Odluka Vlade Srbije da od 1. januara omogući nesmetano kretanje vozila s kosovskim tablicama na teritoriji naše zemlje predstavlja nastavak sprovođenja Briselskog sporazuma i Aneksa iz Ohrida, a sada su na redu Aljbin Kurti i Priština, koji već dugo odugovlače sa formiranjem Zajednice srpskih opština.
Izvor: Demostat
U okviru Briselskog dijaloga u novembru 2022. postignut je sporazum o registarskim tablicama koje su sprske vlasti odobrile za gradove na Kosovu, a planom Vlade Kosova iz oktobra prošle godine bilo je predviđeno da od 21. aprila ove godine bude dozvoljen promet samo automobilima sa “RKS” registarskim oznakama, piše Demostat.
U međuvremenu se desila eskalacija tenzija, koja je kulminirala oružanim incidentom u Banjskoj, čime je umnogome oslabljena pozicija Srbije u pregovaračkom procesu u Briselu. Najnovijom odlukom o tablicama Beograd, ipak, dokazuje da je postignut nastavku implementacije sporazuma.
Glavna obaveza Prištine, bez sumnje, odnosi se na formiranje Zajednice srpskih opština. EU je ponovo ovih dana naglasila da je nacrt statuta ZSO koji su njeni predstavnici predstavili 21. oktobra “najbolji mogući” i na taj način je odgovoreno Kurtiju, koji je nedavno kazao da može da napiše “moderan evropski nacrt statuta”.
U proteklih deset godina Beograd i Priština su usvojili niz sporazuma u okviru Briselskog dijaloga pod patronatom EU, uključujući one o telekomunikacijama i energetici, ali postoje obaveze iz Aneksa iz Ohrida koje Beograd i Priština tek treba da ispune. Među takvim tačkama nalazi se i uzajamno priznanje dokumenata i simbola – pasoša, diploma i carinskih pečata – kao i klauza da “Srbija neće sprečavati članstvo Kosova u bilo kojoj međunarodnoj organizaciji”.
Odredba Aneksa koja je posebno važna za opstanak srpske zajednice na Kosovu je član sedam, gde se navodi da ”prava srpske manjine na Kosovu treba da budu zaštićena u skladu sa evropskom praksom, pravom na odgovarajući nivo samoupravljanja za srpsku zajednicu, mogućnosti direktno podrške i veze kosovskih Srba sa Vladom Srbije, kao i zaštita Srpske pravoslavne crkve”.
*****