Najstariji sačuvani beogradski grafit nastao je u 1920. godine tokom izborne kampanje za gradonačelnika Beograda.
Verovatno ste mnogo puta prošli pored njega, samo niste obratili pažnju – na zaštićen deo zida u Sremskoj ulici na kojem piše: „Glasajte za Filipa Filipovića“.
Nije naročito lep ni upečatljiv, a ni poruka vam neće mnogo značiti, međutim u pitanju je grafit koji se smatra najstarijim u Beogradu, a jedinstveno je svedočanstvo o zanimljivom momentu istorije grada.
Naime, grafit „Glasajte za Filipa Filipovića“ nastao je u avgustu 1920. godine tokom izborne kampanje za gradonačelnika Beograda. Matematičar Filip Filipović bio je kandidat KPJ ( Komunističke partije Jugoslavije).
Pisalo se tada da je Filipović bio veoma povezan svojim radom sa Beogradom, te da nije bilo partijske ili sindikalne organizacije gde nije održao sastanak ili predavanje. Beograd mu je takvu posvećenost uzvratio glasovima, te je Filip postao gradonačelnik 25. avgusta 1920. godine. Međutim, njegova uprava nije dugo potrajala – tačno jedan dan, piše Istorijski zabavnik.
Navodi i da o tome šta se nakon izbora dešavalo postoje dva scenarija.
Po jednom, novoizabrana komunistička opštinska uprava, na čelu sa Filipovićem, odbila je 25. avgusta 1920. da položi zakonom propisanu zakletvu jer se u njoj pominjala vernost kralju Aleksandru i Bogu. Komunisti preko toga nisu hteli da pređu, pa je na kraju intervenisala policija izbacujući legalno izabrane predstavnike naroda iz prostorija grada.
Po drugoj verziji događaja, monarhistički režim je čitavu priču o zakletvi izmislio kako bi opravdao oduzimanje mandata komunistima koji su i inače bili “trn u oku” kralju.
Kako bilo, epilog je bio isti – Filip Filipović je poneo nelaskavu titulu gradonačelnika Beograda sa najkraćim mandatom u istoriji.
Ipak, grafit koji seća na njegovih „pet minuta“ na čelu Beograda – opstaje već duže od veka u samom centru grada.
Učestvuj u diskusiji ili pročitaj komentare