Kalinjingrad, ruska eksklava na Baltičkom moru, u centru je spora Rusije i Litvanije. Moskva preti Litvaniji da je zabranila tranzit ruske robe do Kalinjingrada preko svoje teritorije, dok iz Viljnusa i Brisela tvrde da je to ruska propaganda i da nije nije reč ni o kakvom jednostranom potezu Litvanije, već o sprovođenju sankcija koje je EU uvela Rusiji. Burna reakcija ruskih vlasti, među kojima su bila i pretnje pojedinih zvaničnika Kremlja, još jednom je pokazala koliko je ova oblast važna za Moskvu, posebno u vreme ruske invazije na Ukrajinu.
Kalinjingrad, koji se nalazi između Litvanije na severu i istoku i Poljske na jugu i nije teritorijalno nije spojen sa Rusijom, sedište je ruske flote u Baltičkom moru.
Enkalava, u kojoj živi oko milion ljudi, u eri SSSR-a bila je deo velike države, ali posle raspada tog Saveza izgubila kopnenu vezu sa Rusijom.
Crvena armija je zauzela ovu teritoriju od nacističke Nemačke u aprilu 1945. godine i predala ga Sovjetskom savezu na kraju rata.
Moskva je uspela da ga zadrži posle raspada Sovjetskog saveza, čak je tu rasporedila deo svog nuklearnog arsenala. Kalinjingrad je posle raspada SSSR, izgubio kopnenu vezu sa ostatkom Rusije, pa je samim tim interesantna i njegova udaljenost od ruskih gradova, što možete videti i na mapi.
Kako ruski napad na Ukrajinu besni, neke lokacije poput Kalinjingrada su se pokazale kao kritični faktori koji bi mogli da oblikuju dugoročne izglede sukoba. Kalinjingrad je ključan za rusku invaziju i za osiguravanje njene bezbednosti. Ovaj region se nalazi blizu Nemačke, Poljske i Litvanije.
Posebno je značajan je ima luku na Baltičkom moru koja je bez leda tokom cele godine i koja nosi ime kao i sam region. Ovaj grad je važan i za baltičke zemlje kako bi obezbedile transport i trgovinu širom regiona gde su temperature obično ispod nule tokom većeg dela zime.
Međutim, pored transporta i trgovine, Kalinjingrad je i dalje važan za Rusiju zbog svoje strateške pozicije. U njemu se nalazi baltička flota Rusije i ovaj region je pozicioniran kao najzapadnija teritorija Rusije, blizu samog srca Evrope.
Neki vojni analitičari su smatrali da bi ako bi NATO intervenisao u aktuelnom sukobu sa Ukrajinom ili ako bi Moskva gađala druge zemlje bivšeg SSSR poput Litvanije, ali i baltičke članice NATO-a i obližnju Poljsku, koja Ukrajinu snabdeva NATO oružjem, da bi Kalinjingrad mogao da bude platforma za lansiranje.
„Na jednom frontu, napad bi mogao doći duž najistočnije granice NATO-a, posebno grance Poljske sa Belorusijom ili na naku od baltičkih država, a sa druge strane NATO bi mogao da doživi podjednako razornu ofanzivu „iz svoje kuće“, od strane teškog naoružanja koje dolazi iz Kalinjingrada“, napisala je Sara Vajt, viši istraživački analitičar na Leksington insitutu.
Analitičari poput Sare Vajt veruju da bi ruski predsednik Vladimir Putin koji je nuklearno oružje zemlje stavio u stanje pripravnosti na početku svoje invazije na Ukrajinu, mogao da upotrebi kalinjingradske rakete Iskander sa nuklearnim oružjem da gađa evropske prestonice ako sukob eskalira u nuklearni rat. Rusija niti negira, niti priznaje da je postavila nuklearno oružje u Kalinjingradu.
Pored svog strateškog i vojnog značaja, Kalinjingrad ima i veliki istorijski značaj za evropsku i rusku istoriju.
Iako grad ima rusko ime, koje potiče od Mihaila Kalinjina, jednog od vodećih članova komunističkog boljševičkog pokreta i zvaničnog poglavara SSSR između 1922. i 2946. godine, osnovali su ga Teutonski vitezovi, katolički krstaški odred nemačkog porekla, koji je vladao Pruskom od 13. do 15. veka.
Grad su nazvali Konigsberg, što znači kraljeva planna. Grad je vekovima bio glavni grad Pruske monarhije, države koju je vodila Nemačka sve do 1701. godine, kada je kraljevska porodica prestonicu prebacila u Berlin.
Tokom drugog svetskog rata, ovaj grad je bio svedok intenzivnih borbi između sovjetskih snaga i nacističke Nemačke. Nakon Potsdamskog sporazuma između Savenika i SSSR 1945. godine, ovaj grad je ustupljen Moskvi od strane zapadnih sila i postaje deo Rusije.
Grad je potom preimenovan, a nemačko stanovništvo je prisilno raseljeno. Nakon raspada SSSR i pojavom nezavisnih država kao što su Litvanija, Letonija i Estonija, grad je izgubio kopnenu vezu sa Ruskom Federacijom.
U Kalinjingradu živi oko 500.000 ljudi, a u celoj Kalinjingradskoj oblasti oko milion stanovnika. Ovo mesto je magnet za unutrašne migracije iz drugih delova Rusije. Važi za jedan od najvećih industrijskih centara Rusije.
BONUS VIDEO: Putin se uporedio sa Petrom Velikim i uputio jezivu pretnju
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Pratite nas na Google News
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare