Foto:Jugoslovenska kinoteka/RTSTrezor/Screenshot/Warner Bros. Pictures / Christophel Collection / Profimedia

Aprilski program Jugoslovenske kinoteke obeležiće mini retrospektiva Marlona Branda povodom stogodišnjice rođenja velikog glumca, kao i početak ciklusa filmova povodom 100 godina nadrealizma. Projekat A1 Kinoteka prikazuje restaurisanu verziju filma „Suton“ (1982) Gorana Paskaljevića. Nastavlja se ciklus „1924. godina na filmu“, program Moj izbor sastavila je glumica Ivana Vuković, a tu je i izbor filmova povodom 80 godina od rođenja Dušice Žegarac, zatim programi Dani frankofonog filma, Branko Ćopić na filmu i drugi.

U sali „Makavejev“ Dani frankofonog filma, koji se održavaju u okviru šireg programa Mesec frankofonije, ponudiće od 1. do 3. aprila izbor iz novije produkcije na francuskom jeziku: „Zaljubljena Anais“ (Francuska, 2021) u režiji Šarlin Buržoa-Take, „Zelena karta“ (Maroko, 2022) Hišama Regraguia, „Na zvuk bubnja“ (Švajcarska, 2019)…

Pola veka od premijere filma „Alisa u gradovima“ (1974) biće obeleženo 4. aprila projekcijom te drame sa početka karijere slavnog nemačkog reditelja Vima Vendersa.

Tokom meseca na programu su i drugi „pedesetogodišnjaci“ – 6. aprila „Maler“, biografska drama o kompozitoru Gustavu Maleru u režiji Kena Rasela, a 30. aprila krimi drama i romansa „Svi smo mi lopovi“ Roberta Altmana i hit ekranizacija romana „Veliki Getsbi“ u režiji Džeka Klejtona, dok će na 40 godina od premijere 10. aprila biti prikazana muzička drama i romansa „Futluz“ Herberta Rosa.

Kinoteka ustupa prostor udruženju mladih kulturnih poslenika iz Rusije koji trenutno žive u Beogradu „Drug drugu“ za njihov program filmova, uz razgovor sa autorima posle projekcija. Za 5. april najavljen je ruski film „Slonovi mogu da igraju fudbal“ (2018) Mihaila Segala, a za 10. april srpski film „Tilva roš“ (2010) Nikole Ležaića.

Program 100 godina nadrealizma, od 6. do 8. aprila, obuhvata uglavnom francuske filmove iz 20-ih i 30-ih godina 19. veka, kao što su „Međučin“ (1924) Renea Klera, „Andaluzijski pas“ (1929) i „Zlatno doba“ (1930) Luisa Bunjuela i drugi, ali i kasnije američke produkcije glumice i rediteljke Maje Deren – „Popodnevne zamke“ (1943) i „Ritual u preobraženom vremenu“ (1946). Ovaj ciklus, čiji je fokus na uticaju ovog značajnog umetničkog pokreta i na film, se nastavlja i tokom narednih meseci u programu Kinoteke.

Povodom stogodišnjice rođenja Marlona Branda (1924-2004) priređen je ciklus sa čak 17 filmova jednog od najvećih glumaca svih vremena. Od 14. do 22. aprila biće prikazana dva filma koja su mu donela Oskare za najbolju glavnu ulogu – „Na dokovima Njujorka“ (1954) Elije Kazana i „Kum“ (1972) Frensisa Forda Kopole, a takođe čuveni Kazanov „Tramvaj zvani želja“ (1951) i Kopolina „Apokalipsa danas“ (1979), zatim kontroverzni „Poslednji tango u Parizu“ (1972) Bernarda Bertolučija, pa „Potera bez milosti“ (1966) i „Dvoboj na Misuriju“ (1976) Artura Pena…

Prošlo je pola veka od svrgavanja diktature u Portugaliji aprila 1974. godine. Tim povodom 23. i 24. aprila biće prikazani igrani film „Kapetani Aprila“ (2000) u režiji Marije de Medeiros i tri portugalska dokumentarca koja se bave tim događajima.

U okviru projekta A1 Kinoteka najavljene su dve besplatne projekcije restaurisane verzije filma „Suton“ (1982) Gorana Paskaljevića, 25. aprila. U toj američko-jugoslovenskoj koprodukciji glavni lik – ostarelog čoveka koji se vraća u rodni kraj igrao je Karl Malden, američki glumac srpskog porekla i dobitnik Oskara za najbolju sporednu ulogu u filmu „Tramvaj zvani želja“ (1951) Elije Kazana, gde su mu partneri bili Marlon Brando i Vivijen Li.

U ciklusu „1924. godina na filmu“, koji je počeo u martu i trajaće do kraja 2024. godine, u selekciji upravnika Arhiva kinoteke Aleksandra Erdeljanovića, 27. aprila biće prikazani sovjetski film „Prodavačica cigareta“ Jurija Željabuškog i švedski „Legenda o Gesti Berlingu“ Morica Stilera, a 28. aprila austrijsko-nemački „Orlakove ruke“ Roberta Vinea i američki „Bračni krug“ Ernsta Lubiča, koji su svoje premijere imali pre tačno jednog veka.

Ciklus filmova i diskusija o mentalnom zdravlju nastavlja se 29. aprila projekcijom čuvenog „Rašomona“ (1950) japanskog reditelja Akire Kurosave i razgovorom o temama koje pokreće ova krimi drama i misterija u kojoj svi akteri imaju različita viđenja jednog tragičnog događaja.

U sali Kinoteke u Kosovskoj ulici program Sećanje na…, posvećen nedavno preminulim umetnicima, 1. i 2. aprila odaje počast italijanskoj glumici Sandri Milo prikazujući četiri njena filma, među kojima je „General dela Rovere“ Roberta Roselinija.

Isti program podseća na istaknutog domaćeg glumca Gojka Šantića 8. i 9. aprila, takođe uz četiri filma – „Dorotej“ (1981) u režiji Zdravka Velimirovića, „U raskoraku“ (1968) Milenka Štrpca…

Tokom meseca Sećanje na… prikazaće i filmove američkog reditelja Roberta M. Janga i glumaca Karla Vedersa i Dona Marija.

Za program Moj izbor, od 3. do 7. aprila, glumica Ivana Vuković, nagrađena na nedavnom Festu za najbolju žensku ulogu (u filmu „Za danas toliko“), odlučila se za filmove koji su ostavili snažan utisak na nju. Kako je rekla u intervjuu za časopis „Kinoteka“, voli filmove koji „upliću duhovitost i ranjivost“: „Kroz talase“ (1996) Larsa fon Trira, „Dobro došli, gospodine Čens“ (1979) Hola Ešbija, „Pariz, Teksas“ (1984) Vima Vendersa, „Noć na Zemlji“ (1991) Džima Džarmuša…

U okviru obeležavanja okruglih godišnjica premijera 10. aprila su na programu „Poštanska kola“ (1939) Džona Forda, a tokom meseca i „Kapetan Mikula mali“ (1974) i „Lito vilovito“ (1964) Obrada Gluščevića, kao i „Dogodilo se jedne noći“ (1934) Frenka Kapre.

Ciklus Branko Ćopić na filmu prikazaće od 11. do 13. aprila šest igranih filmova snimljenih prema delima omiljenog književnika, kao što su „Orlovi rano lete“ (1966) u režiji Soje Jovanović, „Nikoletina Bursać“ (1964) Branka Bauera, „Gluvi barut“ (1990) Bate Čengića, ali i jedan kratki dokumentarni film „Grob u žitu“ (1951) po scenariju Branka Ćopića u režiji Puriše Đorđevića.

U nastavku programa Šok koridor: Fragmenti straha – Britanski horor od 14. do 16. aprila mogu se videti tri filma Terensa Fišera, među kojima „Drakula“ (1958) sa Kristoferom Lijem u naslovnoj ulozi, kao i „Vampirove ljubavnice“ (1970) Roja Vorda Bejkera i drugi filmovi tog žanra.

Povodom 80 godina od rođenja velike srpske i jugoslovenske glumice Dušice Žegarac (1944-2019) priređen je izbor od deset filmova u kojima je ostvarila izuzetne uloge. Od 17. do 21. aprila na programu su filmovi za koje je dobila Zlatnu arenu u Puli za glavnu ulogu – „Deveti krug“ (1960) Franca Štiglica i „Opklada“ (1971) Zdravka Randića, kao i „Poseban tretman“ (1980) Gorana Paskaljevića – Zlatna arena za sporednu ulogu, a tu su i „Buđenje pacova“ (1967) Živojina Pavlovića, „Variola vera“ (1982) Gorana Markovića…

Kinoteka će obeležiti i 90 godina od rođenja popularnog glumca Taška Načića (1934-1993) projekcijama četiri njegova filma 23. i 24. aprila. Među njima su hitovi u kojima je ostvario nezaboravne role – „Davitelj protiv davitelja“ (1984) i „Ko to tamo peva“ (1980) Slobodana Šijana.

Ugledni časopis „Gradac“ posvetio je svoj novi dvobroj jednom od najvećih američkih komičara 20. veka, glumcu i piscu Gruču Marksu. Uz promociju tog izdanja koje će se održati u Kinoteci, 29. i 30. aprila biće prikazana i četri filma legendarne Braće Marks – od komedije „Majmunska posla“ (1931) Normana Z. Maklauda, do filma „Dan trka“ (1937) Sema Vuda.

Bonus video: Muzikant iz filma „Ko to tamo peva“ – 43 godine kasnije

Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?

Ostavi prvi komentar