118
Kontroverzni srpski reper Dragomir Despić, poznat kao Desingerica, pohvalio se na Instagramu kako se odmara u Istri, a na storiju je pokazao da jede prstace u jednom restoranu.
I to bi možda bila tek jedna uobičajena ilustracija s letovanja, da Desingerica ne uživa u specijalitetu koji je u Hrvatskoj zakonom zabranjen.
Vađenje ovih školjki u Hrvatskoj je zakonom zabranjeno zbog uništavanja obale – još 1995. donesen je zakon kojim je zabranjeno izlovljavanje prstaca, njihovo stavljanje u promet, izvoz i trgovinu, a prema novom Zakonu o morskom ribarstvu, za ovo sa snimka može se u zatvor od 6 meseci do pet godina te su predviđene novčane kazne za prekršaj pravnoj osobi koja lovi, poseduje ili stavlja u promet prstace na teritoriju RH ili ako ih izvozi u inostranstvo, piše Index.hr.
Prstaci su školjkaši iz porodice dagnji. U Hrvatskoj je poznat i kao prstić, morska datula i kamotočac. Mogu se naći u severoistočnom delu Atlantika, u Sredozemlju, uključujući i Jadransko, ali i Crveno more.
Smatraju se izuzetnim delikatesom, ali je od 1995. godine lov na njih najstrože zabranjen u celom priobalnom području Hrvatske. Nažalost, javna je tajna da je prstace, uprkos zabranama i visokim kaznama, moguće jesti u nekim elitnim ugostiteljskim objektima.
Pročitajte još:
Mediji su pisali da se u svakom većem dalmatinskom gradu zna i koji su to objekti, iako se prstaci se ne nude otvoreno, na menijima, niti ih može svako naručiti. Primera radi, ronioci i zaljubljenici u očuvane stene, tvrde da su se prstaci u jednom zagrebačkom restoranu svojevremeno mogli naći pod šifrovanim nazivom „ćevapi na buzaru“ (buzar – primorski naziv za jela kuvana sa paradajzom i lukom).
Jedenjem prstaca čini se ogromna, trajna, laičkom oku često nevidljiva šteta, a njihova konzumacija nepotreban je, primitivan i varvarski snobizam, istakao je Index u jednom od ranijih tekstova, gde je objasnio da su prstaci zabranjeni iz vrlo dobrog razloga.
Oni nastanjaju stene plitkih voda. Rastu vrlo sporo, tako da im je za dostizanje dužine od oko 5 cm potrebno negde između 18 i 36 godina. Stručnjaci procenjuju da im je životni vek između 54 i 80 godina, a maksimalna dužina između 8 i 12 cm. Uglavnom se poslužuju veliki, retko manji od 7 cm.
Nisu zaštićeni zato što su ugrožena vrsta, nego zato što je za njihovo prikupljanje neophodno razbijanje kamene obale. Naime, oni tokom života u stenama za koje su se pričvrstili kiselinom buše rupe u kojima rastu, a iz njih ih je uglavnom nemoguće izvući. To im pruža zaštitu od prirodnih predatora, ali ne i od ljudi koji ih vade raznim oruđima, čak i pneumatskim čekićima koji rade na vazduh iz boce.
Vađenje prstaca šteti celom ekosistemu – od algi do riba. Razbijanjem kamena na obali uništava se celi ekološki sistem – od biljaka i životinja koje žive u stenama, preko onih koje žive, hrane se i skrivaju na njima, do onih koje zavise od organizama sa stena. Tu spadaju alge, račići koji žive u napuštenim rupama prstaca, mikroorganizmi, a indirektno i hobotnice.
Prstaci su zabranjeni čak trima poveljama, a zabranjuju ga i brojne druge mediteranske zemlje poput Slovenije, Crne Gore, Italije, Albanije, Grčke i Francuske.
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare
