Skoro 20 opština i gradova u Srbiji smatraju se devastiranim područijima, odnosno mestima čiji stepen razvijenosti je ispod 50 odsto republičkog proseka.
Od 197 opština, ali i gradova i gradskih opština, u Srbiji njih 44 su nedovoljno razvijene, odnosno razvijene manje od 60 posto republičkog proseka. Među njima, 19 njih pripadaju kategoriji devastiranih područja, odnosno opštine čiji stepen razvijenosti je ispod 50 odsto republičkog proseka.
Devastirane opštine su: Babušnica, Bela Palanka, Bojnik, Bosilegrad, Bujanovac, Vladičin Han, Golubac, Žitorađa, Kuršumlija, Lebane, Mali Zvornik, Medveđa, Merošina, Preševo, Prijepolje, Svrljig, Surdulica, Trgovište i Tutin.
U nedovoljno razvijene opštine zajedno sa devastiranim spadaju: Aleksinac, Babušnica, Bela Palanka, Blace, Bojnik, Bosilegrad, Brus, Bujanovac, Varvarin, Vladičin Han, Vlasotince, Gadžin Han, Golubac, Dimitrovgrad, Doljevac, Žabari, Žagubica, Žitorađa, Knjaževac, Krupanj, Kuršumlija, Kučevo, Lebane, Ljig, Mali Zvornik, Malo Crniće, Medveđa, Merošina, Mionica, Nova Varoš, Opovo, Petrovac na Mlavi, Preševo, Priboj, Prijepolje, Ražanj, Raška, Rekovac, Svrljig, Sjenica, Surdulica, Trgovište, Tutin, Crna Trava.
Opštine u Srbiji razvijene od 60 do 80 odsto republičkog proseka pripadaju III grupi po razvijenosti i ima ih skoro 50, dok je u II grupi, odnosno opštinama razvijenim od 80 do 100 odsto republičkog proseka, više od 30 mesta. Ostale opštine smatraju se najrazvijenim i pripadaju I grupi (Beograd, Novi Sad…).
Inače, u februaru ove godine ministar za unapređenje razvoja nedovoljno razvijenih opština Srbije Novica Tončev potpisao je u Nišu ugovore o dodeli bespovratnih sredstava za 42 opštine, u ukupnom iznosu od 320 miliona dinara. Na Javni konkurs se prijavilo 44 opštine, a sredstva za realizaciju projekata dobilo 42 nedovoljno razvijene opštine za unapređenje lokalne infrastrukture. Cilj ovog konkursa je da se jedna po jedna opština „izvlači“ iz statusa nedovoljno razvijenih i „prebacuje“ u viši stepen razvijenosti.
Republički zavod za staitstiku je u radnom dokumentu „Regionalni bruto domaći proizvod – Regioni i oblasti Srbije, 2020.“ objavio je učešće pojedinih regiona u BDP-u Srbije. Tako beogradski region zauzima vodeće mesto sa 42,1 odsto, iza njega je Vojvodina sa 25,6 posto, a za njima slede Šumadija i zapadna Srbija sa 18,3 posto i južna i istočna Srbija sa 14,0 posto.
Beogradski region, sa 1.368.000,00 dinara BDP-a po glavi stanovnika, ima za 71,5 posto veći per capita iznos u odnosu na republički nivo. Indeks nivoa BDP-a per capita za Vojvodinu je 95,9 posto (765.000, din.). Za Šumadiju i zapadnu Srbiju indeks nivoa je 66,7 posto (532.000,00 din.). U južnoj i istočnoj Srbije indeks nivoa je 65,4 posto (522.000,00).
Ekonomista Saša Đogović kaže za Nova.rs da su opštine na jugu i jugoistoku naše zemlje sa najnižim prosečnim primanjima i da je to posledica ekonomske politike koja ide „uglavnom kroz neselektivne i netransparentne subvencije“ i gde su u tim područjima većim delom smeštene radno intenzivne delatnosti.
„Te delatnosti povlače za sobom i niže neto prosečne plate i zato je veliki jaz u odnosu na Beograd i opštine severnije od glavnog grada Srbije“, rekao je Đogović za naš portal.
Na samom vrhu liste opština sa najvećim platama u Srbiji su uglavnom centralne beogradske opštine kao što su Vračar, Stari grad, Savski venac, Novi Beograd, Voždovac, Zvezdara, Čukarica, zatim ih prati Novi Sad, ali i Bor, zahvaljujući Ziđinu, i Kostolac, kao i druga mesta gde su energetski kapaciteti.
Među opštine sa najnižim prosečnim zaradama su Preševo, Bojnik, Vlasotince, Vranjska Banja, Bosilegrad, Gadžin Han i Trgovište…
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku prosečna neto plata u Srbiji u decembru prošle godine bila je 74.629 dinara. Dok je na vrhu liste Vračar sa prosečnom platom 129.257 dinara i Novi Beograd sa 124.495, najmanje zarade su u Preševu 48.311 dinara, te 48.577 u Bojniku, 48.841 u Vlasotincu i 49.473 dinara u Vranjskoj Banji.
Saša Đogović smatra da je u ovim mestim pored saobraćajne povezanosti i infrastrukture neophodno ulagati kroz javno-privatna partnerstva u obnovljive izvore energije, naučno-tehnološke parkove, pametne fabrike i slično.
Isto tako važno je ulagati u domaće preduzetništvo, ističe naš saogovornik.
„Ako se ne ulaže u pamet, imaćemo emigraciju u tim opštinama i onda će u njima biti deficit u ljudskim resursima i to postaje nenadoknadivo. Poenta je praviti pametne fabrike i zapošljavati kvalitetnu radnu snagu, a ne fabrike za pletenje i kablove“, rekao je on.
Jedan od najalarmantnijih problema Srbije je da, zvanično, pola miliona ljudi, među kojima je 200.000 dece, živi ispod granica apsolutnog siromaštva i umire od gladi.
Prema „crnim“ statistikama, rezultatima anketa, objavljenim u oktobru 2021., polovina građana Srbije jedva sastavlja „kraj s krajem“.Podaci RZS za 2020. godinu, pokazuju da je više od 40 odsto onih koji teško preguraju ceo mesec, a svega 12 odsto ispitanika u ovom istraživanju reklo je da relativno lako ili veoma lako žive sa prihodima koje imaju.
„Poslednje statistike kažu da u Srbiji sedam odsto ljudi živi ispod granice apsolutnog siromaštva. Nažalost, sveže podatke za apsolutno siromaštvo kod nas nemamo, jer su zbog pandemije ankete prekinute. I u najbogatijim zemljama treba da postoji zabrinutost za one koji su na bilo koji način isključeni iz programa podrške, a posebno u državama poput naše. Ovde se problemi siromaštva guraju pod tepih, a to dovodi do određenih posledica. Naši centri za socijalni rad su bez dovoljno kapaciteta jer stalno dobijaju nove zadatke, a mislim da još imaju administrativne zabrane na zapošljavanje. Treba da idemo u susret potencijalnim korisnicima pomoći, a ne da stalno pasivno čekamo da se ljudi sami prijave“, rekla je ranije za Novu prof. dr Gordana Matković, programska direktorka Centra za socijalnu politiku.
Srbija je zemlja sa izrazitim ekonomskim i socijalnim nejednakostima, siromašnih je sve više, izdvajanja za socijalnu pomoć iz godine u godinu su sve manja, a naše stanovništvo je među najsiromašnijim u Evropi, upozorila je ranije Fondacija Centar za demokratiju (FCD) povodom Svetskog dana socijalne pravde.
„Prema raspoloživim podacima, oko 450.000 ljudi, odnosno 6,9 odsto stanovnika živi u apsolutnom siromaštvu, a u riziku od siromaštva i socijalne isključenosti nalazi se oko dva miliona ili 29,8 odsto građana Srbije“, naveli su ranije.
Svetska banka je još u junu 2021. godine ocenila da su napredne ekonomije minule godine doživljavale svoje najbolje dane, a zemlje s niskim primanjima najgore.
„Iako postoje ohrabrujući znaci globalnog oporavka, pandemija nastavlja da pogoršava siromaštvo i nejednakost stanovništva zemalja u razvoju širom sveta“, rezimirao je tada predsednik Svetske banke Dejvid Malpas.
BONUS VIDEO – Siromaštvo u Srbiji
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Facebook
Twitter
Instagram
Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare