1
Između ulica Vojvode Stepe i Kumodraške na beogradskom Voždovcu, smestila se ulica Nikole Đurkovića i u njoj dvospratna bela zgrada sa tri velika stana. Jedan od stanova koji se sastoji od prizemlja, prvog sprata i potkrovlja i ima 145 kvadrata, u vlasništvu je Sime Galavića, zamenika direktorka Gradskog zavoda za veštačenja. Taj stan, Galavić je septembra prošle godine iznajmio firmi IPK koja je osnovana 2016. godine. I ništa tu ne bi bilo sporno da Gradski zavod za veštačenja i privatna firma IPK nisu partneri na tenderima na kojima zajedno, u konzorcijumu, zarađuju milione, piše BIRN.
Saradnja Gradskog zavoda za veštačenja, čiji je osnivač Grad Beograd, i IPK počela je odmah nakon osnivanja ove privatne firme 2016, u trenutku kada je, prema podacima Agencije za privredne registre, imala samo jednog zaposlenog i nije imala nikakvog iskustva u poslu za koji je registrovana, piše BIRN.
IPK se, naime, za svoj svoj prvi posao sa Gradskim zavodom za veštačenja, vredan 11,6 miliona dinara bez PDV-a, prijavio svega dva meseca nakon osnivanja. Ubrzo je zaključen i ugovor, a posle toga zajednički poslovi nastavili su da se nižu.
Prema podacima Uprave za javne nabavke, nakon pomenutog prvog tendera u godini osnivanja firme IPK, pa do kraja te 2016, ova privatna firma i Zavod za veštačenja prijavili su se na tendere za još tri zajednička posla.
Od osnivanja IPK u junu 2016. do danas, ovaj dvojac je, prema navodima BIRN-a, dobio čak 35 zajedničkih poslova, od ukupno pedesetak koliko ih je u tom periodu na tenderima drugih javnih i državnih preduzeća i institucija pripalo Gradskom zavodu za veštačenja.
Rodbinske veze ili stručnost
Čime se to IPK te 2016. kao novoosnovana kompanija, bez iskustva, preporučila iskusnom Zavodu za veštačenja? Da li je ključ uspeha ove firme u bliskim vezama, u kojima su, prema saznanjima BIRN-a, osnivač IPK i Simo Galavić, zamenik direktora Gradskog zavoda za veštačenja, čiji je osnivač Grad Beograd?
Povezane vesti:
Sudeći po odgovorima Sime Galavića na pitanja BIRN-a, sve je puka slučajnost. Ne vidi ništa sporno u činjenici da se sedište privatne firme, koja sa Gradskim zavodom za veštačenja već godinama ima zajedničke milionske poslove, nalazi u njegovom stanu. Firma se, kaže, javila na njegov oglas za izdavanje te nepokretnosti, baš kao i više drugih, a izbor je pao na IPK.
“Svoj stan sam adaptirao u poslovni prostor, koji sam oglasio i na oglas se javilo više ponuđača, među kojima je bio i sadašnji zakupac”, kaže Galavić.
Negira rodbinske veze sa članovima porodice Slaviše Nogoštića, osnivača firme IPK – bar kad je reč o bližem srodstvu. Tvrdi da je stručnost bila jedini kriterijum za partnerstvo sa tom firmom.
Galavić ne smatra da se zbog svega ovoga našao u sukobu interesa. Sličnog je mišljenja i Agencija za sprečavanje korupcije, iz koje tvrde da u konkretnom slučaju nije reč o javnom funkcioneru, zbog čega se na njega ne primenjuju odredbe zakona koje regulišu sukob interesa.
Po tumačenju Agencije za sprečavanje korupcije koje je dostavljeno BIRN-u, zamenik direktora Gradskog zavoda za veštačenja nije javna funkcija, za razliku od direktora, kao i članova Upravnog i Nadzornog odbora, što Nemanja Nenadić iz organizacije Transparentnost Srbija ocenjuje kao propust.
“Problem je to što Zavod ima zamenika i što je aktom o sistematizaciji predviđeno da zamenik obavlja neke poslove iz nadležnosti direktora, a da istovremeno ne postoje ograničenja koja zakon predviđa za javne funkcionere”, kaže Nenadić za BIRN.
Sukob interesa u ovakvom slučaju nije moguće utvrditi ni Zakonom o javnim nabavkama, jer se taj zakon i ne bavi odnosom između samih ponuđača na tenderima, već samo odnosom između naručioca posla i ponuđača.
Da li je u ovakvim slučajevima reč o primerima skrivene korupcije, toliko skrivene da je promakla i zakonopiscima ili su, pak, ovakve situacije namerno izostavljene kako bi se mogle koristiti kao čuvene „rupe“ u zakonu, zahvaljujući kojima se legalno, za lične interese, može koristi privilegovan položaj koji na tržištu ima neko javno, državno preduzeće ili ustanova?
Nemanja Nenadić ocenjuje za BIRN da konkretan slučaj pokazuje da sukob interesa, i za javne službenike i za zaposlene u javnim službama, očigledno nije dovoljno uređen, jer nije predvideo sve situacije u kojima do njega može doći.
Milionski ugovori
Prema navodima BIRN-a, podaci sa portala Uprave za javne nabavke pokazuju da je Gradski zavod za veštačenja na svega 15 tendera pobedio bez učešća sa IPK, od najmanje 50 koliko je ukupno dobio u periodu od polovine 2016, kada je osnovan IPK, do danas. Pritom, BIRN napominje da su ovde navedeni samo podaci koji se odnose na dobijene javne nabavke, a da je broj zaključenih ugovora u okviru tih tendera daleko veći.
Tako je, na primer, u okviru jedne nabavke nekog javnog preduzeća, potpisivano i više od 10 ugovora, pa je zajedničkih ugovorenih poslova Gradskog zavoda za veštačenja i IPK u ovom periodu, bilo čak 58, dok je svega 16 Zavod potpisao samostalno ili sa nekim drugim firmama.
Ukupna vrednost poslova koje je Zavod za veštačenja dobio u periodu od druge polovine 2016. do danas je oko 409,4 miliona dinara bez PDV-a, dok je ukupna vrednost nabavki u kojima je učestvovao sa IPK oko 326 miliona dinara bez PDV-a, što je skoro 80 odsto od ukupne vrednosti poslova koje je dobio Zavod u tom periodu.
Gradski zavod za veštačenja iz Beograda osnovan je davne 1974. godine odlukom tadašnje Skupštine Beograda. Tokom više od četiri i po decenije, kao ustanova koja obavlja delatnost od opšteg interesa, Zavod je uradio brojna sudska veštačenja, procene svih vrsta imovine, nadzor nad izgradnjom objekata i druge važne poslove.
Prema podacima sa portala Uprave za javne nabavke, Zavod se na tendere prijavljivao često samostalno, ali neretko i u konzorcijumu sa nekom privatnom kompanijom.
Od 2016. počinju da se nižu zajedničke ponude Gradskog zavoda za veštačenja sa firmom IPK iz Beograda, koja je osnovana te iste godine.
Detalje ovog istraživanja pročitajte na sajtu BIRN-a.
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare
