Foto: Instagram /Printscreen/ Privatna arhiva/ Screenshot/Facebook/Julijana Paunovi/robert.velimirovic/Milanka Nikolic

Žene u Srbiji su najnebezbednije u svojoj kući, a zabrinjavajuća brojka od 24 femicida ove godine, potvrđuje ovu tvrdnju. U godini koju ostavljamo iza nas ubijeno je 24 žene i jedna devojčica, što je crveni alarm za institucije u Srbiji, s obzirom na to da se broj povećao u odnosu na prošlu godinu. Ubice su mahom supružnici, a neretko se dešavalo da su žene nasilje već prijavljivale, ali zbog sporih i neadekvatnih reakcija institucija, epilog je bio koban.

U poslednjim danima ove godine, 30. decembra stigli su rezultati obdukcije mlade Ivane koja je pronađena mrtva u stanu na Zvezdari. Rezultati su pokazali da je Ivana ubijena, a za počiniocem se intenzivno traga. Devojka je ubijena u svom stanu, a ceo slučaj je obavijen velom misterioznih okolnosti.

Još jedan nedavni zločin odigrao se kod Velike Plane, kada je Ljubodrag upucao suprugu Milanku 18. decembra u porodičnoj kući. On je nakon rasprave otišao po lovačku pušku i usmrtio svoju suprugu, koja je preminula na licu mesta.

Zločin koji je potresao celu Srbiju i ponovo nametnuo pitanje odgovornosti institucija, nesumnjivo je ubistvo dvogodišnje devojčice u Vršcu. Marko B. uzeo je 4. oktobra ove godine svoju ćerku od supruge sa kojom se razvodio, a zatim monstruozno ubio dete. Kako je naš portal otkrio, on je samo nedelju dana pre užasnog zločina osuđen za nasilje u porodici, prema njegovoj supruzi.

Foto:Filip Krainčanić/Nova.rs; shutterstock; privatna arhiva

Odmah se u javnosti postavilo pitanje odgovornosti pravosudnih institucija, ali i Centra za socijalni rad. Javnost nije dobila odgovore na pitanje ko je dozvolio nasilniku da vidi dete i to nedelju dana nakon što je osuđen. Čak i kada institucije saopšte da ispituju odgovornost, gotovo nikada ne dobijemo odgovore na pitanje – čija je greška nekoga koštala života?

Iako prijavite nasilje – niste zaštićene

„Takođe je u 2022. godini povećan broj slučajeva u kojima je nasilje bilo prijavljeno pre nego što se desilo ubistvo – u 7 od 24 slučaja (u 2021. – u 5 od 20, u 2020. – u 4 od 26, u 2019. – u 9 od 27 slučajeva). Ni u jednom od ovih slučajeva nije ustanovljena lična odgovornost profesionalaca koji svojim postupanjem ili nepostupanjem nisu sprečili da životi ovih žena i dece budu spašeni. Posebno zabrinjava činjenica da protiv sudije i zamenika tužioca, koji su omogućili učiniocima da izvrše femicid nisu pokrenuti čak ni disciplinski postupci pred Visokim savetom sudstva odnosno Državnim većem tužilaca“, saopšteno je iz Autonomnog ženskog centra.

Grafika: Nova.rs/Shutterstock

Institucije ovim poručuju ženama da nisu zaštićene i da država ne stoji iza njih. U društvu koje ne pruža dovoljno podrške ženama žrtvama nasilja, hrabre žene se uprkos svemu, osmele da nasilnika prijave, ali nailaze na zid.

Nasilnici neretko ubrzo budu pušteni i niko ih ne kontroliše.

Pročitajte još:

„Stoga pozivamo Ministarstvo pravde da u predloge Zakona o sudijama i Zakona o javnom tužilaštvu unese odredbu po kojoj će se postupanje odnosno nepostupanje sudije/tužioca koje je dovelo do nastupanja smrtnog ishoda ili teškog povređivanja oštećene ili svedoka, smatrati težim disciplinskim prekršajem. Tražimo od Vlade Srbije da uspostavi Nacionalni mehanizam za praćenje i analizu slučajeva femicida, koji će činiti po jedan predstavnik/ca Narodne skupštine, nadležnih ministarstava, Zaštitnika građana i predstavnice ženskih organizacija koje prate slučajeve femicida, kao stalni članovi/ce, i rukovodioci/teljke državnih institucija i organa na čijoj teritoriji se dogodio femicid, kao ad hoc članovi/ce, kako bi se uočili propusti i doneli zaključci koji bi pomogli da se takvi propusti više ne ponove na teritoriji te lokalne samouprave“, kažu iz Autonomnog ženskog centra (AŽC).

Svaku drugu ženu je ubio partner

Prema podacima kojima raspolaže AŽC, svaku drugu ženu je ubio suprug/partner, što je uznemirujući podatak jer jasno govori da su žene najugroženije u sopstvenim kućama.

Najmanje 106 žena je tokom 2020. i 2021. godine ubijeno u porodično-partnerskom odnosu u zemljama Zapadnog Balkana, od kojih skoro polovina u Srbiji (46), zatim u Albaniji (21), Bosni i Hercegovini (16), Severnoj Makedoniji (10), Kosovu (9) i Crnoj Gori (4).

Foto: Shutterstock

Svaka druga žena je ubijena od strane supruga ili partnera u njihovoj zajedničkoj kući/stanu, dok je četvrtina žena ubijena u svojoj kući ili stanu koji nije delila sa učiniocem. Žene u starosnoj grupi od 46 do 55 godina su najčešće žrtve femicida, dok je među ubijenima svaka peta žena bila mlađa od 30 godina, i svaka peta žena bila starija od 60 godina. U 61 odsto slučajeva ubistva žena su se desila u gradovima, uprkos dostupnosti opštih usluga podrške koje pružaju javne ustanove, kao i specijalizovanih usluga podrške i pomoći koje pružaju ženske organizacije.

Da se ne zaboravi: Njih 24 je Srbija izgubila

1. Tatjana Todorović (57) preminula je 3. januara 2022. godine, nekoliko dana nakon što ju je pretukao suprug Dragoljub Todorović (57) u Prokuplju.

2. Tatjanu Perić (61) ubio je partner (vanbračni suprug) Dragan Todorović (68) u mestu Kušiljevo (Svilajnac).

3. Katarina P. (78) ubijena nožem od strane sina Davora P. (55) na Paliluli (Beograd).

4. Snežanu Pavlović (45) izbo nožem suprug Dejan Pavlović (45) u Vranju, potom preminula u bolnici.

5. Samanta Vučković (31) pronađena je mrtva u stanu u kome je živela sa partnerom (31) u Vlasotincu, a policija je kasnije otkrila da ju je on ubio i pobegao.

6. Snežanu Petković (59) hicem iz pištolja ispred kafane u kojoj je radila ubio bivši partner Petar Burka (60), u mestu Lok kod Titela.

7. Mariju Zarić (79) ubio gumenim čekićem partner P. P. (63) u Golupcu kod Požarevca.

8. Snežanu Đuričić (61) ubio nožem komšija i emotivni partner Slavoljub Jeremić (62) u selu Rožanci kod Barajeva.

9. Anu Živanović (41) ubio pištoljem partner Vladan Todorović (51) na brani na Velikoj Moravi kod Paraćina.

10. Milenu M. (35) iz pištolja teško ranio suprug Vladimir M. (40) u Kragujevcu, a kasnije je podlegla poveredama.

11. Zumreta Eminović ubijena vatrenim oružjem od strane svekra Džeme Eminovića u mestu Crnoča nadomak Tutina.

12. Snežana Simić (47) ubijena nožem od strane bivšeg partnera Zorana Pavlovića (51) u Barajevu.

13. Ana Kalbok (49) ubijena pištoljem od strane partnera Tibora Balaša (57) u Somboru.

Foto:Shutterstock

14. Olivera Kurta (51) ubijena nožem od strane supruga Joške Kurta (55) u Stanišićima.

15. Ivana Radulov (50) ubijena u porodičnoj kući od strane supruga Mileta Maksimovića (53) u Futogu.

16. Jagoda Savić (65) ubijena u porodičnoj kući od strane bratanca Milorada M. (45) u Zemunu.

17. Julijana Paunović (46) ubijena u porodičnoj kući pištoljem od strane supruga Vinka Paunovića (53) u mestu Starčevo kod Petrovca na Mlavi.

18. Blaženku Jovanić muž ubio sekirom 30. jula, pa oduzeo sebi život u Batajnici (Beograd).

19. Dragana Mihailović ubijena je 26. avgusta u Aranđelovcu, kada ju je muž nasmrt izbo.

20. Seljamet D. 18. septembra ubio je svoju suprugu Sebiharu. On je ženu držao vezanu u stanu u Zemunu, krvnički ju je mučio i tukao do smrti.

21. Ljiljana Velimirović ubijena u Subotici 20. septembra, bivši suprug Robert Velimirović je izbo nasmrt.

22. Đorđe M. ubio je 1. oktobra na Voždovcu svoju majku doktorku koja je živela u Bijeljini.

23. Ljubodrag N. upucao je iz lovačkog karabina 17. decembra svoju ženu Milanku, u porodičnoj kući nadomak Velike Plane.

24. Marko B. monstruozno je ubio svoju ćerku (2), nedelju dana nakon što je osuđen za porodično nasilje.

25. Ivana Krivokapić pronađena je mrtva u svom stanu na Zvezdari, a rezultati obdukcije nakon šest dana pokazali su da se radi o ubistvu.

BONUS VIDEO: Međunarodni dan borbe protiv nasilja nad ženama 25. novembar.