Ima u puno sentimenta ova naša filmska Juga, postoji ljubav između filmskih stvaralaca iz vremena te nekadašnje zemlje. Ja ne gledam baš tako prestrogo na filmove koji se sada rade u našoj regiji, kako bi ovdje rekli, i ne treba praviti poređenja sa uspjesima autora kao što su Makavejev, Žika Pavlović, Žilnik… To su bila druga vremena, kontekst je bio drugačiji. Ne treba biti neskroman, može se iskoristiti i periferna pozicija – najvažnije je da se unapredi bolje finansiranje proizvodnje filmova, regionalne koprodukcije, a onda je i veća šansa da najdarovitiji i najhrabriji snime svoju priču, svoju ideju.
Ovako je prošlog leta za Danas govoro Zlatko Burić, poslednjih godina najslavniji i najpriznatiji glumac sa ovog prostora u svetu, dobitnik evropskog Oskara 2022, koji je na ovogodišnjem festivalu u Veneciji, uz Breda Pita i Džordža Klunija, oduševio i nasmejao publiku.
U akcionoj komediji „Vukovi“ (Wolfs) Džona Votsa Burić igra ruskog mafijaša, a tokom dramatične scene plesa na venčanju tokom koje kreće obračun, obojici se obraća na srspkohrvatskom – O’ladite, je*em vam!“, dok Bred Pit odgovara omiljenom balkanskom uzrečicom „U pi*u materinu”!.
Glumca koji sa Pitom i Klunijem psuje na našem jeziku, i koji već decenijama živi u Danskoj, od 2. novembra prvi put gledamo u jednoj srpskoj produkciji – u TV seriji „Sablja“, političko – dramskom trileru o ubistvu premijera Zorana Đinđića u režiji Gorana Stankovića i Vladimira Tagića. „Sablja“ je na ovogodišnjem festivalu Canneseries u Kanu nagrađena za najbolju glumačku interpretaciju, a Zlatko Burić igra ulogu Žarka Ilića.
Njegov lik je fiktivni – Ilić je tast policijskog inspektora Borisa Rakića koji vodi istragu (igra ga Ljubomir Bandović), teško je oboleo od kancera i sa ozbiljnim metastazama, a i sam je nekada bio policajac… Kakav će biti njegov doprinos istrazi koja se odvija u urušenim i korumpiranim institucijama preostalim iz 90-tih i Miloševićevog režima, kojima i dalje „diriguju“ mafijaški klanovi, videćemo u narednim epizodama „Sablje“.
A otvarajući 18. Festival Slobodna zona 2022, glumac koji je u filmovima „rame uz rame“ sa holivudskim zvezdama, izjavio je:
„Jako sam radostan što sam ovdje u Beogradu i što mogu podijeliti sa vama trenutke gledanja filma koji smo zamislili kao jednu gorko-slatku satiru koja grize ovu sadašnjost na onim mjestima na kojima boli. Ponosan sam da mi je pripala čast da izgovorim da je festival Slobodna zona počeo“.
Kako je svedočio u svojim intervjuima, Burić, zapravo, nije želeo da postane glumac, a naročito nije želeo da bude deo filmskog ili pozorišnog mejnstrima – umetnošću je počeo da se bavi kao alternativac: 1975. bio je jedan od osnivača nezaboravne zagrebačke trupe Kugla glumište, čiju je poetiku obeležavala multimedijalnost u izvođenju, tematizovanje socijalnih problema i karnevalizacija, a nastupala je s velikim uspehom širom tadašnje Jugoslavije.
Sa sličnim konceptom, u Danskoj je 1994. osnovao Telepatsku internacionalnu grupa T.I.G., kabaretski muzički teatar, s kojim je, kostimiran u grožđe, jabuke, paprike, paradajz…, 2019. gostovao u UK Parobrod i dobio ovacije beogradske publike, a kako je tada izjavio, „alternativna kultura je zatvorena u geto, ali ne sme da odustane od napada na konvencionalnu scenu“.
Posle uloga u filmovima sa velikim rediteljima današnjice i nagrade evropski Oskar, Burićev život se, kako je prošlog leta govorio za Danas, nije mnogo promenio:
„Ali, zadovoljan sam, i podržavam sve akcije cehovskog tipa, jer je to nagrada za težak rad. Ljudi koji nikada nisu videli kako se pravi film ne znaju koliko je potrebno truda, i na koliko teškoća nailazite dok se ne ostvari jedan film, počev od priprema pa do same realizacije. Ljudi samo vide glamur. Iz tog razloga su važne institucije i festivali, jer daju toplinu i ozbijnost tom cehovskom velikom radu“.
Ovdašnja publika ga poznaje i po ulogama u hrvatskim filmovima „Comic Sans“ i „Pamtim samo sretne dane“ Nevia Marasovića, i „Ne gledaj mi u pijat“ Hane Jušić, koji je na Festivalu u Veneciji 2016. osvojio nagradu FEDEORA-e za najbolji evropski film u programu Dani autora.
Žlatko Burić rođen je 1953. u Osijeku, gde je pohađao Dramski studio, a od početka 80-tih živi u Danskoj. Naša publika ga pamti po ulogama u antologijskim ostvarenjima vodećih svetskih reditelja, poput Nikolasa Vindinga Refna, Stivena Frirsa, Rolanda Emerika… Krunu u karijeri doživeo je sa švedskim rediteljem Rubenom Ostlundom i filmom „Trougao tuge“, nagrađenim Zlatnom palmom u Kanu 2022, koji mu je doneo nagradu Evropske filmske akademije za najboljeg glumca. Ova beskompromisna i duhovita satira savremenog društva imala je i tri nominacije za 95. Oskara u tri najvažnije kategorije – za najbolji film, najbolju režiju i najbolji originalni scenario.
Sa prvom suprugom, Sonjom Hindkjer, Burić ima troje dece, a od 1998. je u braku sa Draganom Milutinović.
BONUS VIDEO: Miloš Timotijević i Vladimir Tagić o seriji „Sablja“