0
Piše: Danijela Tasić, nefrolog
Svake godine drugog četvrtka u martu obeležava se „Svetski dan bubrega”. Ove godine je ovaj dan tematski posvećen nefrološkom zbrinjavanju u masovnim nepogodama. Ovim nefrološka zajednica želi da unapredi svakodnevnu praksu, lečenje i da podigne svest o značaju bubrega za zdravlje ljudi.
Tim povodom aktuelna tema je akutno oštećenje bubrega, koji je globalni problem i poseban klinički izazov, jer je prisutan na svim nivoima zdravstvene zaštite, od bolesnika na ambulantnom praćenju do onih koji su upućeni na bolničko lečenje i tokom lečenja u intenzivnoj nezi jer zahteva produženi boravak i lečenje u bolnici, ima veliki mortalitet i povećava cenu lečenja obolelih.
Na pojavu akutnog oštećenja bubrega utiču pored socioekonomskih karakteristika društva:
tehnološka dostignuća,
stanje i organizacija zdravstvene službe i
povećanje broja stanovnika starije dobi.
Sa nastajanjem akutnog gubitka funkcije bubrega povezani su brojni i različiti etiopatogenetski faktori i faktori rizika.
Da bi bolest bila blagovremeno prepoznata, započeto lečenje i tako popravljen ishod, kreiran je model za rano prepoznavanje akutnog oštećenja bubrega. Pored toga zbog najboljeg pristupa za prevenciju, analiziraju se pored osnovne bolesti komorbiditeti, klinička manifestacija, težina, broj epizoda akutnog oštećenja bubrega, prisustvo proteinurije i povezanost sa komplikacijama i progresijom u hroničnu bubrežnu slabost ili smrtnim ishodom.
Za preciznije utvrđivanje postojanja akutnog oštećenja bubrega važan je dijagnostički pristup i upotreba biomarkera čija je uloga da pomognu u lakšem uočavanju i izdvajanju stadijuma ovog kliničkog sindroma i kliničkih varijacija, čime je potkrepljena subjektivna procena lekara kliničara i olakšana pravovremena odluka za započinjanje lečenjem specifičnim metodama i izbor lečenja zasnovan na dokazima.
Posebno se obraća pažnja na izmenjen farmakodinamski profil lekova u akutnom oštećenju bubrega zbog čega se lekovi pažljivo doziraju da bi se izbegao neželjeni efekat i osigurala njihova efikasnost. Zbog nestabilne i promenljive funkcije bubrega i promena u metabolizmu moguće su interakcije između lekova zbog čega je neophodno praćenje neočekivanih neželjenih dejstava lekova posebno onih sa uskim terapijskim opsegom.
Cilj prevencije i lečenja akutnog oštećenja bubrega je usporavanje i sprečavanje potencijalnog oštećenja drugih organa. Iako su intenzivna istraživanja na polju nastanka i evolucije akutnog oštećenja bubrega i dalje su prisutne nedoumice o kompleksnim mehanizmima i promenama u homeostazi organizma.
Pročitajte još:
Opšti je stav da je akutno oštećenje bubrega bolest koja može da se prevenira i leči. Zato su kreirani brojni programi i algoritmi koji sadrže anamnestičke, kliničke, biohumoralne podatke i funkcionalne testove koji pomažu u proceni faktora rizika i visoko rizičnih bolesnika. Zaključci dobijeni ovakvom analizom, pored ranog uključenja nefrologa, pomažu u proceni visokorizičnih bolesnika i pravovremenom izboru adekvatnih procedura za lečenje kao i postizanje glavnog cilja, a to je efikasnija kontrola ishoda, bolji oporavak i preživljavanje obolelih sa akutnim oštećenjem bubrega.
Više o ovoj temi možete pročitati u monografiji “ Akutno oštećenje bubrega –aktuelni problemi u klinčkoj praksi “ u izdanju Zadužbine Andrejević autora dr Danijele Tasić.
***
Bonus video: Zdravo misli – Kamen u bubregu
