Karipski grad Trinidad i posle više od sto godina od ukidanja ropstva, svedoči o vremenu koje je za neke ljude značilo mučenje i surovu eksploataciju, a za druge blagostanje i luksuz.
Potomci preko 60 miliona robova koji su od 18. veka uglavnom iz Konga stizali u luku Kasilda, i dalje žive u udžericama kakve su nastanjivali njihovi preci. Sa druge strane, među naherenim kućicama uzdižu se palate koje su podizali vlasnici plantaža, svedočeći o bogatstvu koje su stekli zahvaljujući robovskom radu.
Trinidad odnosno Villa de la Santisima Trinidad (Naselje presvetog Trojstva), kako se najpre zvao, osnovao je 1514. godine španski konkvistador Diego Velaskez. Kao jedan od prvih američkih gradova služio je kao baza daljem kolonijalnom širenju Španaca jer su baš odatle u osvajanje Srednje i Južne Amerike krenuli Fransisko Hernandez de Cordoba i Herman Kortez. Prvi gradonačelnik Trinidada bio je veleposednik Fransisko Iznaga, vlasnik velikih plantaža šećerne trske.
Robovi koji bi preživeli surovo putovanje iz Afrike na pretrpanim brodovima, najpre bi bili u karantinu u luci Kasilda a zatim su prodavani vlasnicima plantaža šećera i kafe. Njihova cena zavisila je od potražnje, ali su najjeftiniji bili petkom kada su prodavani oni koji prethodnih dana nisu našli vlasnike. Otuda i naziv “crni petak” koji je danas sinonim za rasprodaje robe široke potrošnje.
Najteže je bilo robovima koji su obavljali poljoprivredne radove. U mestu Las Terazas sačuvana je plantaža kafe kao svedočanstvo užasnih uslova u kojima je crnačko stanovništvo živelo i prisiljavano na rad.
Uz luksuznu kuću koja je danas restoran, prostiru se betonske platforme na kojima je sušena sirova kafa. Iznad njih je neka vrsta dolapa, mešalica kafe koju su robovi po nemilosrdnom suncu, čitav dana okretali u krug. Na rubu ove poljane još su vidljivi ostaci čatrlja ozidanih kamenom u kojima su ovi mučenici nalazili kakav takav predah od celodnevnog rada.
Danas potomci robova žive slobodno ali u popriličnom siromaštvu. Stanovnicima Trinidada jedini prihod stiže od turista kojima izdaju sobe ili prodaju suvenire. Mada žive u kućama sa nezastrtim podovima od nabijene zemlje ili betona, bez skoro ikakvog nameštaja osim stolica za ljuljanje i televizora, po njima se ne bi reklo da im bilo šta nedostaje.
Iako su zahvalni na svemu što dobiju od turista, posebno na lekovima i odeći, niko od njih ne pokazuje da trpi oskudicu. Naprotiv, svi su nasmejani, deca im veselo trčkaraju kaldrmisanim ulicama u kaljavoj odeći a njihova sreća zbog kesice bombona koju dobijene od stranih gostiju, teško se može opisati rečima.
Svoje nasleđe brižljivo neguju, u Trinidadu se pored katoličanstva praktikuje i afro joruba religija koju su na ovo područje doneli robovi. U centru Trinidada lokalna meštanka obučena kao robinja zabavlja turiste oponašajući pokrete služavki vlasnika plantaža. Lokalna trupa u jednom od restorana svakodnevno nastupa sa afričkim plesovima koje su na Kubu doneli njihovi robovski preci.
Nezaobilazno odredište turista je kafana “La Botija” koja svojim gostima, osim hrane i pića, pruža priliku da se upoznaju i sa svojevrsnom muzejskom postavkom iz vremena kolonijalizma. Vlasnici ove kafane, prilikom iskopa zemlje za temelje, pronašli su ćup sa zlatom pa otuda je i kafana nazvana “La Botija”, odnosno ćup na španskom. Međutim, osim blaga koje je ovde sakrio neki vlasnik plantaža, iz zemlje su na svetlost dana izneli i niz predmeta koji su imali mnogo mračniju svrhu. Lanci, gvozdene kugle, bičevi i drugi predmeti namenjeni zarobljavanju i mučenju robova, danas vise na zidu kafane a ispod njih je natpis koji objašnjava njihovu svrhu i vreme kada su korišćeni.
„Kroz značajnu zbirku predmeta iz tog vremena, od kojih su neki služili za represiju i potčinjavanje robova, kafana “La Botija” želela je da učini vidljivim tužni, ali neizostavni deo istorije našeg grada i nacionalnog identiteta. Počast onim ljudskim bićima koja su pretrpela iskorenjivanje i nasilje, ali su umela da se odupru i bore za slobodu i koja su svojom muzikom, plesovima, običajima i verskim uverenjima suštinski doprineli izgradnji prelepe građevine kubanske kulture“, piše na zidu kafane.
U cilu odvanja počasti svojim robovskim precima, vlasnici kafane otišli su I dalje. Prelepe devojke koje ovde rade kao konobarice, obučene su kao robinje.
Zbog istorijskog nasleđa ali i autentične arhitekture Trinidad je od 1988. godine pod zaštitom UNESKA, kao živo svedočanstvo vremena kada su ljudi smatrali da imaju pravo da tlače i muče druga ljudska bića samo zato što su bila druge boje kože. Danas u Trinidadu žive potomci tih mučenika dok je belačko stanovništvo u ogromnoj manjini, s obzirom na to da su vlasnici plantaža, bojeći se osvete oslobođenih robova, napustili gradić pa su danas njihovi domovi pretvoreni u muzeje.
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare