Foto: Isidora Atanacković/privatna arhiva

Predeo oko Rsovca krije mnoge tajne.

Pored sela Rsovci, na Staroj planini u pećini brda Kalik, 22 kilometara od Pirota – podignuta je crkva u steni u 13. veku.

U crkvu uglavnom ulazite sami, a ključ od nje nalazi se u selu u kući meštana koji vodi računa u njenom održavanju.

Već dugo je ova lokacija popularna među turistima i ljubiteljima prirode zato što pored interesantnih priča krije i jednu tajnu i fresku sa Isusom, jedinstvenu na celom svetu.

Upravo ona dom je freske „ćelavog“ Isusa, koja je unikat u pravoslavnom freskoslikarstvu.

Foto: Isdora Atanacković/privatna ahriva

Freska je poznatija pod imenom Isus Mladenac, nalazi se na severnom zidu crkve i ujedno je i jedini živopis u pećinskoj crkvi Svetog Petra i Pavla. Zanimljivo je to što je tu Isus oslikan kao mlad i bez kose una celom gornjem delu glave, a da sve bude neobičnije čini i to što je prikazan u odeždi koja liči na budističku, i u osmougaonoj mandorli ili zvezdi.

Fresku je prvi put svetu predstavio Dragan Bosnić, hroničar i majstor fotografije u svojoj knjizi “Čudesna Srbija”.

Među fresko-slikarima, jedna grupa smatra da je lik mladog “Ćelavog Isusa” delo slikara ili grupe slikara, koji su bili pod uticajem raznih pravaca hrišćanske religije.

Nema preciznih podataka kako je ova neobična freska nastala, ali se pretpostavlja da je to bilo u vreme kneza Lazara i da su je naslikali isposnici iz Sinaja koji su boravili u pećini.

U to doba, isposnice kao hramovi nisu bile podložne crkvenim kanonima o tome kako se predstavlja koji svetac, pa se veruje da su Isusa iz pećinske crkve naslikali sami isposnici i da ona zbog toga na nju nisu uticala pravila i cenzura.

Foto: Isidora Atanacković/privatna arhiva

Ipak, zašto su gosti iz Sinaja Isusa predstavili baš ćelavog i dalje je misterija.

Osim zbog znatiželje da vide “ćelavog Isusa” u ovu crkvu mnogi dolaze jer veruju da u njoj teče voda koja leči. Naime, sa grandiozne tavanice od stene sliva se voda, koja zidovima pećine daje staklast odsjaj, a meštani Rsovca tvrde da je lekovita.

Iako je od 1981. godine crkva proglašena kulturnim dobrom i pod zaštitom je države, do pre desetak godina bila zapuštena i nepristupačna. Pre nekoliko godina, opština Pirot i meštani Rsovca potrudili da je učine pristupačnijom za vernike i turiste izgradivši most preko reke Visočice, masivnim vratima obezbeđen je i ulaz u pećinsku crkvu.

Foto: Isidora Atanacković/privatna arhiva

Brdo Kalik u kome se nalazi ova crkva puno je otvora i pećina. U nekima od njih gnezde se divlji golubovi, a po Visočkim selima pronosi se legenda da je u jednoj od mnogobrojnih pećina pohranjeno blago.

Bugari govore o bogatstvu popa Martina, a naše legende se vezuju za Vojvodu Martina, koji je novac sakupljao za otkup svoje mlade žene, koju su oteli hajduci.

Da su predeli oko Rsovaca nekada bili crkveno zemljište govore i njihovi nazivi kao što su Vladikine ploče, Kaluđerski dol, Popova strana i Manastirsko.

***

Bonus video: Skriveni biser prirode u srcu Srbije – vodopad Veliki Buk

Koje je tvoje mišljenje o ovoj temi?

Ostavi prvi komentar