavima i međunarodnim aktima važećim u Hrvatskoj i Srbiji. Oni smatraju da bi dve države trebalo zajedno da doprinesu osnivanju Regionalne komisije za utvrđivanje činjenica o ratnim zločinima i drugim teškim povredama ljudskih prava počinjenim na teritoriji nekadašnje SFRJ od 1. januara 1991. do 31. decembra 2001. godine i da je neophodno da Hrvatska  2. maj proglasi danom sećanja na sve civilne žrtve rata.

Iz Incijative mladih za ljudska prava podsetili su na operaciju „Bljesak“, koju je sprovodila Vojska Hrvatske i granatiranje Zagreba od strane vojnih snaga Republike Srpske Krajine.

Kako kažu, govori državnih zvaničnika Srbije i Hrvatske koji se osvrću na spomenute događaje neretko su fokusirani isključivo na vojne pobede dok se posedice s kojima su se tada nosili građani, civili, i s kojima se i danas suočavaju, u celosti izostavljaju.

Inicijativa podseća da su prvog dana operacije “Bljesak” koju je sprovodila Hrvatska vojska, u selu Medari, blizu Nove Gradiške, ubijani su civili, među kojima su bili i žene i deca.

„Među 22 žrtve tog zločina bilo je jedanaest žena i dve devojčice od sedam i osam, kao i dečak od 11 godina. Takođe, nakon “Bljeska” mučeni su i pripadnici Vojske Republike Srpske, nakon predaje oružja predstavnicima UN-ovih mirovnih snaga. Zbog toga je Inicijativa mladih za ljudska prava u Hrvatskoj 2012. godine podnela krivičnu prijavu protiv počinilaca ovog ratnog zločina nad ratnim zarobljenicima. Prema podacima “Veritasa”, 1. i 2. maja 1995. godine hrvatske snage ubile su 283 srpska civila, ali do danas nijedan od zločina tokom i nakon “Bljeska” nije procesuiran“, navode iz Inicijative.