Bujični potoci na ulicama Beograda nakon malo jače kiše postali su nova realnost koju živimo. Slike potopljenih automobila i ljudi zaglavljenih u jezerima nasred ulice obeležile su poslednja dva dana u prestonici. Stručnjaci upozoravaju da su ekstremne padavine naša nova stvarnost, a istraživanja su čak predvidela koji su to delovi i ulice glavnog grada Srbije posebno ugroženi tokom velikih padavina.
U razmaku od svega nekoliko sati veći deo Srbije, ali i Beograd, pogodilo je snažno nevreme. Pojedine gradske ulice bile su poplavljene još sinoć, a jutrošnje nevreme samo je dodatno pogoršalo situaciju.
U autorskom tekstu Ane Vuković Vimić objavljenom na sajtu klima101 navodi se da struka već godinama upozorava na rastuću opasnost od gradskih poplava, kao i da danas mi vrlo dobro znamo koji su to posebno ugroženi krajevi, zašto je poplava sve više, koje su posledice – ali i šta treba da uradimo kako bismo stanje popravili.
U pomenutoj analizi piše da se u Akcionom planu adaptacije grada Beograda na klimatske promene s procenom ranjivosti navodi, da su na na poplave u Beogradu posebno ranjivi putni pravci, frekventne saobraćajnice i ulice:
– autoput E70 koji prolazi kroz centralno gradsko jezgro;
– Radnička, Savska i Karađorđeva ulica, duž reke Save do ušća i potom do Pančevačkog mosta;
– pravac od Novog Beograda, preko Brankovog mosta, Terazijskog tunela, Bulevara despota Stefana, pa do Pančevačkog mosta;
– Ulica kneza Miloša i Takovska ulica;
– glavne saobraćajne raskrsnice: kod Glavne železničke stanice Beograd u Savskom amfiteatru, Trg Slavija, Trg republike, Mostarska petlja…
Dalje, kao najkritičniji navode se donji Dorćol, od Cara Dušana do Dunava, kao i delovi Dedinja, Kaluđerice, Banovog brda i delovi opštine Lazarevac, zbog toga što nemaju ni izgrađenu atmosfersku kanalizaciju, tj. sistem za prihvatanje i odvođenje padavina.
Autorka pojašnjava da za poplave u gradovima nije krivac samo kiša – već i postojeća infrastruktura. Usled nedostatka adaptacije na sve ekstremnije klimatske uslove, Beograd i drugi gradovi su posebno ranjivi na ekstremne padavine.
Na osnovu dosadašnjih iskustava, ali i postojećih istraživanja i podataka, struka već godinama upozorava na rastuću opasnost od gradskih poplava. Štaviše, i država Srbija i grad Beograd već su usvojili planove i strategije koji bi mogli drastično da pomognu u borbi protiv poplava u urbanim sredinama.
U septembru 2023. godine usvojene su izmene i dopune Acionog plana adaptacije grada Beograda na klimatske promene procenom ranjivosti.
U ovom dokumentu se posebno navodi da je ranjivost stanovništva na dejstvo poplava u Beogradu visoka, „zbog visoke izloženosti stanovništva ovim uslovima, kao i zbog niske sposobnosti adaptacije”.
Ali mada se kanalizacija najčešće navodi kao izvor problema gradskih poplava, daleko od toga da je ona jedina.
U Programu prilagođavanja na izmenjene klimatske uslove, koji je Srbija usvojila krajem 2023. godine, navodi se kako u urbanim sredinama, sve češće jake padavine povećavaju čestinu pojave bujica, poplava i klizišta, ali i da se povećava pojava bujica „zbog velikih vodonepropusnih površina”, piše klima101.
„Kao najkritičniji navode se donji Dorćol, od Cara Dušana do Dunava, kao i delovi Dedinja, Kaluđerice, Banovog brda i delovi opštine Lazarevac, zbog toga što nemaju ni izgrađenu atmosfersku kanalizaciju, tj. sistem za prihvatanje i odvođenje padavina“, navela je dr Ana Vuković Vimić u svom tekstu.
U samom tekstu se navodi da površine kao što su asfalt i beton, ne mogu da upiju vodu – a njih je u Beogradu sve više. Ističe se značaj zelenih površina za upijanje velike količine padavina i upozorava da je upravo njih sve manje u glavnom gradu.
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare