Slučaj braka romske devojčice (13): Oslobađajuća presuda

Vrhovni kasacioni sud utvrdio je da je pravosnažnom presudom Apelacionog suda u Beogradu povređen zakon u korist okrivljenog D. Č. (24), romske nacionalnosti, koji je, pod obrazloženjem pravne zablude, tom presudom oslobođen od optužbi za obljubu devojčice 2017. godine, koja je u to vreme imala 13 godina.

Oslobađajućoj presudi iz septembra prošle godine, koju je potpisao sudija Apelacionog suda u Beogradu Miodrag Majić, i pravnička i laička javnost je zamerala obrazloženje, u kojem je bilo navedeno da su i optuženi i devojčica pripadnici romske nacionalne manjine, u kojoj su polni odnosi sa decom prihvatljivi.

Spornom presudom Apelacionog suda u Beogradu tada je preinačena prvostepena presuda Višeg suda u Pančevu, kojom je D. Č. iz Banatske Subotice prvobitno bio osuđen na pet godina zatvora.

VKS je stao na stanovište da „činjenica da je određeno dete pripadnik zajednice u kojoj su po običaju polni odnosi sa detetom prihvatljivi ne može suspendovati pravo u odnosu na običaje“.

Ovom presudom VKS usvojen je vanredni pravni lek – zahtev za zastitu zakonitosti Republičkog javnog tužioca, ali, iako je utvrđena povreda zakona, prema domaćim propisima nije dozvoljeno ponavljanje postupka na štetu okrivljenog, što znači da oslobađajuća pravosnažna presuda ostaje na snazi.

Vrhovni kasacioni sud u presudi, koja je u celosti objavljena na sajtu tog suda, navodi, međutim, da obljuba sa detetom ne predstavlja samo povredu prava, već istovremeno i povredu moralnog poretka, zbog čega i prema domaćem zakonodavstvu i međunarodnim standardima maloletna lica uživaju posebnu zaštitu u pogledu polnih odnosa, naročito deca koja nisu dostigla dovoljan stepen fizičke i psihičke zrelosti.

„Ovakva zaštita se odnosi na svu decu, pa činjenica da je određeno dete pripadnik zajednice u kojoj su po običaju polni odnosi sa detetom prihvatljivi, ne može suspendovati pravo u odnosu na običaje“, navodi se u odluci VKS.

Znao da ona nema 14 godina

Najviši sud je, pored ostalog, ukazao i da je D. Č. znao da devojčica još nema ni 14 godina, da je on znatno stariji i da je u vreme izvršenja krivičnog dela imao 21 godinu i 9 meseci.

Za razliku od Apelacionog suda, VKS je mišljenja da je njegova emocionalna i socijalna zrelost bila u skladu sa njegovim godinama, (kako je to tokom postupka utvrđeno iz nalaza i mišljenja veštaka neuropsihijatra), pa podseća da on ima treći stepen srednjeg obrazovanja, za razliku od mnogih pripadnika njegove etničke zajednice.

Takođe VKS navodi i da je okrivljeni živeo u inostranstvu i koristi kompjuter, odnosno društvene mreže, preko kojih je i došao u kontakt sa devojčicom.

Pored ostalih, ove okolnosti, nasuprot zaključku Apelacionog suda u Beogradu, ukazuju “da je okrivljeni bio dužan i mogao je da zna da je njegovo delo zabranjeno”, pa ne može biti reči o neotklonjivoj pravnoj zabludi, navodi VKS.

Optužen kad je utvrđena trudnoća

D. Č. i devojčica upoznali su se preko društvene mreže Fejsbuk i više puta su imali polne odnose, od jula do 24. avgusta 2017. godine, kada je prilikom pregleda u Opštoj bolnici u Vršcu utvrđena njena trudnoća.

Bolnica je po službenoj dužnosti prijavila ovaj slučaj, pa je D. Č. optužen za krivično delo. Odlukom VKS usvojen je vanredni pravni lek – zahtev za zaštitu zakonitosti Republičkoj javnog tužioca i utvrđena povreda odredbi Zakonika o krivičnom postupku u vezi sa odredbom Krivičnog zakonika, ali pravosnažna presuda ostaje na snazi. Ovakvi slučajevi kada je utvrđeno da je pravosnažnim presudama povređen zakon, dešavali su se i ranije, kao u slučaju oslobađanja Luke Bojovića i Stanka Subotića.

VKS je u oba slučaja utvrdio povrede zakona, ali presude su ostale na snazi jer se ne može ponoviti postupak kada je presuda u korist okrivljenog.