Tabla posvećena Aćif Efendiji u Novom Pazaru predmet je polemike i povremenih incidenata još od njenog postavljanja u ovom gradu 2012. godine. Tako je muškarac koji je prethodne noći pokušao da uništi spomen ploču u kasnim satima iste večeri uhapšen. Ko je bio Aćif efendija, čovek kome su nakon neskrivenog promovisanja albanskog porekla i ubijanja na hiljade Srba i Jevreja novopazarske vlasti postavile tablu u znak poštovanja i proglasili ga za narodnog heroja?
Aćif efendija rođen je u Novom Pazaru 1887. godine pod imenom Aćif Hadžiahmetović. Bio je etnički čist Albanac, porodica mu je iz Đakovice otišla u Novi Pazar, a očevo prezime Bljuta je zadržao i naročito ga isticao tokom Drugog svetskog rata, kako bi naglasio svoje albansko poreklo.
Završio je nižu gimnaziju u Novom Pazaru, a vojni čin stekao je nakon završene turske vojne akademije u Bitolju, te se sa činom kapetana borio u Balkanskim ratovima.
U Tursku je prebegao nakon što je srpska vojska oslobodila Novi Pazar, i tamo se učlanjuje u Džemijet – muslimansko-albansku separatističku stranku. Kao njen član 1920. godine postaje gradonačelnik Novog Pazara. Stanka u kojoj je ponikao zabranjena je 4 godine nakon njgeovog postvaljanja na mesto gradonačelnika, zbog rada na razbijanju Kraljevine SHS i stvaranju Velike Albanije, što se protivilu Ustavu tadašnje države. Osim toga, jedan od glavnih razloga za gašenje i zabranu rada partije jeste saradnja, odnosno finansiranje iz ambasade fašističke Italije.
Tokom Drugog svetskog rata nemačka vlast postavila ga je na čelnu funkciju u Novom Pazaru, a ubrzo uspostavlja i proalbansku muslimansku žandarmeriju. Bio je potpisnik Sarajevske rezolucije 1941. godine, kada je započeo sprovođenje ratnih zločina nad srpskim stanovništvom, kao i ubijanje Albanaca koji su se protivili njegovoj vlasti.
Osim neskrivenog promovisanja svog albanskog porekla, Aćif Hadžiahmetović Bljuta svoju vlast usmerio je na prisilno albanizovanje muslimanskog stanovništva u Novom Pazaru. Tokom njegove vladavine 1942. godine celo jevrejsko stanovništvo Novog Pazara je pohapšeno i poslato u koncentracioni logor na Sajmištu gde su ubijeni.
Nakon oslobađanja Novog Pazara, partizani su ga javno streljali 1945. godine, zbog zločina nad Srbima i saradnje sa okupatorima.
Iako u Srbiji Aćif Efendija zvanično ima status ratnog zločinca, 2012. godine Bošnjačko nacionalno vjeće (BNV) pokrenulo je proces njegove rehabilitacije, nakon čega mu je postavljena spomen ploča. Među pristalicama rehabilitacije bio je i nedavno preminuli muftija Muamer Zukorlić, predsednik Islamske zajednice u Srbiji, koji je tada izjavio da je „Aćif Efendija naš heroj!“.
Ono što je izazvalo naročito negativne reakcije bilo je to što je otkrivanju spomen table prisustvovao i Ivica Dačić, tadašnji ministar bez portfelja. Ubrzo je Ministarstvo pravde tražilo uklanjanje spomen ploče, a Aleksandar Vučić, tadašnji prvi potpredsednik vlade, rekao je da je nedopustivo da postoji tako nešto u znak poštovanja nekoga ko je ubio oko 7.000 Srba.
Ipak, 9 godina kasnije, spomen ploča nije uklonjena, a povremeno se dešavaju incidenti čime protivnici nekadašnjeg borca za Veliku Albaniju iskazuju nezadovoljstvo zbog takvog čina veličanja. Jedan od takvih dešavanja bio je i sinoćni pokušaj da se tabla uništi, nakon čega je počinilac uhapšen.
Bonus video: Čišćenje murala Ratka Mladića
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare