5
NATO savez će se možda proširiti u narednom periodu, Moskva je zbog toga besna, a rat u Ukrajini je uveliko u toku. Zbog sve većih tenzija i pretnji Rusije, članice NATO saveza sprovele su vojne vežbe "Rising Griffin" u neposrednoj blizini granice sa Belorusijom - velikim, ako ne i najvećim saveznikom Rusije u svetu.
Na oko 30 kilometara zapadno od beloruske granice, tenkovi su prolazili kroz borove šume Litvanije velikom brzinom sve dok im improvizovana prepreka napravljena od bodljikave žice nije blokirala put. Vojnici koji su nosili rezače iskočili su iz oklopnog vozila na frontu da raščiste put.
Ovako su počele vojne vežbe „Rising Griffin“ u vojnoj bazi u istočnoj Litvaniji, gde su neprijatelja NATO vojske imitirale američke i norveške trupe.
Vojne vežbe održane su u zemlji koja se već dugi niz godina smatra Ahilovom petom Severnoatlantske alijanse. Litvanija je nezavisna država od 1990. godine prošlog veka, a njena lokacija je najjužnija od tri baltičke države. Graniči se sa Belorusijom koja je poznata kao veliki saveznik Rusije, ali i sa ruskom enklavom Kalinjingradom na zapadu.
Obzirom na sve jače prisustvo ruske vojske na granicama, rat u Ukrajini, ali i pretnje koja se sada pojavila za Rusiju (ulazak Finske i Švedske u NATO), litvanske vlasti su zabrinute za svoju teritoriju.
Šef diplomatije te zemlje Gabrijelijus Landsbergis istakao je da je samo prošlog novembra ruska vojska bila prilično daleko od granica Alijanse, ali je situacija sada drugačija.
„Sada je vojna aktivnost veoma blizu. Pored toga, Litvanija se nalazi između teritorije Belorusije i teritorije Kalinjingrada što nas stavlja u stratešku situaciju koja je, recimo, zanimljiva“, rekao je Landsbergis.
Nakon što je Rusija anektirala Krim 2014. godine, borbene grupe NATO bile su stacionirane u četiri zemlje članice Alijanse na istočnom krilu – Poljskoj, Estoniji, Letoniji i Litvaniji.
Rat u Ukrajini doveo je do toga da Alijansa dodatno ojačava svoje prisustvo u regionu, sa multinacionalnim bataljonima koji će biti poslati u Rumuniju, Bugarsku, Mađarsku i Slovačku. Vojno prisustvo u Litvaniji je povećano sa otprilike 1.200 na otprilike 1.600 vojnika i opremljeno novim hardverom, kao što je laki i mobilni protivvazdušni sistem nemačke vojske Ozelot, koji se može koristiti za zaštitu aerodroma od vazdušnih napada.
Funkcija ovih vojnih jedinica i dalje ostaje podsetnik zvaničnika Kremlja da bi invazija na ono što oni posmatraju videti kao odmetnute nacije bivšeg ruskog carstva automatski pokrenula vojni sukob sa drugim zapadnoevropskim državama.
Prioritet NATO trupa u manevru koji je nedavno izveden u Litvaniji bio je fokusiran na „odlaganje neprijatelja“, a ne zadržavanje linije.
Dok se članice NATO-a spremaju da se sastanu u Madridu u junu, Litvanija, zajedno sa svojim baltičkim susedom Estonijom, poziva NATO da hitno prilagodi svoj stav u regionu.
„Ono što vidimo je da su Rusija i Belorusijia opasne zemlja sa namerom da napadnu druge suverene države. To je mač sa dve oštrice: s jedne strane Rusija je u Ukrajini dokazala da je regionalna sila u opadanju. S druge strane, još uvek može da napravi mnogo štete jer izgleda da ne vodi računa o sopstvenim gubicima. Moramo da branimo baltičke države, posebno one koje su geografski interesantne Rusiji“, ističe šef litvanske diplomatije.
U skladu sa „osnivačkim aktom“, političkim sporazumom koji su NATO i Rusija potpisali 1997. godine, postoje ograničenja u pogledu toga koliko je zapadnih savezničkih trupa dozvoljeno na Baltiku i koliko blizu granice mogu biti stacionirane.
POGLEDAJTE JOŠ:
Povećano prisustvo u Litvaniji, koju čini sedam evropskih nacija i koju predvodi nemački Bundesver, mora da se menja svakih šest meseci uz značajne troškove i napor, pri čemu stotine vozila moraju da se transportuju drumskim, železničkim ili vazdušnim putem pre svakog zamena.
Dok zemlje kao što su Nemačka i Ujedinjeno Kraljevstvo ostaju privržene osnivačkom aktu, Litvanija i druge države u regionu kažu da dokument više nije održiv kao ugovor.
„Smatramo to ništavim nakon onoga što je Rusija uradila. Nova realnost koju moramo da prihvatimo je da više nema ugovora koji je izgradio staro bezbednosno okruženje sa Rusijom. Mora postojati stalno vojno prisustvo sa svime što je potrebno za odbranu neba, odbranu mora i odbranu zemlje baltičkih država“, smatra Landsbergis.
BONUS VIDEO Gori rafinerija nafte u Odesi
***
Pratite nas i na društvenim mrežama:
