1
Izložba "Čekajući stalnu postavku" u Istorijskom muzeju Srbije obogaćena je nedavno otkupljenim olovnim pečatom velikog župana Stefana Nemanje iz druge polovine 12. veka i rekonstrukcijama žezla cara Dušana i carice Jelene, koja je starim tehnikama izradio filigranista Goran Ristović Pokimica po uzoru na freske iz manastira Lesnovo, saopšteno je iz ove instiutucije.
U godini obeležavanja šest decenija od osnivanja, Istorijski muzej Srbije kroz izložbu „Čekajući stalnu postavku“ iznosi najvrednije predmete iz svojih zbirki. U pitanju su artefakti iz zaostavštine dve novovekovne srpske dinastije – Karađorđević i Obrenović. Izuzetna važnost izloženih originalnih i rekonstruisanih predmeta ogleda se ne samo u tome što pružaju dragocene podatke o njihovim vlasnicima već i zbog činjenice da je sačuvan samo mali deo zaostavštine srpskih vladarskih dinastija.
Postavku, koju su koncipirali Dušica Bojić, Slađana Bojković i Tijana Jovanović Češka, upotpunjuju originalna platna Arsenija Petrovića, Đorđa Teodorovića, Stevana Todorovića, Uroša Kneževića, Paje Jovanovića, Uroša Predića…
Istorijski muzej Srbije otkupio je, podsetimo, proletos na aukciji za 12.000 evra pečat Stefana Nemanje, rodonačelnika dinastije Nemanjić od aukcijske kuće „Artemide Aste“ iz San Marina.
Izložba „Čekajući stalnu postavku“ će i u narednom periodu biti obogaćivana novim originalnim predmetima i rekonstrukcijama kruna, kao što su krune kralja Mihaila Prvog Vojisavljevića, kraljice Simonide, kralja Tvrtka Prvog Kotromanića i despota Đurađa Brankovića, koje su u procesu izrade.
Kako izgleda jedina sačuvana srpska kruna, napravljena u čuvenoj radionici u Parizu, i kakve su insignije nosili car Dušan ili kralj Milutin publika može izbliza da vidi na ovoj postavci.
Izložba je koncipirana tako da daje uvid u pojedine celine buduće stalne postavke – u centralnoj i bočnim salama prezentovani su predmeti koji su pripadali rodonačelnicima i njihovim naslednicima iz dinastija Karađorđević i Obrenović, a u ostatku prostora predstavljeni su period prednemanjićkih i nemanjićkih vladara, pad srpske srednjovekovne države pod osmansku vlast, kao i period srpske Despotovine.
Među brojnim originalnim eksponatima istorijskim značajem se pre svih izdvajaju insignije kralja Petra I Karađorđevića – šar, žezlo, kopča za plašt, krunidbeni plašt od venecijanskog pliša i svile oivičen hermelinom i jedina sačuvana srpska kruna, izlivena od gvozdene ručke topa vožda Karađorđa, po nacrtu profesora Mihaila Valtrovića, u čuvenoj radionici braće Faliz u Parizu.
Na izložbi su premijerno predstavljene i idealne rekonstrukcije kruna i odeždi srpskih srednjovekovnih vladara i vladarki, izrađenih u cilju osvežavanja kolektivnog sećanja na ovaj period srpske istorije. Tako posetioci imaju priliku da vide rekonstrukcije kruna cara Dušana, kralja Milutina, despota Stefana Lazarevića, carice Jelene i kraljice Jelene Anđel, u narodu poznate kao Anžujske, kao i rekonstrukcije odeždi Mihaila I Vojisavljevića, odnosno Milutina i Dragutina iz perioda detinjstva.
Krune su ručno rađene starim tehnikama na osnovu sačuvanih pisanih izvora i fresaka iz manastira Lesnovo, Manasija, Studenica i Sopoćani.
Od juna je u ovoj instituciji započela realizacija programa „Subota u Istorijskom muzeju“, koji donosi raznovrsne prateće programe u okviru izložbe „Čekajući stalnu postavku“. I tako će u subotu, 15. jula s početkom od 13 časova kustos Nebojša Damnjanović održati stručno vođenje kroz „Čekajući stalnu postavku“, a nedelju dana kasnije zakazano je tematsko vođenje „Rodonačelnici srpskih dinastija“ kustosa Borisa Markovića, Srđana Beljića i Danila Spaića, precizira se iz Istorijskog muzeja Srbije.
Bonus video: Memorijalni muzej Tome Rosandića
