0
Za skoro pet decenija koliko se održava u kragujevačkim Šumaricama, komemorativna manifestacija Veliki školski čas danas je prvi put organizovana bez prisustva publike, zbog nepovoljne epidemiološke situacije u tom gradu. Sa jedinstvene antiratne manifestacije i ove godine upućene su poruke mira i apel da se zločin, koji se dogodio u Kragujevcu 1941. nikada i nigde ne ponovi.
Dramom „Izrešetane duše“ makedonskog prozaiste i scenariste Venka Andonovskog, ovog 21. oktobra obeleženo je sećanje na nevino stradale civile koje su nemački okupatori streljali 1941. godine.
Makedonski autor dramu je napisao pogođen porodičnom tragedijom i posvetio je svom dedi po majci Branku Popoviću, koji je streljan u Šumaricama.
Dramu je režirala beogradska rediteljka Jana Maričić, a kraj Spomenika streljanim đacima i profesorima izveli su je glumci kragujevačkog Knjaževsko srpskog teatra.
Komemorativna svečanost održana je bez publike, ali uz prisustvo jednog odeljenja Prve kragujevačke gimnazije, domaćih i stranih zvanica koje su položile vence kraj spomenika „Peto tri“. Uz predstavnike državnih institucija, vence su položile i delegacije brojnih ambasada, a prva je počast odala delegacija nemačkih diplomata.
Veliki školski čas u Šumaricama, održava se od 1971. godine u znak sećanja na nedužne civile koji su streljani u znak odmazde za gubite nemačke vojske u borbi koja se dogodila 16.oktobra na putu Kragujevac – Gornji Milanovac i u kojoj je 10 vojnika poginulo, a 26 ranjeno. Okupatori su naredili streljanje 100 civila za svakog poginulog i 50 za ranjenog.
Kragujevački istoričari dugogodišnjim istraživanjima došli su do podataka da je za tri dana u Kragujevcu streljano 2.794 muškaraca, žena i dece, a ovaj nezapamćeni zločin preživele su 62 osobe. Među streljanima je bilo oko 300 mladića i učenika srednjih škola, kao i 40 romske dece od 12 do 15 godina.
Preživelih sa streljanja više nema, a poslednji koji je izbegao tragičnu sudbinu, Dragoljub Jovanović, preminuo je pre dve godine u 94. godini života. Kada je izveden na streljanje imao je nepunih 17 godina, a u masovnom egzodusu zadobio je 11 rana.
Od 2012. godine, u Srbiji se 21. oktobar obeležava kao državni praznik i Dan sećanja na srpske žrtve u Drugom svetskom ratu.
Pratite nas i na društvenim mrežama:
