0
"Boje drugarstva" naziv je novog romana Gorana Markovića namenjenog tinejdžerima. U pitanju je savremena, vešto ispripovedana priča o diskriminaciji i vršnjačkom nasilju, s jedne strane, i toleranciji i snazi prijateljstva sa druge.
U književnosti za decu i mlade poistovećivanje sa likovima i prepoznavanje elemenata svog života u svetu književnog dela jedan je od bitnih činilaca za elementarno čitalačko zadovoljstvo, a roman “Boje drugarstva” (izdavač „Pčelica“) upravo to i nudi. Dinamična radnja sa neizvesnim smenjivanjem događaja koji vode otkrivanju neočekivane tajne pokreće čitalačku znatiželju i samim tim motiviše na čitanje.
Školski rečeno, tema romana “Boje drugarstva” je diskriminacija i sa njom usko povezano vršnjačko nasilje. Ako je jedan od zadataka književnosti, a posebno književnosti za decu i mlade, detektovanje problema stvarnosti i preventivno ukazivanje na njih, onda je ovaj roman ispunio taj zadatak.
Glavni likovi ovog romana su Viktor, duhovit, osećajan i načitan tinejdžer, koji se bavi modernim plesom, i Marko, njegov hrabri i pravdoljubivi prijatelj, ne toliko naklonjen knjizi, koji trenira fudbal. Njihovi likovi ne samo da su građeni po principu suprotnosti, već su i nosioci dva narativna toka koji počinju kontrastnim replikama na kraju i početku svakog narednog poglavlja.
Kada je Viktor kupio ljubičasti ranac, eksplodirao je balon stereotipnih predrasuda i konzervativne podele na muške i ženske boje, muško i žensko ponašanje, a on je postao predmet diskriminacije i vršnjačkog nasilja samo zato što se usudio da bude drugačiji.
Iako je akcenat na vršnjačkom nasilju, logično je da se zapitamo kako je do njega došlo. U romanu je to pitanje sasvim suptilno, ali nedvosmisleno jasno postavljeno. Ne rađaju se deca sa predrasudom o muškim i ženskim bojama, poslovima, ponašanju… Oni ih uče od odraslih, jer su takvi stereotipi prihvaćeni u društvu kao dobri i poželjni. Znači – diskriminacija i vršnjačko nasilje su mnogo širi i ozbiljniji socijalni problem, koji svoje uporište imaju u tradicionalnim tabuima.
Roman „Boje drugarstva“, uzbudljivo, nelicemerno, književno i pedagoški uspelo štivo za tinejdžere, predstavlja glas generacije koja je odrasta uz TikTok, Instagram i druge vizuelne sadržaje savremene tehnike, ali i generacije koja se bori sa nasleđenim tabuima i predrasudama. Pored toga što će se današnji tinejdžeri lako prepoznati u ovom romanu i identifikovati sa likovima, čemu doprinose i majstorske ilustracije akademskog slikara i ilustratora Igora Krstića, on može biti i dobar pedagoški podsetnik odraslima, kako roditeljima tako i onima koji su profesionalno upućeni na rad sa decom.
