Foto: Amir Hamzagić/Nova.rs; Filip Krainčanić/Nova.rs; Nova.rs

Da se na decembarskim izborima u Srbiji kralo, znaju i vlast i opozicija, posmatrači domaći i strani, građani koji veruju svojim očima i ušima, zna i cela međunarodna zajednica (u februaru ćemo videti u kojoj meri je spremna to da prizna). Jedan od glavnih metoda koju je vlast primenila jeste takozvana migracija birača. Selili su se po potrebi, iz Republike Srpske u Beograd ili iz opštine u kojoj nije bilo izbora u neku drugu gde se izlazilo iz birališta. Glasali su i preminuli, a pozive su dobijala čak i deca koja bi ove godine napunila 18 godina. Da su imala trunku sreće i ostala među živima…

Odgovorni sede u dva Ministarstva – unutrašnjih poslova i državne uprave i lokalne samouprave. Oni su počinili krivična dela za koja preti kazna zatvora. U zavisnosti od vrste krivičnog dela, tri do pet godina iza rešetaka.

Šef pravnog tima Crte Pavle Dimitrijević za Novu kaže da kad se govori o potencijalnoj odgovornosti u MUP, tu se pre svega misli na nezakonite prijave prebivališta.

Foto:Ana Paunković/FoNet

“Možemo govoriti o zloupotrebi službenog položaja i nesavesnom radu u službi. To su krivična dela. Za zloupotrebu službenog položaja je zaprećena i kazna zatvora od šest meseci do pet godina, a za nesavesan rad u sluužbi, sve zavisi od vrste dela, ali ukoliko je u pitanju neka teža povreda prava, može da se kazni novčanom kaznom ili kaznom zatvora do tri godine”, navodi Dimitrijević.

Kad se govori o odgovornosti za netačne biračke spiskove, tu onda pričamo o Ministarstvu za džavnu upravu i lokalnu samoupravu.

“Odnosno o referentima za biračke spiskove u lokalnim sredinama. Naravno, mi sad ne možemo da tvrdimo o kojim osobama se radi, to je na tužilaštvu da sprovede istragu i utvrdi da li se može govoriti o odgovornosti i kojih osoba. Ono što možemo da kažemo jeste da se ovde radi o krivičnom delu sastavljanja netačnih biračkih spiskova i tu je zaprećena novčana kazna ili zatvor do tri godine”, navodi Dimitrijević.

Crta je, inače, u svom izveštaju o izborima u Srbiji vrlo precizno objasnila kako je izgledala organizovana migracija birača i ocenila da je ova pojava presudno uticala na ishod veoma tesnih izbora u Beogradu.

Organizovano dovođenje birača

“Krucijalne dokaze posmatrači su prikupili tokom izbornog dana, načinili su i veliki broj foto i video snimaka organizovanog dovođenja birača iz drugih gradova u Srbiji i inostranstva u Beograd. Zabeleženo je više punktova koji su služili kao logistički centri operacije, odakle su birači upućivani i sprovođeni na biračka mesta u raznim delovima glavnog grad”, piše u izveštaju Crte.

Navodi se i da su na 71 biračkom mestu, odnosno na 14 odsto birališta u Beogradu, uočili primere organizovanog dovođenja birača, nadgledanog glasanja, mogućih manipulacija identitetom birača.

“Zabeleženo je i da su organizovano pristizali birači iz raznih delova Srbije. Pančeva, Valjeva, Čačka, Aranđelovca, Smedereva, Vršca, Novog Sada, kao i sa Kosova, iz Bosne i Hercegovine i Hrvatske, što pojačava sumnju da su lokalni izbori strateški raspisani samo u trećini jedinica lokalne samouprave kako bi se omogućile privremene selidbe birača”, piše u izveštaju Crte.

Više zvaničnika Bosne i Hercegovine, među njima i ministar sigurnosti Nenad Nešić, koji je glasao ne samo na republičkim, već i na beogradskim izborima, što je faktički nemoguće ako ne stanuje u Beogradu. A ne stanuje.

Popust na količinu

Drugi deo ovog izbornog inženjeringa jeste i prijavljivanje velikog broja birača na istu adresu.

Od 17. decembra do danas, pronađen je veliki broj lokacija, na kojima je prijavljeno više desetina birača. Istinomer je pisao da je na jednoj adresi u beogradskoj opštini Voždovac pre izbora održanih 17. decembra prijavljeno 40 birača. I to ne bi bilo toliko čudno, da se na toj adresi ne nalazi kuća od samo 58 kvadrata.

Druga kuća, od 130 kvadrata, ima 30 prijavljenih birača i nalazi se pored prostorija lokalnog odbora Srpske napredne stranke. Zatim kuća od 36 kvadrata, na kojoj je prijavljeno 29 birača i jedna od 210 kvadrata u kojoj se “nastanilo” 24 birača na beogradskim izborima.

I tu nije kraj…

Stranka slobode i pravde gotovo svakodnevno izveštava o sličnim slučajevima.

Foto: Amir Hamzagić/Nova.rs

Čak 74 birača prijavljeno na jednom gradilištu u opštini Vračar. Na napuštenom placu u Ulici Generala Horvatovića broj 11 “stanuje” 14 birača na beogradskim izborima, u Žičkoj broj 30 su prijavljena 24 glasača. U Ulici Kraljevića Marka broj 9 upisan je 121 birač za republičke izbore i 154 za beogradske. Interesantno je da je ta zgrada u vlasništvu bivšeg rukometaša, a sad istaknutog člana SNS Vladimira Mandića. Objavljeno je i da je u selu Rvati, u opštini Obrenovac, u jednoj kući prijavljeno neverovatnih 238 birača.

Imali smo i primer žene koja je uoči izbora bila prijavljena u Smederevu, a zatim u Grockoj, da bi zatim potpuno nestala iz biračkog spiska.

Kako je to objasnio Raša Nedeljkov iz Crte, dva su scenarija:

„Ili je gospođi lična karta istekla, pa više nije važeća ili je neko iz vlasti doneo odluku da krene u tzv. „čišćenje tragova“, odnosno sređivanje nereda s biračkim spiskovima nakon izbora”.

Štelovanje biračkog spiska

Stručno-ekspertski tim Demokratske stranke bavio se biračkim spiskom i utvrdio da je u periodu od 2020. do 2023. u njega protivpravno upisano više gotovo 98.135 birača. Kako je za Novu objasnio poslanik DS Srđan Milivojević, u Beogradu je u tom periodu upisano više od 30.000 fantomskih birača.

Srđan Milivojević Foto:Zoran Mrdja/FoNet

U periodu od 4. aprila 2022. pa do 30. novembra 2023. godine protivpravno je upisano najmanje 51.475 birača. Od toga 15.956 na birački spisak u Beogradu, a ostatak po mestima u ostatku Srbije. Dakle, protivzakonito im je dodeljeno pravo da na teritoriji Srbije glasaju na parlamentarnim i lokalnim izborima.

“Tačno smo utvrdili po gradovima, opštinama, okruzima… Našom metodologijom smo uporedili sve podatke, od broja ljudi koji su rođeni pre 18 godina, preko broja preminulih, onih koji su izvršili migraciju i onih koji su protivpravno upisani u birački spisak, a nisu rezidenti Republike Srbije. Ne radi se samo o građanima Republike Srpske, već i o građanima iz Severne Makedonije, Hrvatske, Crne Gore… Reč je o jednom skandaloznom aktu izbornog inžinjeringa, u kojem su učestvovali i MUP i Ministarstvo državne uprave i lokalne samouprave. To tvrdim pod punom materijalnom, moralnom i krivičnom odgovornošću”, navodi Milivojević.

Objašnjavajući način na koji je “prepravljan” birački spisak, Milivojević kaže:

“Kroz softver je praćeno ko ne izlazi na glasanje, a ko je preminuo, te su umesto tih ljudi ubačeni novi, fantomski birači, tako da ne izgleda da je velika razlika. U Kruševcu je 3.000 takvih fantomskih birača, u Loznici u Mačvanskom okrugu ima ih najviše, preko 12.000.

U istom periodu, kažu u DS, iz oblasti istočne i južne Srbije (uglavnom u opštinama i gradovima gde se nisu održavali lokalni izbori) sa biračkog spiska neobjašnjivo je nestalo 13.560 birača.

BONUS VIDEO:

Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?

Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare