2
Izdavačka kuća “Mladinska knjiga” priprema bibliofilsko izdanje Dušanovog zakonika koji je donet 21. maja 1349. godine u Skoplju.
Knjiga će, kako je najavio izdavač, imati dve celine.
Prva će biti posvećena Stefanu Dušanu i njegovom životu od detinjstva, preko ustoličenja i vladavine, do okolnosti donošenja Zakonika, a u drugom delu knjige nalaziće se prevod Dušanovog zakonika na savremeni srpski jezik, prema Prizrenskom prepisu.
Izdanje će biti ručno ilustrovano po uzoru na srednjovekovna iluminatorna pisma, najavila je “Mladinska knjiga”.
Autor teksta ovog izdanja je profesor dr Đorđe Bubalo, redovni profesor na Odeljenju za istoriju Filozofskog fakulteta u Beogradu.
Bubalo podseća da nije sačuvan original Zakonika, za koji se pretpostavlja da je bio u obliku pergamentnog svitka.
Najstariji rukopis Dušanovog zakonika, prema njegovim rečima, potiče s kraja XIV veka.
– Tekst ovog pravnog spomenika poznat nam je na osnovu 26 sačuvanih rukopisa koji su prepisivani sve do sredine XIX veka, uključujući i prevod na rumunski jezik – kaže Bubalo.
– Zakonik se stolećima prepisivao ne samo kao pravni priručnik, već i kao spomenik zlatnog doba srpskog srednjeg veka, uporište težnji srpskog naroda za obnovom državnosti. I ova je knjiga, u kojoj su odredbe Zakonika približene savremenom čitaocu jezičkim osavremenjavanjem i studijom ličnosti zakonodavca, izraz nastojanja da se očuva i neguje svest o kontinuitetu pravne i državotvorne kulture srpskog naroda – ističe Bubalo.
Ovaj najvažniji zakon srednjovekovne Srbije donet je na saboru vlastele i crkvenih velikodostojnika i usvojen kako bi srpska država bila uređena propisima koji bi važili za čitavo carstvo i za sve njegove podanike, podseća “Mladinska knjiga”.
Ostao je upamćen kao veoma strog zakonik, a istorijska dokumenta pokazuju da je doprineo opadanju kriminala u vreme carske Srbije.
Uređivao je neke od tada najčešćih prestupa – krađe, preljube, povrede ugleda i časti.
Specifično je, kako ukazuje izdavač, što je osim svetovnih uređivao i duhovne prestupe.
Izrađen je na temeljima Zakonopravila Svetog Save i u određenim delovima Dušan direktno upućuje na ovaj dokument.
Jednim delom se oslanja na vizantijsko i rimsko pravo, ali je doneo i značajne novine.
To je bio prvi zakonik pisan narodnim jezikom koji je bio razumljiv svima i prvi put je uvedeno nezavisno sudstvo u odnosu na cara, ističe izdavač.
Osim odredbi ustavnog karaktera, Zakonik je regulisao prava staleža, štiteći i najniže slojeve. Imao je kazneno-pravne i procesno-pravne odredbe i odredbe iz porodičnog i naslednog prava.
U spomen na usvajanje Dušanovog zakonika 21. maj se obeležava kao Dan pravosuđa Srbije.
U izdavačkoj kući “Mladinska knjiga” ističu da će Zakonik cara Stefana Dušana u njihovom izdanju biti “sam po sebi jedinstveno umetničko delo i čuvar srednjovekovne zaostavštine” i najavljuju njegovo predstavljanje za jesen.
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare
