Od kraja leta inflacija je i u Srbiji počela da se smanjuje. Ali, pad inflacije značajno je sporiji u našoj zemlji nego u evrozoni. Zašto je to slučaj analizirao je ekonomista Mihailo Gajić, glavni urednik Talasa, medijskog portala o politici i ekonomiji.
Rast cena u Srbiji viši nego što je to slučaj u evrozoni, a usporavanje rasta cena počelo značajno kasnije nego u evropskoj monetarnoj uniji – sa oko pola godine zakašnjenja.
“Smanjenje inflacije ne znači vraćanje cena na njihov raniji nivo, već samo to da cene sporije rastu nego u prethodnom periodu”, podsetio je Mihailo Gajić u svojoj analizi.
Jedan od razloga za sporiji pad inflacije u Srbiji je razlika u visini osnovice sa kojom se rast cena poredi – u pitanju je međugodišnja inflacija, što znači da se cene porede sa cenama istih proizvoda u istom mesecu prethodne godine.
“Razlika nastaje u cenama energije: sa političkim zahlađenjem između Rusije i EU zbog rata u Ukrajini, cene gasa u Evropi su otišle u nebo tokom 2022, a sa njima i cene struje – jer se gas ne koristi samo za industrijsku proizvodnju i grejanje, kao kod nas, nego i za proizvodnju struje. A, kod nas to nije bio slučaj – havarija u EPS-u iz decembra 2021. nakon čega smo bili primorani da uvozimo velike količine struje po visokim cenama nije se odmah prelilo na rast cene struje kod domaćih potrošača, već je taj udarac na sebe primio državni budžet”, navodi Gajić za N1.
To je, kako pojašnjava za N1, bila situacija da kada su cene u Evropi rasle – kod nas su bile zaključane.
„To je onaj period kada je bila havarija u EPS-u i kada je morao da uvozi veliku količinu električne energije. Kada kasnije posmatramo rast cena – cene u Srbiji se porede sa tim niskim cenama struje i gasa koje su bile ovde. Država je tu veliku razliku između uvozne cene i cene po kojoj je naplaćivano od potrošaća – preuzimala na sebe, tako što je morala da da visoke subvencije iz budžeta i za Srbijagas i za EPS – oko jedne milijarde evra samo u toj grejnoj sezoni“, naveo je Gajić.
Opširnije pročitaje na N1.
BONUS VIDEO Ćulibrk i Radosavljević sumirali ekonomsko stanje u Srbiji: Vlast bila alava, zato su cene takve