1
Za mnoge u Sjedinjenim Američkim Državama, Bliski Istok i njegovi politički i kulturni sistemi ostaju stran pojam, uprkos dugogodišnjoj intervenciji američke vlade u tom regionu. Trenutna situacija ponovo ukazuje na to kako intervencija vlasti postaje neizbežna tema. Dok se bombe sručuju na Liban i Gazu, mnogi građani SAD-a ne mogu zaboraviti da su te bombe plaćene njihovim porezima.
Okviri kroz koje većina ljudi razume regionalnu politiku često su udaljeni od stvarnosti zbog toga kako se vlade međusobno odnose i kako se predstavljaju svojim građanima. Ključno je razumeti složenost odnosa između vlada i između vlada i njihovih naroda da bismo odredili granice saradnje sa Sjedinjenim Američkim Državama. Ovo nije jedinstveno samo za Bliski Istok; i u Evropi vlade imaju različite nivoe saradnje sa SAD-om, što u velikoj meri zavisi od stava njihovih građana prema američkim akcijama.
PROČITAJTE JOŠ:
Sjedinjene Američke Države su od 1960-ih godina postale jedan od najvažnijih podržavalaca Izraela, posebno nakon pogoršanja odnosa između Sovjetskog Saveza i Izraela. Iako SAD imaju saveznike u regionu poput Kraljevine Saudijske Arabije i Egipta, ove zemlje nisu saveznici Izraela. Lideri Saudijske Arabije su tokom Trampove administracije radili na Abrahamovim sporazumima, koji su imali za cilj normalizaciju odnosa između Izraela i njegovih suseda, ali su ti planovi propali. U decembru, anketa pro-izraelskog think-tanka „The Washington Institute for Near East Policy“ pokazala je vrlo negativan stav saudijskih građana prema vezi svoje zemlje sa Izraelom. Čak 96% ispitanika se složilo da „Arapske zemlje odmah prekinu sve kontakte sa Izraelom u protest protiv njegovih vojnih akcija u Gazi.“
Ova anketa pokazuje široku podršku naroda za oslobođenje Palestine i potrebu za osnivanjem palestinske države u kojoj bi se poštovala prava izbeglica na povratak. S obzirom na to da je ovo ključno uverenje u mnogim arapskim zemljama, vlade rizikuju svoj legitimitet ukoliko ne deluju kao aktivni branioci palestinskih prava. Sličan fenomen se sve više javlja i u Sjedinjenim Američkim Državama, gde javnost smanjuje podršku Izraelu, a podrška vojnim fondovima opada. U junu je anketa CBS-a pokazala da 61% birača ne smatra da bi SAD trebalo da šalju oružje Izraelu.
Katar i Egipat, kao saveznici SAD-a, imaju zadatak da komuniciraju sa Hamasom tokom pregovora o primirju između grupe i Izraela. Iako je Katar saveznik SAD-a, bio je finansijski podržavalac Hamasa, smatrajući da bi slanje novca moglo pomoći u ublažavanju patnje stanovništva Gaze, koje je više od decenije pod blokadom. Katar održava diplomatske odnose i sa Iranom i sa Sjedinjenim Američkim Državama, služeći kao posrednik između njih.
Sjedinjene Američke Države krive Iran za trenutnu eskalaciju nasilja zbog njegovog finansiranja grupa poput Hezbolaha u Libanu, Hamasa u Gazi i Huta u Jemenu. Međutim, podrška ovim grupama i dalje raste u arapskim zemljama, čak i u onima koje su imale sukobe sa Iranom. Saudijska Arabija i Iran su prekinuli diplomatske odnose 2016. godine, ali su ih obnovili u martu 2023. godine, što su Sjedinjene Američke Države pohvalile, dok su izraelski lideri kritikovali ovaj potez, smatrajući ga opasnim za proces normalizacije odnosa sa Saudijskom Arabijom.
Hezbolah se smatra najjačom paravojnom grupom koju sponzoriše Iran. Međutim, nedavni događaji, kao što su provale u telekomunikacije grupe i napadi na ključne lidere, primorali su Hezbolah na nove izazove dok izraelska vojska sprovodi kopnenu invaziju. Ubistvo Hasana Nasralaha, generalnog sekretara Hezbolaha, tokom Generalne skupštine UN-a izazvalo je zabrinutost među regionalnim liderima, jer bi moglo izazvati direktnu reakciju Irana na Izrael.
Tokom svog govora na UN-u, premijer Benjamin Netanjahu je izrazio želju za uspostavljanjem odnosa sa Saudijskom Arabijom i susednim zemljama, naglašavajući potrebu za zajedničkim delovanjem protiv iranskog režima.
Tokom konferencije za novinare sa liderima arapskih zemalja, ministar spoljnih poslova Saudijske Arabije je opisao Netanjahuov govor kao „zanimljiv“, kritikujući ga što nije spomenuo Palestince. Ministar je istakao da je osnivanje palestinske države neophodno za postizanje istinskog mira i stabilnosti u regionu.
Ministar spoljnih poslova Jordana, Ajman Safadi, takođe je govorio na ovoj konferenciji, kritikujući međunarodnu zajednicu zbog zanemarivanja pretnje koju predstavlja trenutna izraelska vlada. „Prava opasnost u regionu dolazi od politika ove izraelske vlade i njihovih akcija,“ naglasio je. Iako kritičan, Jordan je stao u odbranu Izraela tokom nedavnog raketnog napada Irana, dozvolivši američkoj vojsci da obori rakete iznad jordanske teritorije. Vlada je svesna unutrašnjih snaga koje se protive takvim akcijama. Izveštaji sugerišu da se u Jordanu osvrće na opasnost da Amerika pokušava da uvuče zemlju u potpunu saradnju sa Izraelom.
Dok se šuška o mogućem izraelskom napadu, saudijska vlada je objavila fotografiju zamenika ministra na sastanku sa iranskim ambasadorom, u kojoj se neodređeno govori o bilateralnim odnosima i najvažnijim regionalnim i međunarodnim pitanjima.
