Prvi poznati uzbunjivač, Amerikanac Danijel Elsberg, preminuo je danas u 93. godini, a američki mediji ga nazivaju "ocem" dojavljivanja informacija novinama.
On je postao poznat kada je odao dokumente Pentagona „Tajmsu“, 1971. godine.
Tokom nekoliko meseci, 1969. i 1970. godine, kopirao je više hiljada stranica tajnih dokumenata koji su otkrili kako su četiri predsednika, od Trumana do Džonsona, obmanuli javnost o američkoj politici u Vijetnamu.
U isto vreme, Elsberg je planirao još veće otkriće – nekoliko hilajda stranica, koje nikad nisu puštene u javnost, otkrivale su navodne planove Vašingtona za nuklearni rat sa Sovjetskim Savezom i Kinom, preneo je „Njujorker“.
Radio je za filijalu „Korporejšen“, podružnicu ratnog vazduhoplovstva sa sedištem u Los Anđelesu, tokom Hladnog rata 1959. godine, kao i za elitnu jedinicu koja se bavila oblikovanjem američke nuklearne strategije i načinima kontrole nuklearnog oružja.
Njegov posao uključivao je redovne konsultacije sa Pentagonom.
Nakon što je Džon Kenedi izabran za predsednika 1961. godine, Elsberg je brzo postao zvezda u usponu, navodi “Njujorker“ i dodaje da je Elsberg radio za Roberta Meknamaru, Kenedijevog ministra odbrane.
***
BONUS VIDEO: Razlika između uzbunjivača i osumnjičenog uzgajivača