3
U kišnim danima presušuju, a u sunčanim nadolaze.
Posebno zanimljiv prirodni fenomen su Košaninova jezera koja se nalaze u blizini manastira Studenica. Kada su kišni dani, nivo vode u jezeru opada, a kada je vreme sunčano, jezero nadolazi. Na osnovu činjenice da se žabe nalaze samo u gornjem delu jezera, postoje pretpostavke da je voda u donjoj tresavi Košaninovog jezera slana.
Košaninova jezera su dva jezera, malo i veliko, u obliku elipse, na oko 900 metara nadmorske visine. Ime su dobila po srpskom botaničaru Nedeljku Košaninu, rođenom u ovom kraju i nalaze se u slivu Studenice.
U neposrednoj blizini ovih jezera se nalazi manastir Pridvorica, na putnom pravcu koji vodi do manastira Studenica.
Malo jezero je vodena površina koja se relativno brzo prazni. S obzirom da je malo jezero nekoliko metara više od velikog jezera, voda povremeno otiče bočnim kanalom u dužini od tridesetak metara u veliko jezero. Na osnovu činjenice da se žabe nalaze samo u gornjem delu jezera, istraživači Branislav Matijević i Milovan Gajić su utvrdili da je voda u donjoj tresavi Košaninovog jezera slana.
Gajić i Matijević su bili botaničari i u knjizi iz kraja 80-ih godina “Flora i vegetacija Golije i Javora” napisali su da su došli do zaključka da se u donjem delu jezera ne čuju žabe i da je voda slana. Međutim, nema najpreciznijih analiza o tome. Ali, jezera imaju zaštitu države Prve kategorije, i mnogo toga u vezi prirodnog fenomena koji se dešava na jezerima, još nije ispitano.
Oko jezera su uglavnom šume bukve, jele i smrče, a na južnoj strani borovi. Veliko jezero predstavlja jednu specifičnu biljnu formaciju, jer se u ovoj tresavi uveliko naselila metlasta oštrica. Ova biljka je formirala velike i visoke busene, tako da izgledaju kao nekakva sedišta. U vreme kada tresava ozeleni buseni se međusobno dodiruju i na pojedinim mestima jezero izgleda kao livada. Legenda kaže da su se vile okupljale i igrale kolo kod ovih jezera i da svaki busen na velikom jezeru predstavlja jednu vilu.
Osim avanturista, planinara i biciklista, niko više ne obilazi ova jezera.
„Postoje veliki travnati žbunovi, po kojima možeš da skačeš. Interesantno je videti i kada su busenovi do pola u vodi. Ima još nekoliko
tih uvala, ali je samo je jedna sa tako velikim busenovima“, kaže planinar Goran Nikolić iz Ušća.
Pročitajte još:
***
Bonus video: Nebojša Jovanović – Gde je nestalo zaovinsko jezero
