Vazduh u većem delu Srbije ovog jutra veoma je zagađen, a Beograd je u prvih deset najzagađenijih gradova na svetu. Da zagađenje skraćuje naše živote i da se u Srbiji svake godine registruje više hiljada smrti koje su dorektna posledica otrova koji udišemo, to je dobro poznato. Ipak, pojavilo se jedno istraživanje koje deluje dodatno uznemirujuće i upozoravajuće za Beograd i Srbiju. Naime, studija objavljena u časopisu „JAMA Network Open“ otkrila je da dugotrajna izloženost povišenim nivoima zagađenog vazduha povećava rizik od depresije kod starijih osoba.
Druga studija, objavljena u časopisu „JAMA Psychiatry“, otkrila je da je dugotrajna izloženost čak i niskim nivoima zagađivača vazduha povezana sa povećanom učestalošću depresije i anksioznosti.
Zagađenje vazduha dugo se povezuje sa kardiovaskularnim i respiratornim bolestima.
Sve je više dokaza, koje su sada potvrdile i ove nove studije, da zagađenje vazduha takođe utiče i na mentalno zdravlje.
Za istraživanje efekata zagađenog vazduha na starije Amerikance, naučnici sa Harvarda i Univerziteta Emory analizirali su podatke skoro devet miliona ljudi.
Više od 1,52 miliona njih imalo je dijagnozu depresije tokom perioda istraživanja od 2005. do 2016. godine.
„Uočili smo statistički značajne štetne veze između dugotrajne izloženosti povišenim nivoima aerozagađenja i povećanog rizika od dijagnoze depresije u kasnoj životnoj dobi“, rekli su naučnici.
„Uočeno je da su socijalno-ekonomski ugroženi pojedinci u ovoj studiji izloženi mnogo većem riziku od depresije u kasnoj životnoj dobi“, rekli su i dodali da su „oni istovremeno izloženi i društvenom stresu i lošim ekološkim uslovima, uključujući zagađenje vazdiha“.
Za potrebe studije naučnici su mapirali nivoe zagađenja i usporedili ih sa adresama pacijenata..
Zagađivači kojima su bili izloženi bile su sitne čestice poput prašine ili dima, azot-dioksid, koji uglavnom proizlazi iz emisija gasova u saobraćaju, i ozon, koji ispuštaju automobili, elektrane i rafinerije.
Naučnici su rekli da bi starije osobe mogle da budu posebno podložne depresiji povezanoj sa zagađenjem zbog svoje plućne i neuralne osetljivosti.
„Iako je depresija manje raširena među starijim osobama u poređenju sa mlađom populacijom, može doći do ozbiljnih posledica, poput kognitivnog oštećenja, propratnih fizičkih bolesti i smrti“, rekli su.
U drugoj studiji, naučnici u Velikoj Britaniji i Kini istraživali su povezanost dugotrajne izloženosti višestrukim zagađivačima vazduha i učestalosti depresije i anksioznosti.
Proučavali su grupu od gotovo 390.000 ljudi, većinom u Velikoj Britaniji, tokom perioda od 11 godina i otkrili da postoji povećani rizik od depresije i anksioznosti čak i pri nivoima zagađenja ispod britanskih standarda kvaliteta vazduha.